آثار طلاق
نبود ناگهانی همسر ممکن است احساس اضطراب یا هراس ایجاد کند؛
هر چند برخی نیز ممکن است پس از طلاق احساس خوشحالی داشته باشند. معمولاً
زنان از طلاق بیش از مردان از نظر اقتصادی زیان میبینند، اما فرآیندهای
سازگاری روانی و اجتماعی برای مردان و زنان تفاوت چندانی ندارد. بعضی از
مردان و زنان ممکن است پس از طلاق به ازدواج مجدد تن در دهند.
طلاق و کودکان
کودکانی که والدینشان از ازدواج خود راضی نیستند اما با هم زندگی میکنند، ممکن است تحتتأثیر تنش ناشی از روابط آنها به اضطراب یا افسردگی
مبتلا شوند. کودکان پس از جدایی پدر و مادرشان نیز به اضطراب عاطفی دچار
میشوند. کودکان بزرگتر بهتر میتوانند انگیزههای پدر و مادرشان را برای
طلاق درک کنند. این کودکان ممکن است به خاطر اثراث طلاق بر آینده خود
نگران باشند یا این که احساس تنهایی داشته باشند. کودکان هنگامی که پس از
جدایی هم با پدر و هم با مادر رابطه مداوم دارند، در وضع بهتری به سر
میبرند تا هنگامی که فقط یکی از آنها را به طور منظم میبینند. طلاق
هماهنگی میان والدین، مسائل نگهداری کودک و حق ملاقات را در برمیگیرد.
تاریخچه
طلاق در بسیاری از سرزمینهای باستانی از جمله میانرودان، یونان، ایران، مصر و چین وجود داشتهاست. کنستانتین محدودیتهای بسیاری برای طلاق ایجاد کرد و در قرن دهم میلادی کلیسای مسیحی آن را ممنوع دانست. هنری هشتم برای نخستین بار از مجلس کلیسای انگلیس خواست که ازدواج او را فسخ نماید.
به مرور زمان کشورهای اروپایی و مسیحی حق طلاق را برای زن و شوهر به رسمیت شناختند. با این حال، در سال ۱۹۸۶ در ایرلند پارلمان طلاق را غیرقانونی اعلام کرد. در انگلستان،
در سال ۱۹۶۹ لایحه قانونی اصلاح طلاق به تصویب رسید که گرفتن طلاق را برای
زن و شوهر آسانتر کرد. بین سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰،میزان طلاق در بریتانیا
به طور ثابت هر سال ۹ درصد افزایش یافت و در طی آن دهه دو برابر شد.
امروزه در بسیاری از جوامع اروپایی، میزان طلاق افزایش یافتهاست.
طلاق در ایران
در قانون مدنی
جمهوری اسلامی ایران، مرد با مراجعه به دادگاه حق تقاضای طلاق دارد. زن
نیز در شرایط خاصی میتواند با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق کند. بعضی از
این شرایط عبارتاند از:
- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در یک سال بدون عذر موجه
- اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر
- ابتلای زوج به یکی از انواع مشروبات الکلی
- محکومیت قطعی زوج به بیش از پنجسال حبس
- ضرب و شتم یا سوء رفتار زوج که برای زوجه غیرقابل تحمل است.
- ابتلای زوج به بیماریهای صعبالعلاج روانی و جسمانی
در طلاق، خواندن صیغه طلاق در حضور دو مرد شاهد لازم است.
در سال ۱۳۵۴ قانون حمایت خانواده ۱۳۵۴ به تصویب رسیده و آزادی مرد در طلاق را محدود به موارد خاصی نمود و پنج شرط دیگر در ماده ۱۱ قانون حمایت خانواده ۱۳۴۶ برای امکان درخواست طلاق اضافه شد که عبارت بودند از زندانی شدن زن یا مرد برای دورهای مشخص، اعتیاد،
ازدواج مجدد مرد بدون رضایت زن، ترک زندگی خانوادگی از طرف هریک از آنها،
محکومیت قضایی هر یک از آنها که موجب لطمه به حیثیت خانوادگی دیگری شود.
علاوه بر موارد قانون ۱۳۴۶، در قانون ۱۳۵۴ این توضیح آمد که ماده ۱۱ هم
برای زن و هم برای مرد اعتبار دارد[۱].
بهاءالله شارع دین بهائی در کتاب اقدس
امر طلاق را بسیار مکروه و ناپسند ذکر میکند ولی در نظر میگیرد که اگر
زن و شوهری واقعا نتوانستند با هم زندگی کنند باید حکم طلاق جاری شود: شوقی افندی، ولیامرالله میگوید:«امر طلاق بسیار مذموم و قبیح و مخالف رضای الهی است»[۲]
بعد از تصمیم زن و مرد برای جاری ساختن حکم طلاق، باید به
مدت یک سال صبر نمایند، این ایام به اصطلاح بهائی، ایام تربص نامیده
میشود. و اگر این یکسال گذشت و بین زن و مرد اتحاد مجدد برقرار نشد،
آنها به کلی از هم جدا شده و میتوانند با فرد دیگری ازدواج کنند. در
موقع یکسال تربص مرد باید تمام مخارج زندگی زن را به میزانی که محفل
روحانی محل تعین میکند، بپردازد ولو آنکه طلاق به تقاضای زن صورت گرفته
باشد.[۳] در دین بهائی طلاق به درخواست زن نیز صورت میگیرد و این به عنوان یکی از موارد رعایت یکی از تعالیم دین بهائی با نام تساوی حقوق زن و مرد برشمرده میشود.