گردن گذرگاه عصب‌های حسی بسیار مهم است كه به سر و صورت ختم می‌شوند، ستون فقرات در گردن شامل 7 مهره است كه قابل حركت هستند و این امكان را به ما می‌دهند كه گردن خود را به اطراف بگردانیم.

گردن به دلیل نرمی و قابلیت انحنا به آسانی می‌تواند در مواقع زمین خوردگی یا تصادف صدمه ببیند و چون گردن ایستگاهی برای گذشتن رگ‌های مهم و حساس به سر و مغز است، لذا آسیب ‌گردن سبب قطع جریان خون و مشكلات حسی می‌شود.

شیوع بیماری‌های اسكلتی و عضلانی در دوره‌های مختلف سنی و شغلی و همچنین با توجه به جنسیت، به دلایلی نظیر عوامل ژنتیكی و نوع و شیوه زندگی، متفاوت است و نمی‌توان آمار دقیقی از این بیماری‌های شایع در كشور داد، اما می‌توان گفت كه بیماری سائیدگی مفاصل و استخوان‌ها و همچنین آرتروز از جمله بیماری‌های شایع عضلانی و اسكلتی است.

علاوه بر عوامل محیطی كه به شغل افراد مربوط می‌شود، وجود عوامل ژنتیكی و زمینه‌ای برای بروز بیماری‌هایی نظیر رماتیسم مفصلی از علت بروز این بیماری‌ها محسوب می‌شوند. با این حال زمینه‌های ژنتیكی، اگرچه در عوارض ناشی از بیماری به صورت غیرمستقیم موثر هستند، اما دخالتی زیادی در بروز این بیماری‌ها ندارند.

به گفته پزشكان، زمانی كه زمینه‌های ارثی و استعدادهای فامیلی وجود داشته باشد، دیگر نمی‌توان این شرایط را برای افراد تغییر داد اما با رعایت نكات لازم در خصوص نوع راه رفتن، نشستن، خوابیدن، بلند كردن و حمل وسایل می‌توان از بروز بسیاری از این بیماری‌های عضلانی و اسكلتی جلوگیری كرد.

در واقع علل گردن درد زیاد است كه بیشترین و مهم‌ترین آن به برخی مشاغل ارتباط دارد، در زنان خانه‌دار، رانندگان كامیون، اتوبوس و افرادی كه مرتب رانندگی می‌كنند امكان ابتلا به گردن درد وجود دارد.

وجود آرتروز كه تعداد زیادی از افراد دچار آن هستند، باعث از بین رفتن فاصله بین استخوان‌ها شده و گردن درد ایجاد می‌كند، ورزش غلط، استفاده از متكاهای سفت و بالش‌های بزرگ، پرش شدید سر و گردن، به طرف جلو از جمله عوامل ایجاد كننده دردهای گردن است.

علت آرتروز در گردن

دكتر مرتضی روحانی، متخصص دردهای استخوانی، می‌گوید: در سال‌های اخیر به علت افسردگی، گرفتاری‌های شغلی، بدی تغذیه، عدم استفاده از میوه ، سبزی و لبنیات و عناصری نظیر فسفر، كلسیم و ویتامین‌های گوناگون و ورزش نكردن، وجود بیماری‌های مفصلی و آرتروزهای گردن درد هم مثل سایر بیماری‌های استخوان روبه افزایش است.

به گفته او متاسفانه بانوان كمتر به ورزش و پیاده‌روی علاقه دارند و بیشترین آسیب‌ها هم متوجه آنهاست و اغلب مردم فقط به رفتن نزد پزشك و گرفتن نسخه و مصرف دارو علاقه‌ دارند نه بهداشت استخوان‌ها.

روحانی ادامه می‌دهد: ورزش كردن علاج دردهاست، همچنین مصرف كلسیم و ویتامین D حتی روغن‌ ماهی، عدم مصرف خودسرانه دارو، عدم نشستن به یك حالت برای مدت طولانی، عدم استفاده از بالش‌های بلند و سفت و نخوابیدن روی شكم از مواردی محسوب می‌شوند كه با دقت روی آنها می‌‌توان از بروز گردن درد جلوگیری كرد.

توصیه‌هایی به زنان خانه‌دار

زنان خانه‌دار از جمله كسانی هستند كه در معرض گردن درد و آرتروز گردن هستند. به توصیه پزشكان، زنان خانه‌داری كه هنگام انجام كارهای خانه به مدت طولانی سر خود را به سمت پایین نگه می‌دارند، در معرض ابتلا به آرتروز گردن قرار دارند.

خم نگه داشتن سر به طرف پایین در طول روز و به مدت طولانی، موجب ایجاد فشار به مهره‌های گردن و دیسك بین مهره‌ها شده و آرتروز گردن را به دنبال دارد.

زمان بروز آرتروز گردن، معمولا پس از 40 سالگی عنوان می‌شود، اما در صورت رعایت نكردن نكات ایمنی در فعالیت‌های روزانه، سن ابتلا به آرتروز كاهش می‌یابد.

دكتر شهلا زاهدنژاد، متخصص فیزیوتراپی به زنان خانه‌دار توصیه می‌كند: زنان خانه‌دار جهت پیشگیری از ابتلا به آرتروز گردن، هر یك ربع ساعت، یك بار باید به گردن استراحت داده و سر را به سمت عقب برگردانند. همچنین باید سطح كار خود را بالا آورده تا مجبور به خم كردن سر و گردن نباشند.

او با بیان این كه انجام یكنواخت كارهای خانه به كمر، گردن و زانو آسیب می‌رساند، ادامه می‌دهد: به زنان خانه‌دار توصیه می‌شود هنگام انجام كار خانه از ایستادن طولانی مدت خودداری كرده و چهارپایه كوچكی زیر پای خود قرار دهند.

این متخصص فیزیوتراپی به ایسنا می‌گوید: انجام حركات ورزشی منظم و مناسب كه موجب تقویت عضلات گردن شود در درمان آرتروز گردن خفیف بسیار موثر است.

مبتلایان به آرتروز گردن می‌توانند سر خود را از عقب به دیوار تكیه داده و به آرامی به دیوار فشار وارد كنند. این كار موجب تقویت عضلات گردن می‌شود. همچنین می‌توان دست خود را روی پیشانی یا در طرفین سر قرار داده و با فشار به دست، عضلات گردن را تقویت كرد.

در صورت ابتلا به آرتروز حاد لازم است از حركات تند و غیراصولی خودداری شود. بهتر است پس از بهبود برای انجام حركات ورزشی اقدام كرد.

همچنین وسایل گردنی آرتروز باید در كوتاه‌مدت استفاده شود، زیرا استفاده طولانی مدت از این وسایل موجب ضعف عضلات و مانع انقباض صحیح آنها می‌شود.