كم خونی بیماری است كه كاهش
تعداد گلبولهای قرمز و یا كاهش مقدار هموگلوبین موجود در خون را سبب
میشود. كم خونیهای تغذیهای نیز در اثر دریافت ناكافی مواد مغذی ایجاد
میشوند.
تمایل به خوردن خاك از علایم كمخونی است .
از مصرف چای یا قهوه همراه یا پس از غذا پرهیزشود .
مصرف گوجه فرنگی و مركبات در وعده غذایی باعث جذب آهن میشود
از
مهمترین مواد مغذی جهت خونسازی میتوان آهن، ویتامین B12 و اسید فولیك را
نام برد. در مجموع كمبود این مواد بروز كم خونی را موجب میشود.
فقر
آهن از شایعترین اختلالات تغذیهای در كشورهای در حال توسعه و مهمترین
علت كم خونی تغذیهای در كودكان و دختران جوان و زنان سنین باروری است.
میزان نیاز به آهن بر اساس سن، جنس و وضعیت جسمانی افراد متفاوت است. به
عنوان مثال زنان باردار به علت افزایش حجم خون، رشد جنینی، جفت و سایر
بافتهای مادر به آهن بیشتری نیاز داشته و به همین دلیل بیشتر از سایرین
در معرض خطر كم خونی فقر آهن قرار دارند.
بنابر
اعلام انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی كشور، كم خونی فقر آهن با
خستگی، ضعف، سرگیجه، بیاشتهایی، كاهش توان كاری و مقاومت بدنی، رنگ
پریدگی، تمایل به خوردن مواد غیر معمول مانند خاك یا یخ، تغییر شكل
ناخنها و زخم گوشه لبها همراه است.
با
توجه به افزایش نیاز به آهن در مراحل خاصی از زندگی مانند دوران بارداری،
شیردهی و دوران رشد سریع (اوایل كودكی و بلوغ)، دریافت ناكافی آهن
میتواند از علل بروز كم خونی باشد. همچنین خونریزیهای شدید در
دوران عادت ماهیانه و برخی از بیماریهای انگلی (كرمهای قلابدار) و جذب
ناكافی آهن مصرفی به علت كاهش ترشح اسید معده، مشكلات گوارشی، تداخلات
دارویی و مصرف چای یا قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا نیز از علل كم
خونی هستند.
مصرف
منابع غذایی حاوی آهن مانند گوشت، جگر، تخم مرغ، سبزیهای برگ سبز،
میوههای خشك (برگه) و مغزها (پسته، بادام، فندق، گردو ....) توصیه میشود.
همچنین مصرف برخی از میوهها
و سبزیها مانند مركبات، گوجه فرنگی و فلفل سبز كه حاوی ویتامین C هستند
در هر وعده غذایی در بهبود جذب آهن موثر است. همچنین لازم است از مصرف
عوامل كاهش دهنده جذب آهن (چای یا قهوه) همراه یا بلافاصله بعد از غذا
پرهیز شود.
مصرف
آهن تكمیلی در گروههای در معرض خطر از جمله زنان باردار و كودكان از زمان
شروع تغذیه تكمیلی (6 ماهگی) تا دو سالگی با تجویز متخصصان و قطره آهن
برای كودكان تغذیه شونده با شیر مادر از 6 ماهگی همزمان با شروع تغذیه
تكمیلی لازم است.