آندروپوز یا یائسگی آقایان وقتی اتفاق می‌افتد که آنها دچار تغییراتی در دستگاه تولید مثل خود می‌شوند و این تغییرات به بروز اختلالاتی در نعوظ آنها منجر می‌شود. در این حالت، فعالیت بیضه‌های آنها (از نظر ساخت هورمون‌های جنسی) افت می‌کند و این امر باعث کاهش فعالیت جنسی و در مواردی، باعث کاهش اعتماد به نفس آنها می‌شود. این مساله گهگاه به اضطراب آقایان می‌انجامد و در نتیجه اضطراب نیز مجدداً تولید آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) کاهش می‌یابد و این سیکل معیوب، مرتبا تکرار و تقویت می‌شود....

آندروپوز یا یائسگی در مردان یک فرآیند طبی سالمندی و یک موقعیت فیزیکی شبیه یائسگی در زنان است که معمولا از سن 45 سالگی به بعد بروز می‌کند. در این فرآیند سطح هورمون تستوسترون که یکی از اصلی‌ترین هورمون‌های مردانه (آندروژن) است به طور پیوسته کاهش می‌یابد و مرد علایمی‌ نظیر گرگرفتگی، افسردگی و تغییرات خلق و خوی را تجربه می‌کند.
علاوه بر فرآیند طبیعی سالخوردگی و افزایش سن عواملی نظیر برخی از بیماری‌های قلبی، استفاده طولانی مدت از برخی داروها، افسردگی، چاقی که بر تولید هورمون تستوسترون تاثیر دارند می‌توانند آغازکننده زودرس آندروپوز باشند. عللی نظیر از دست دادن اشتیاق به کار و اخراج از کار، تغییرات ناگهانی در برخورد با خانواده، از دست دادن فرصت‌های مناسب در زندگی و ناتوانی جسمی‌ از دیگر علایم این مشکل هستند.

تستوسترون در بدن چه می‌کند؟
همان‌طور که بیان شد علت اصلی بروز آندروپوز کاهش سطح تستوسترون در بدن است؛‌اما این تستوسترون در بدن چه وظایفی بر عهده دارد؟ دو وظیفه زیر از مهم‌ترین وظایف این هورمون است:

• تستوسترون مسوول توانایی عملکرد جنسی مردان نظیر تولید و آزادسازی اسپرم، داشتن رفتار جنسی نرمال و شروع فعالیت جنسی است.

2) ویژگی‌های جنسی ثانویه مانند توده ماهیچه‌ای بدن، موهای بدن، بم شدن صدا و حالت بدن نیز تحت تاثیر تستوسترون است.

بر همین اساس می‌توان گفت کیفیت ژنتیکی اسپرم با افزایش سن کاهش می‌یابد و حتی در درمان‌های تلقیح داخل رحمی ‌مورد استفاده در نازایی میزان زمان لازم برای دستیابی به یک بارداری با افزایش سن به طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد. لازم به ذکر است تستوسترون در بدن به دو حالت آزاد و متصل به گلوبولین یافت می‌شود.
علایم یائسگی مردان اصلی‌ترین علامت آندروپوز خستگی و بی‌حوصلگی است. افسردگی، خشم، افزایش تحریک‌پذیری و کاهش فعالیت جنسی از بارزترین علایم آن است. تعداد زیادی از مردان دارای این مشکل، کاهش تمایلات جنسی دارند.
از دیگر علایم می‌توان به تغییر در اندام‌ها و کاهش توده ماهیچه‌ای بدن، گرگرفتگی، کاهش لذت از زندگی، کاهش حافظه و سطح کارایی، تکرار ادرار به خصوص در شب، یبوست، کاهش قد، ریزش مو و وجود دردهای استخوانی اشاره کرد.

درمانی برای یائسگی مردانه
درمان جایگزینی با هورمون تستوسترون، استفاده از تولیدات گیاهی، رژیم غذایی مناسب، حمایت‌های روحی از سوی خانواده و داشتن خواب کافی و فعالیت‌های ورزشی منظم است. با توجه به برخی از علایم آندروپوز توصیه می‌شود که در درمان گرگرفتگی باید از چای، قهوه، غذاهای پرادویه و بسیار شیرین پرهیز نمود و از مایعات فراوان استفاده کرد. در نوسانات خلقی به دلیل اختلال در سروتونین استفاده از حبوبات و غلات توصیه می‌شود همچنین در مورد پوکی استخوان مصرف شیر، سویا، ماست کم ‌چربی، ماهی آزاد، سبزیجات سبز رنگ و انجیر و در مورد بیماری‌های قلبی مصرف غذاهای حاوی روغن امگا3 مانند روغن ماهی آزاد بسیار سودمند است.

همان‌طور که مردان باید در دوران یائسگی همسر خود را درک کنند، لازم است که زنان هم در صورت وقوع این مشکل همسر خود را بیشتر مورد حمایت عاطفی خود قرار دهند. برقراری یک ارتباط صمیمانه با همسر در این موقعیت یکی از اساسی‌ترین مسایل است و مهم است که خانواده این ارتباط را به طرق زیر حفظ کند:

• سعی در فهمیدن احساسات و اهداف همسر.

• گوش‌دادن به حرف‌های همسر، گفتن حرف‌های دلنشین و تحسین برانگیز و ایجاد دلگرمی.

• انجام مشورت در امور زندگی.

• تقاضا نکردن چیزی که مرد را تحت فشار قرار دهد.

• برنامه‌ریزی برای دوران بازنشستگی.

• انجام تفریحات سالم و مهیج.

• گذراندن اوقات بی‌کاری با دوستان.

• انجام مشاوره و معاینات جسمی.