در ایام عید بهار چین، سنت چسباندن کاغذهای رنگی
بریده شده در مناطق گسترده این کشور رواج دارد. مردم این کاغذها را روی
پنجره، روی بدنه یخچال و دیوارها میچسبانند و محیط شاد و فرخنده ای برای
عید به وجود میآورند.
کاغذبری
یکی از متداولترین هنرهای مردمی چین است. اما تشخیص زمان سرچشمه هنر
کاغذبری دشوار است. یکی از تعبیرات میگوید: کاغذبری از مراسم مذهبی و
قربانی باستانی سرچشمه گرفته است. در گذشته با کاغذ مجسمههای انسان و
حیوانات تهیه میشد. این مجسمهها به همراه مردهها زیر خاک دفن میشد و
یا در مراسم تشییع سوزانده میشد. مردم امیدوار بودند این لوازم کاغذبری
همیشه با مردهها باشد.
حدود هزار سال پیش، کاغذبری بیشتر در زمینه تزیین و هنرهای زیبا مرسوم شد. طبق یادداشتهای تاریخی، زنان سلسله «تان»
قرن هفتم و هشتم از کاغذبری به عنوان زینت سر استفاده میکردند. مردم آن
زمان کاغذ را به شکل پروانه بریده و با آن به پیشواز بهار میرفتند. تا
سلسله «سون» قرن دوازدهم کاغذبری در تزیین کادو، دیوار،
آینه و فانوس استفاده میشد و یا روی در و پنجره چسبانده میشد و صنعتگران
مخصوص کاغذبری فعال میشدند.
به
دلیل آنکه مواد کاغذبری بدون مشکل پیدا میشود و هزینه آن کم و تاثیر آن
بسیار است، کاغذبری به یکی از هنرهای زینتی سنتی و مردمی چین که بسیار
رایج است، تبدیل شده. مردم با کاغذهای رنگی نقاشیهای مختلف تهیه میكنند
تا محیط زیست و یا لباس را زینت دهند و زندگی را پررنگتر کنند. موضوع
کاغذبری چینی فراوان است و شامل حیوانات، شخصیتهای افسانهای و نقوش آثار ادبی، ماسکهای اپرای پکن و مانند آن میشود.
کاغذ
بری معمولا مملو از شادی است و اکثر آنها، آرزوهای زیبای مردم نسبت به
زندگی را نشان میدهد و مورد پسند مردم است. وسایل اساسی بریدن کاغذ قیچی
و قلم حکاکی بزرگ و کوچک است. قیچی برای بریدن چارچوب و نقش ساده مورد
استفاده قرار میگیرد. قلم حکاکی بزرگ برای حکاکی بخشهای ضخیم و قلم کوچک
برای حکاکی نقش کوچک و باریک استفاده میشود. درحال حاضر کاغذهای بریده
شده به غیر آنکه بطور مستقیم روی پنجره چسبانده میشود، نمونه نقش روی
کفش، متکا، دستمال، پیش بند و ظروف چینی است. بعضیها برروی جلد کتاب و
صفحه مصورمورد استفاده قرار میگیرد و بعضی دیگر هدیه ای مطلوب برای
دوستان است.
به
سبب تفاوت مناطق و علاقه مردم، فن و سبک بریدن کاغذ نیز ویژگیهای مختلف
دارد. بطور خلاصه، کاغذ بری جنوب چین ظریف و زیبا است و کاغذ بری شمال چین
دارای خطوط دیدنی است. البته، سبکهای کاغذ بری مناطق مختلف بر یکدیگر
تاثیر گذار است. مثلا، کاغذ بری "فو یان" استان "آن هوی" چین نیرومندی کاغذ بری شمال و ظرافت کاغذ بری جنوب چین را در خود دارد.
مردم
روستاهای چین درگذشته، بعد از برداشت فصل پائیز زمان آزاد زیادی داشتند،
زنان معمولا گردهم آمده و به کاغذ بری میپرداختند، این مهارت لازمه برای
دخترها و همچنین یکی از معیارها برای ارزیابی عروسها بود. اما به دنبال
پیشرفت اجتماعی، دیگر خیلی از دختران به آموختن کاغذبری نمیپردازند. در
عین حال همچنین شماری از مردم نیز کاغذبری را شغل خود میدانند.
اکنون
در چین، کارخانههای کاغذبری و انجمن هنر کاغذبری سراسری وجود دارد. این
انجمن در زمان مقرر نمایشگاههایی را برگزار میکند و چاپ و نشر آثار
کاغذبری را ساماندهی میکند. کاغذبری از کاربرد زینتی به نوعی هنر مستقل
تبدیل شده است. در عین حال در هنرهای دیگر مانند پویانمایی، سینما و
تلویزیون، هنرهای صحنه ای و تزین کتاب نیز اثرهای هنر کاغذبری دیده میشود.
کاغذ
بری چین در جهان شهرت دارد. هر سال بسیاری از علاقمندان کاغذ بری از
آمریکا، رومانی، کانادا، استرالیا و سنگاپور برای یادگیری فن بریدن کاغذ
به چین میآیند؛ درواقع کاغذبری به پل تبادل هنر چین و کشورهای خارجی
تبدیل شده است.