|
كودك می تواند در بازی عروسكی، انگیزه اش را متعادل نماید و انرژی های
اضافی روانی خود را تخلیه كند. البته عبارت صحیح درباره این مطلب این است
كه كودك در بازی عروسكی ، انرژی روانی و جسمی خود را بارور می كند و شكل
مناسبی به آن می دهد. از دیدگاه بهداشت روان، عروسك درمانی شیوه
دلپذیر مداوا در قلمرو روان درمانی است. عروسك ، واسطه ای پذیرفته شده از
سوی بزرگسالان و كودكان در جهت ارتباط و تبادل احساس ، عاطفه و اندیشه بین
این دو نسل می باشد كه در برخی از كشورها به جایگاه این ابزار تربیتی،
اهمیت خاص داده شده است . می توان از این طریق، به كودك آموزش داد و اوقات
فراغت او را به صورت مفید و مطلوبی پربار كرد و نكات منفی و ناسالم عاطفی،
احساسی ، رفتاری و شناختی او را بهبود بخشید. در حیطه ی روان پزشكی و روان
شناسی بالینی كودك ، متخصص بالینی ، قادر است با استفاده از عروسك ها به
اطلاعات مفید بالینی جهت تشخیص مسائل روانی كودك دست یابد و بعد از تشخیص
بالینی ، درمانگر طرح مناسبی را به منظور درمان از طریق بازی تهیه و در
جلسات درمانی ، اجرا نماید. نقش عروسك بازی ، در رشد و تكامل كلامی كودك كاملاً درخور توجه است.كودك
در ارتباط با عروسك ، دوست دارد موقعیت خود را بیان نماید و دنیای اطراف
خود را تعریف كند. تعریف او از دنیا، تصویرهایی می باشد كه از پدر، مادر،
برادر و خواهر، خانه و كوچه های اطراف خانه خود دارد. اگر پدر و مادر، در
برخورد با او بی میلی كنند و یا برعكس – رفتار مناسبی داشته باشند ، كودك
این رفتارها را برای عروسكش بازگو می نماید و همین تعریف كردن اساس آرامش
و تخلیه روانی كودك می گردد و در نهایت باعث تجلی و بروز برخی از بیانات و
گفته های ناب و ارزشمند در ذهن كودك می شود. بنابراینرفتار كودك با عروسك ، درپیشرفت و تكامل كلامی كودك مؤثر می افتد. به شرط آنكه، ما رفتار و گفتار كودك را به هنگام گفتگو با عروسك ، جدی بگیریم .
یكی
از نیازهای اساسی كه باعث گرایش كودك به عروسك می شود، میل به داشتن هم
صحبت است. عروسك برای كودك یك شخص محسوب می گردد و با او رابطه اجتماعی
برقرار می كند. ضمن این كه كودك با توجه به این كه مسئول عروسك شناخته می
شود ، در مسیر رشد مسئولیت پذیری و خلاقیت اجتماعی ، قرار می گیرد.
در
مورد برخی از كاركردهای روانی عروسك بازی و عروسك درمانی باید گفت : بازی
های عروسكی ( بازی های عروسك ها) در بازی درمانی به عنوان یكی از
مؤثرترین انواع بازی درمانی ها مطرح گشته و اهمیت دارد . ضمناً بعضی از
كاركردهایی كه در بازی های عروسكی وجود دارند و نقش مستقیمی در بهداشت
روانی كودك ایفا می كنند ، عبارت اند از : - احساس داشتن به عروسك و تعلق یافتن به او. - حس سرپرستی و مسئولیت مراقبت از عروسك. - ایجاد ارتباط احساسی و عاطفی با عروسك. - فعالیت های روانی – عقلی و باروری ذهنی كودك در ارتباط با عروسك. - خوشحال شدن و لذت بخش شدن اوقات فراغت كودك. - همانند نمودن عروسك با خویشتن . - افزایش اعتماد به نفس كودك به علت سرپرستی و مراقبت از عروسك. - رشد عواطف و گرایش های عاطفی كودك. - افزایش قدرت تصمیم گیری و هدایت فكری. و... در برخی ازموارد ، در ارتباط با موضوع ، سفارش هایی شده از جمله : در
هنگام بازی كودك با عروسك جهت دهی و تصمیم بزرگسالانه نداشته باشید. بلكه
عروسك را همان گونه ببینید كه كودكان می بیند و احساس می كنند. یعنی
همانند كودك حس كرده و در نظر بگیرید. توجه كنید كه كودكان با عروسك
های خود راحت صحبت می كنند، سعی كنید از آنها نخواهید كه به صورت كلیشه ای
و بسته، با عروسك ها حرف بزنند بلكه آن ها را تشویق كنید آن گونه كه دوست
دارند، با عروسك ها صحبت كنند و ... در دیدگاه بعضی خانواده ها ،
عروسك به عنوان یك دوست كودك می باشد نه وسیله ای در جهت سرگرمی كودك. به
همین دلیل ، كودك كار كردی تحت عنوان راز و نیاز عروسك را برای خود مطرح
می نماید و از آن به خوبی استفاده می كند. در سایه این نگرش ، خانواده
بهتر می تواند احساس تنهایی و خلاء روانی كودك را جبران كند. در چنین ارتباطی، كودك برای عروسك دلتنگی می كند، نگرانش می شود و سعی در مراقبت بیشتر و دقیق تر از او می كند.
عروسك
می تواند واسطه تربیتی ما با كودك و یا كودك با محیط پیرامون او باشد و در
این نقش، می تواند پیام تربیتی را از ما گرفته و به كودك منتقل نماید.
علاوه بر این كه احساس عاطفی و فكری كودك را متقابلا ً به ما انتقال می
دهد.در مورد ارتباط كودك با عروسك باید گفت كه ما می توانیم از
طریق ثبت و یادداشت نوع ارتباط كودك با عروسك هایش در هنگام بازی ، با
دنیای كودك بیشتر آشنا شویم و در برنامه ریزی و هدایت تربیتی او مفاهیم و
اصول و اهداف واقعی تری را انتخاب نماییم . نهایت این كه عروسك
درمانی و اجرای نمایش عروسكی و آشنا سازی كودك با عروسك ، هم به منظور پر
كردن اوقات فراغت و هم بهینه سازی شرایط روانی – زیستی كودك ، از نظر
بهداشت روان ارزش فراوان دارد. از طرف دیگر بازی درمانی روشی است
روان پزشكی و روان شناسی كه از طریق آن، كودك در بازی و از طریق بازی
هیجان سركوب شده خود را برون فكنی می كند و برخی از مشكلات روانی كودك ،
درمان می گردد.
| 
کلیه حقوق تحت مجوز