بخش عمده ای از پیام هایی که
ما به دیگران منتقل می کنیم ، برخاسته از ارتباطات غیر کلامی است ، یعنی
جنبه هایی از حالات بدنی ، احساسات و نگرشها یمان که شاید تا کنون به آنها
بی توجه بوده ایم .
بخش
عمده ای از پیام هایی که ما به دیگران منتقل می کنیم ، برخاسته از
ارتباطات غیر کلامی است ، یعنی جنبه هایی از حالات بدنی ، احساسات و
نگرشها یمان که شاید تا کنون به آنها بی توجه بوده ایم .
در
واقع ارتباطات غیر کلامی عبارتند از کلیه پیامها یی که افراد علاوه بر خود
کلام آنها را نیز مبادله میکنند ، برخی از این روابط غیر کلامی عبارتند از
:
-نحوه پوشش
- نحوه ایستادن ، راه رفتن و نشستن
- نحوه گوش دادن
- نحوه استفاده از دستان
- تماس چشمی
- نحوه آرایش مو ، صورت و غیره
- نگرش و اعتماد به نفس
- احساسات و ...
ما
معنای حرکات بدن خود را درک می کنیم ، بدون آنکه متوجه آنچه انجام می دهیم
باشیم ، به عنوان مثال با دقت در چشمان و عضلات صورت یک فرد تا حدود زیادی
می توان پی برد در مورد یک موضوع خاص فرد حقیقت را بیان می کند یا خیر . در مقایسه با دیگر ابزارهای ارتباط غیر کلامی چشمها از اهمیت خاصی برخوردارند و بر خلاف سایر اندام بدن ، بخشی از مغز می باشند .
چشمها
از میان کلیه وجوه ظاهری آشکار سازترند. به عنوان مثال 90 در صد انسانها
در زمان یاد آوری یک موضوع که در گذشته اتفاق افتاده ، مردمک چشمهایشان به
طرف بالا و سمت راست چشم می روند در حالیکه برای مسائلی که در آینده به
وجود خواهد آمد و تصورات ، مردمک ها به طرف سمت چپ متمایل می شوند .
برخی از کارآگاهان در باز پرسی از متهمان از این روش ساده یعنی حرکت مردمکهای چشم برای دستیابی به حقیقت استفاده میکنند .
همچنین
ما با حفظ تماس چشم با مخاطب خود در هنگام گفتگو یا سخنرانی می توانیم باز
خور مخاطب خود را مشاهده کنیم و نحوه ارائه مطلب خود را تصحیح نماییم .
محققان دریافته اند بدون بهره گیری از کلام می توان بخش عمده ای از پیام
را منتقل نمود. اخیرا ، تلاشهای در جهت تجزیه و تحلیل ارتباطات غیر کلامی
به روش علمی صورت گرفته است به عنوان مثال پژوهشی در دانشگاه استانفورد
نشان می دهد به هنگام صحبت با یک شخص یا یک گروه ، پیام ما نه از طریق
آنچه می گوییم ، بلکه بیشتر از طریق چگونگی گفتن ما منتقل می شود ،
همین مطالعه حاکی است ادراک شنونده از موارد زیر نشات می گیرد :
7 درصد توسط واژه ها ، 38 درصد توسط آهنگ صدا ، 55 درصد توسط زبان بدن
این
آمار های بدان معنی نیست که واژه های بی اهمیت هستند ، بلکه به این موضوع
اشاره دارد که هرچه به ارتباط غیر کلامی خود در حین صحبت بیشتر دقت کنیم
در انتقال پیام خود موفق تر خواهیم بود .
یکی
از مهمترین بخش های ارتباط غیر کلامی ، که بخش پنهان آن است نگرشهای مان
می باشد . شاید شما صاحب فکری درخشان ، شیوایی کلام ، حالات و ژستهای عالی
، زبان و ظاهری خوشایند باشید ولی نگرش منفی ابراز دارید ، در این صورت احتمال انتقال موفقیت آمیز پیام تان بسیار ضعیف است .
ما انسانها به نگرش بسیار حساس هستیم .
ناخودآگاه احساس درونی افراد را نسبت به خودشان حس می کنیم . لاری کینگ
مجری شبکه سی ان ان در کتاب خود با تکیه بر نگرش مثبت برای برقراری یک
ارتباط موفق ، مهمترین عامل تقویت این موضوع را صداقت ، بی ریایی و رک
بودن دانسته است . همچنین وی عامل دیگر در برقراری ارتباط موفق را احساس
علاقه به طرف گفتگو ، دقت در حفظ تماس چشمی و گوش دادن فعال میداند .
بهر
حال شما در هر نوع از ارتباط روزمره در محیط خانواده ، محل کار ، تحصیل و
.... با دقت بیشتر در خصوص زبان غیر کلامی و بکار بردن فنون آن ، میزان
موفقیت خود را در این گونه ارتباطات افزایش دهید و این مطلب را
فراموش نکنید که دیگران ما را نه فقط بر اساس آنچه می گوییم بلکه بر اساس
چگونگی ادای مطلب نیز مورد ارزیابی قرار می دهند .
منابع :
1- رم، ام و همکاران (مدیریت ارتباطات) ترجمه : دکتر سید محمد اعرابی و داود ایزدی ، دفتر پژوهش های فرهنگ
2- لاری کینگ – بیل گیلبرت (راز سخنگویان موفق) ترجمه : رضا نیازی ، ویدا کیانا ، انشارات شرفی مشهد 1378
3- دکتر د، شوارتز ، جادوی فکر بزرگ ترجمه : ژنا بخت آور ، انتشارات فیروزه ، تهران 1346
4- مجموعه مقالات مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه تهران