چاي
رايجترين نوشيدني در بين خانوادههاي ايراني است. معمولا در تمام
مراسمها از اين نوشيدني به عنوان يك وسيله پذيرايي از مهمان استفاده
ميشود. البته مصرف چاي سبز در تعداد انگشت شماري از خانوادههاي ايراني
رايج است، اما اين اطمينان وجود دارد كه افراد با آگاهي از فوايد اين چاي
بيشتر به سمت مصرف اين نوشيدني باارزش جذب ميشوند
گياه
چاي در آبوهواي گرم رشد ميكند. براي توليد چاي معمولا برگهاي كوچكتر و
جوانتر انتخاب ميشوند. در مجموع 3 نوع چاي وجود دارد: چاي سياه،چاي سبز
و چاي اولانگ (نوعي چاي چيني.)مزيت چاي سبز بر چايهاي ديگر اين است كه
كمتر تحت تاثير فرآيند قرار گرفته و تركيبات موجود در آن پايدار باقي
مانده است. چاي سبز ضدسرطان و آنتياكسيدان است.
اين خصوصيات
مربوط به مادهاي به نام كاتچين است كه فعاليت آنتياكسيداني آن بسيار
بالا بوده و نسبت به آنتياكسيدانهاي معروفي چون ويتامينهاي C وE بسيار
قويتر عمل ميكند. نوشيدن چاي سبز ميتواند احتمال ابتلا به بيماريهاي
مختلف را كاهش دهد، از بيماريهاي ساده باكتريايي گرفته تا بيماريهاي
مزمني چون بيماريهاي قلبي، سكته، سرطان، دهاني دنداني، و استئوپرز.
جلوگيري
از بيماريهاي قلبي عروقي همچنين مصرف چاي سبز ميتواند از بروز
بيماريهاي قلبي عروقي جلوگيري كند. مصرف روزانه 5 فنجان يا بيشتر از اين
چاي ميتواند تا 61 درصد از بروز بيماريهاي قلبي بكاهد. وجود راديكالهاي
آزاد در سرخرگ ميتواند منجر به بروز بيماريهاي قلبي عروقي شود. در
حاليكه كاتچين موجود در چاي سبز قادر است از پوشش دروني سرخرگ در برابر
راديكالهاي آزاد محافظت كرده و به اين وسيله از بروز بيماريهاي قلبي
جلوگيري كند. در ژاپن با وجود اينكه استعمال سيگار بسيار رايج و معمول است
اما كمترين آمار بيماريهاي قلبي در آنها گزارش شده است.
همچنين
از آنجائيكه چاي سبز موجب كاهش كلسترول بد(LDL)، تريگليسيريد و
فيبرينوژن (پروتئيني در خون كه در شكلگيري لخته خون نقش دارد.) ميشود،
به اين وسيله قادر است آرترواسكلروز (سخت شدن سرخرگها) را مهار كند.
كاهش
تريگليسيريد كاتچين موجود در چاي سبز،فعاليت آنزيم ليپاز(آنزيم مسئول
هضم چربيها) پانكراس (لوزالمعده) را مهار ميكند. در نتيجه، شكسته شدن
چربي و تبديل آن به اجزاي قابل جذب با سرعت بسيار كمي صورت ميگيرد. با
توجه به اينكه افزايش تريگليسيريد خون بعد از مصرف هر وعده غذايي يك ريسك
فاكتور در بروز بيماريهاي قلبي است، مصرف يك فنجان چاي سبز در بين
وعدههاي غذايي روشي مناسب در كاهش تريگليسيريد خون است.
ضد
انعقاد چاي سبز منجر به رقيق شدن خون شده و از لخته شدن خون جلوگيري
ميكند. با مصرف گوشت و روغنهاي غير اشباع گياهي مثل روغن ذرت و
سويا،تركيباتي در بدن ايجاد ميشود كه منجر به ايجاد پلاكهاي خوني
ميشود. در حالي كه با مصرف چاي سبز ميتوان از ايجاد لختههاي خوني
جلوگيري كرد.
نكته ديگر اين است كه معمولا بعد از حمله قلبي،
پروتئينهايي در بدن توليد ميشود كه منجر به مرگ سلولي ميشوند. در حالي
كه كاتچين موجود در چاي سبز فعاليت اين پروتئين را بلوكه و متوقف كرده و
به اين وسيله سكتههاي مغزي و قلبي را به حداقل رسانده و سرعت بهبود را
افزايش ميدهد.
كاهنده فشار خون مصرف نيم تا 5/2 فنجان چاي سبز در
روز احتمال بروز پرفشاري خون را تا 64 درصد كاهش ميدهد. در حاليكه مصرف
بيش از 5/2 فنجان در روز،از بروز اين بيماري تا 56 درصد ميكاهد.
بنابراين روزانه مصرف4 فنجان چاي سبز توصيه ميشود.
جلوگيري از
ديابت معمولا با افزايش سن، قندخون هم كمكم بالا ميرود،خصوصا اگر به
رژيم غذايي خود توجه كافي نداشته باشيم، وزن به مرور زمان بالا رفته و به
دنبال آن احتمال بروز ديابت نوع 2 هم افزايش مييابد. مصرف روزانه 5 فنجان
چاي سبز ميتواند از بروز ديابت جلوگيري كند. چاي سبز قادر است از عوارض
ناشي از ديابت همچون آب مرواريد و بيماريهاي كليوي هم به طرز معجزهآسايي
جلوگيري كند. اما چاي سبز چطور قادر به كاهش قندخون است؟ به نظر ميرسد،
اصليترين مكانيسم، مهار كردن فعاليت آنزيم آميلاز بزاق و روده (آنزيم
مسئول هضم نشاسته) است. با مهار شدن فعاليت اين آنزيم،نشاسته با سرعت
بسيار آهستهاي ميشكند و در نتيجه قندخون با سرعت كمي بالا ميرود. مصرف
چاي به همراه يك وعده غذايي سرشار از كربوهيدارت منجر به كاهش سرعت رها
شدن گلوكز و كاهش جذب آن ميشود و به اين وسيله از ترشح انسولين جلوگيري
ميكند.
همچنين چاي سبز قادر است جذب رودهاي گلوكز و چربي را
كاهش دهد و به اين وسيله منجر به كاهش وزن در فرد ميشود. وزن افرادي كه
چاي سبز مصرف ميكنند 01 تا 81 درصد كمتر از افرادي است كه چاي سبز مصرف
نميكنند.
ديگر فوايد چاي سبز قادر است از بروز سرطان جلوگيري
كند. ميزان شيوع سرطانهايي چون؛ پستان، كولون، پوست، پانكراس و معده در
بين افرادي كه چاي سبز مينوشند، بسيار كمتر است. در ژاپن با وجود
بالاترين آمار در استعمال سيگار كمترين مقدار سرطان ريه در آنها مشاهده
شده است. مطالعات حاكي از آن است كه مصرف بيشتر چاي سبز با كاهش بروز
سرطان سينه ارتباط دارد. چاي سبز همچنين قادر است كبد را سمزدايي كرده و
از تجمع چربي در كبد جلوگيري كند. چاي سبز نقص و كمبود استروژن را در
دوران يائسگي جبران كرده و از پوكي استخوان جلوگيري ميكند. در نهايت
اينكه چاي سبز منجر به ايجاد آرامش روح و روان شما ميشود و در نتيجه مصرف
عصرانه آن براي رفع خستگي توصيه ميشود.
براي تازه و معطرماندن
چاي سبز بهتر است آن را در ظرفي تيره ريخته و در كابينتي به دور از نور و
رطوبت قرار دهيد. براي هر نفر يك قاشق مرباخوري چاي سبز را در قوري ريخته
و به ازاي هر قاشق يك ليوان آب با دماي 08 درجه (از آب جوش كمي خنكتر) به
آن اضافه كرده در قوري را گذاشته و پس از 6 تا 7 دقيقه ميتوانيد آن را
مصرف كنيد. يادآوري اين نكته ضروري است كه چاي سبز مانند چاي سياه احتياجي
به دم كردن ندارد.