چند ساعت مانده به افطار که خانم خانه تصمیم می‌گیرد آش بپزد، بعد با خودش فكر می‌كند چطور می‌شود بی دردسر و بدون پاک کردن نخود و لوبیا و خرد كردن سبزی یك ظرف آش داغ سر سفره گذاشت؟ پس از چند لحظه گوشی تلفن را بر می‌دارد و به همسرش سفارش می‌کند سر راه یك كیلو آش بخرد. کمی‌ مانده به افطار پدر خانواده با دو تا ظرف یکبار مصرف که در یكی آش و در دیگری حلیم است به خانه می‌آید و سفره را رنگین می‌كند. خانم خانه كه حسابی هم خوشحال شده زیر لب می‌گوید، ای كاش می‌شد چای را هم توی لیوان یك بار مصرف بخوریم. كی حوصله دارد بعد از افطار ظرف بشوید؟ به همین راحتی. آیا می‌دانید این راحتی ممكن است به سلامتی آسیب برساند؟

این روزها ظروف یكبار مصرف به خاطر قیمت مناسب، راحتی استفاده و تنوع شكل، رنگ و طرح به خانه‌ها را پیدا كرده و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند علاوه بر دادن غذای نذری، در تولدها و مهمانی‌ها هم از این ظروف استفاده كنند. شما چقدر درباره بیماری‌زایی و نحوه استفاده صحیح از این ظروف اطلاع دارید؟

قابل توجه خانم‌های خانه‌دار

برای یك خانم خانه‌دار چه چیزی بهتر از ظرف یكبار مصرف؟ چنین ظرفی سبک است، استفاده ازآن آسان است، اگر بیفتد نمی‌شكند و شستن هم نمی‌خواهد. آنها نسبتاً ارزان هستند و با انواع رنگی آن می‌شود بچه‌ها را سرگرم کرد. در ضمن گاهی وقت‌ها این ظروف به خاطر یكبار مصرف بودنشان بهداشتی ترند و از انتقال بیماری‌ها و مسمومیت‌های غذایی پیشگیری می‌کنند اما کارشناسان بهداشت هشدار می‌دهند که این ظروف اگر استاندارد نباشند و یا به شكل صحیح استفاده نشوند می‌توانند برای سلامتی مضر باشند. به همین دلیل بهتر است در خانه كه امكان شستن و ضد عفونی كردن ظروف وجود دارد از ظرف‌های پیركس، استیل و چینی استفاده كنید. برای خرید آش و حلیم هم بهتر است با خودتان ظرف یا قابلمه ببرید تا خیالتان راحت باشدكه غذای داغ در ظرف مناسب ریخته شده است و خطری سلامت شما و خانواده‌تان را تهدید نمی‌كند. اما اگر می‌خواهید از این ظروف استفاده كنید بهتر است از توصیه‌های بهداشتی و نحوه صحیح استفاده از این ظروف آگاهی کامل داشته باشید.

ظرف‌های شفاف برای غذاهای سرد

اگر پیگیر برنامه‌ها و خبرهای بهداشتی و سلامت باشید حتما هشدارهای وزارت بهداشت درباره ظروف یكبار مصرف را شنیده‌اید و می‌دانید ظروف یكبار مصرف شفاف و بی‌رنگ فقط برای غذاهای سرد مناسب است و نباید از آن برای نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ استفاده كرد. علت هم این است كه هنگام ساخت این ظروف، برای جلوگیری از شكنندگی, از مواد پلاستیكی لایزر استفاده می‌شود. اگر در این ظروف آب جوش یا غذای داغ ریخته شود، این مواد در ماده غذایی حل شده و وارد بدن می‌شوند. این تركیبات خطرناك هستند و ممكن است موجب بروز انواع سرطان شود. از آنجایی كه مقدار این مواد سرطان‌زا در ظروف شفاف بیشتر است بنابراین باید در استفاده از این ظروف بیشتر احتیاط كرد.

ظرف‌های سفید برای غذاهای گرم

ظروف یكبار مصرف سفید و فوم‌دار برای خوراكی‌های سرد، گرم و مرطوب مناسب است، اما نباید برای نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ مانند آش، چای و قهوه که دمای بالایی دارند از آنها استفاده کرد. استفاده نادرست از ظروف پلی اتیلن (پلاستیكی) موجب آزاد شدن مواد آلی و ترکیبات شیمیایی موجود در دیواره ظروف و تركیب آنها با مواد غذایی می‌شود كه مصرف آن برای سلامتی مضر است و ممکن است سبب ایجاد مشكلات گوارشی و بروز برخی بدخیمی‌ها در افراد شود.

سفید بهتر از رنگی

این روزها ظروف یکبار صرف در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف در بازار وجود دارد. ممکن است انواع رنگی آن به نظرتان قشنگ‌تر بیاید و تصمیم بگیرید برای پذیرایی از مهمانانتان از این ظروف استفاده کنید. بهتر است بدانید ظروف یکبار مصرف مانند ظروف دیگر توانایی نگهداری رنگ را ندارد به همین علت هنگام ریختن غذای داغ در ظرف لایه‌ای رنگ در غذا حل شده و وارد بدن می‌شود. بنابراین بهتر است از انواع رنگی این ظروف به ویژه برای غذاهای داغ استفاده نشود.

فقط یک بار

بعضی غذاهای آماده و بسته بندی به شکلی هستند که بعد از گرم شدن در ماکروویو مورد استفاده قرار می‌گیرند، این نوع غذا‌ها را نباید بعد از یکبار گرم کردن مجددا در مایکروویو قرار داد چون گرمای شدید موجب انتقال مولکول‌های پلیمری به غذا می‌شود و ممکن است برای سلامتی مضر باشد.

دقت در خرید

اگر با رعایت تمام موارد باز هم ترجیح می‌دهید در مهمانی یا برای دادن غذای نذری از این ظروف استفاده کنید بهتر است این ظروف را از محل‌های معتبر تهیه کنید و هنگام خرید کاملا دقت داشته باشید که از مواد اولیه مرغوب و در شرایط استاندارد تهیه شده باشند. پلاستیک‌ها,پلیمرهایی هستند که از سنتز مواد اولیه به نام مونومور تهیه می‌شوند. مونومور‌ها سمی‌ بوده و برای سلامت انسان مضر هستند، درحالی‌که پلیمرها خنثی هستند و خطری برای سلامتی انسان ندارند اما اشکال کار اینجاست که فرایند ساخت پلیمرها دارای بازده 100درصد نیست و همواره مقداری مواد اولیه به صورت عمل نکرده وجود دارد و در روش‌های غیراستاندارد تهیه پلیمر، مقدار بیشتری مونومر باقی می‌ماند.

ظرف یک بار مصرف روی اعصاب

مواد سمی ‌موجود در ظروف یک بار مصرف ابتدا در چربی مواد غذایی حل می‌شوند و بعد از ورود به بدن جذب بافت‌های چربی بدن می‌شوند. تجمع این مواد سمی ‌در بافت‌های چربی بدن در طولانی مدت ممکن است به سلامت آسیب رسانده و موجب ایجاد بیماری شود. اولین اثر مضر ظروف یک‌بار مصرف و محصولات ساخته شده از پلی استایرن تاثیر مواد سمی‌ آنها بر اعصاب است که سیستم مرکزی و ثانویه اعصاب انسان را مورد حمله قرار می‌دهد. به عقیده کارشناسان نظارت بر مواد غذایی، تجمع مواد پلی استایرن محلول در چربی مغز و نخاع می‌تواند موجب اختلالات مزمن یا حاد در سیستم عصبی شود. حتی تماس طولانی مدت با مقادیر کم این مواد موجب اختلالات عصبی مانند خستگی، حالات عصبی، بی خوابی و حتی اختلالات خونی مانند کاهش پلاکت‌های خونی و هموگلوبین و اختلالاتی از قبیل ناهنجاری‌های کروموزومی‌ و لنفاوی می‌شود.

 ظرف یک بار مصرف و سرطان

واقعیت این است که سرطان زایی ظروف یک بار مصرف در انسان هنوز به اثبات نرسیده است اما از آنجایی که تاثیر سرطان زایی مواد سمی ‌موجود در پلاستیک‌ها و ظروف یک بار مصرف در حیوانات به اثبات رسیده است احتمال داده می‌شود این مواد در انسان هم موجب ایجاد سرطان شوند و به همین خاطر کارشناسان بهداشتی معتقدند در استفاده از این ظروف باید بیشتر احتیاط کرد.