پتوز» اصطلاحي علمي‌ در چشم پزشكي است و به بيماري‌اي گفته مي‌شود كه بر اثر آن پلك بالايي يك يا هر دو چشم دچار افتادگي مي‌شود و حتي در شرايطي چنان حاد شود كه تمامي‌ مردمك را بپوشاند و ديد طبيعي چشم را محدود يا حتي به شكل كامل مسدود كند.

به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني شفا، افتادگي پلك ممكن است وراثتي باشد و از بدو تولد بروز كند. شايع‌ترين علامت آشكار افتادگي پلك مادرزادي در كودكان، نا متقارن بودن چين پلك فوقاني پلك است. كودكان مبتلا به افتادگي پلك مادرزادي ممكن است براي ديدن مجبور باشند گردن خود را به عقب خم كنند يا ابروها را به سمت بالا بكشند. اين حركت‌هاي سر و صورت نشان مي‌دهند كه كودك سعي مي‌كند براي ديدن از هر دوچشم استفاده نمايد. بعد از گذشت چند سال، اين وضعيت‌هاي غير طبيعي سر ممكن است منجر به اختلالات ظاهري سر و گردن شوند.

اگر كودكي با پتوز متوسط تا شديد متولد شود، ممكن است براي تكامل بينايي نيازمند درمان فوري باشد.

افتادگي پلك مادرزادي اغلب در اثر نقص در تكامل عضله بالابرنده پلك فوقاني كه عضله لواتور نام دارد، اتفاق مي‌افتد. به هر حال يك مساله در افتادگي پلك مادرزادي كودكان واضح است و آن اين است كه به هيچ وجه نبايد درباره آن سهل‌انگاري كرد، چراكه اولا با گذشت زمان بهبود نمي‌يابد و ثانيا اين بيماري در برخي از موارد با اختلالات و ناهنجاري‌هاي ديگري همراه مي‌شود كه بسيار خطرناكند و ثالثا اين بيماري مشكلات ديگري را هم براي كودكان به ارمغان مي‌آورد كه از جمله مي‌توان به آمبليوپي (تنبلي چشم) اشاره كرد. ضمن آن كه به دليل نيمه باز بودن پلك‌هاي كودك ممكن است او دچار انحراف چشم شده باشد و شما متوجه آن نشويد

در بيشتر موارد، پتوز كودكان با جراحي درمان مي‌شود و اگر تنبلي چشم هم وجود داشته باشد، ممكن است درمان با قرار دادن پوشش روي چشم سالم، استفاده از عينك يا قطره چشمي‌ انجام شود.

البته اين را هم در نظر بگيريد كه در اوايل دوران زندگي معمولا ضرورتي براي انجام جراحي براي موارد خفيف تا متوسط افتادگي پلك وجود ندارد.

نكند هنوز فكر مي‌كنيد «پتوز» فقط مخصوص كودكان است ودر بزرگسالان بروز نمي‌كند ؟ اگر چنين خيالي داريد كاملا در اشتباهيد چون بزرگسالان هم ممكن است در هر سني بنا‌به‌دلايل گوناگون دچار افتادگي پلك شوند. شايع‌ترين علت پتوز در بالغين، كشيدگي يا جداشدگي تاندون عضله لواتور از روي پلك است كه بر اثر افزايش سن جراحي كاتاراكت (آب مرواريد) يا ساير جراحي‌هاي چشمي ‌و حتي ضربه به چشم به وجود آيد

پتوز بالغين همچنين ممكن است عارضه‌اي از ديگر بيماري‌ها مانند بيماري‌هاي عصبي يا عضلاني و در موارد نادر تومورهاي حدقه چشم باشد.

افتادگي پلك بزرگسالان هم درد بي‌درماني نيست. چشم پزشك ممكن است براي تشخيص علت افتادگي پلك و انتخاب بهترين روش درماني نيازمند نتايج انجام آزمايش خون، عكسبرداري‌هاي ويژه و يا آزمايش‌هاي ديگر باشد. در بيشتر موارد، درمان نهايي اين بيماري جراحي است كه بر اساس شدت آن و ديگر يافته‌هاي باليني انجام مي‌شود. با اين حال جراحي روش بيخطري نيست و احتمال دارد با مشكلاتي همراه باشد.

تيغ و خطرهايش

خطرهاي جراحي افتادگي پلك شامل عفونت، خونريزي و كاهش بينايي است، ولي وقوع اين نشانه‌ها بسيار نادر است. بلافاصله بعد از عمل، احتمال دارد چشم به طور كامل بسته نشود، ولي اين عارضه معمولا مقطعي است.

در طول اين مدت مي‌توان از قطره و پماد براي محافظت چشم استفاده كرد. اگرچه ظاهر پلك به طور قابل توجهي اصلاح مي‌شود، اما شايد پلك‌ها كاملا قرينه به نظر نرسند. در بيشتر موارد بعد از جراحي در نگاه به پايين پلك عمل شده نسبت به طرف مقابل مختصري بالاتر قرار مي‌گيرد و شب‌ها مختصري باز مي‌ماند كه اين دو عارضه مشكل‌آفرين نيستند. در موارد نادر، حركات كامل پلك قابل برگشت نيست. در برخي موارد، ممكن است بيش از يك بار عمل جراحي لازم باشد.