عبور جريان برق از بدن احتمالاً باعث ايجاد جراحتهاي وخيم و حتي مرگ آور
مي شود . جريان برق ممكن است از يك منبع توليد برق با ولتاژ پايين ( وسايل
الكتريكي خانگي ) يا ولتاژ بالا ( بيش از ۱۰۰۰ ولت - معمولاً در كارخانه
ها يا در خيابان ) و يا احتمالاً از صاعقه ( برق زدگي )باشد . وقتي جريان
برق از نقطه اي وارد بدن مي شود از محل ديگر كه در آن بدن با زمين تماس
دارد خارج مي شود . نقاط ورود و خروج جريان برق از بدن آسيب مي بيند و
آسيب اين نقاط به صورت حفره اي شبيه به محل ورود گلوله به چشم مي خورد .
به غير از محل ورود و خروج جريان برق ،بافتهايي كه در مسير اين دو نقطه
قرار دارند نيز تحت تأثير جريان برق و حرارت توليد شده تخريب مي شوند به
طوري كه هرچه ولتاژ برقي كه وارد بدن مي شود بيشتر باشد ، سوختگي ايجاد
شده عميق تر و جراحتهاي باقي مانده وخيم تر خواهند بود . علاوه بر اين ،
جريان الكتريكي ضمن عبور از بدن در اعصاب ( محيطي و مركزي ) ، ماهيچه ها و
قلب تغييرات شيميايي قابل توجهي ايجاد مي كند و باعث اختلال در واكنش هاي
بدن شده و يا به طور كلي باعث توقف آنها مي شود ، در بسياري از موارد اگر
چه سوختگي خارجي ( محل ورود و خروج جريان برق ) به طور فريبنده اي كوچك
است اما اين مقدار كوچك نبايد پوششي بر آسيب هاي وخيم تر عمقي باشد و ما
را به اشتباه بياندازد .
ابزار و سيمهاي برق با ولتاژ پايين كه در خانه يا محل كار يافت مي شوند مي
توانند باعث برق گرفتگي بشوند . اكثر سيمها و ابزار الكتريكي توسط روكش
هاي عايق پوشانده شده اند تا انسان تماس مستقيم با برق نداشته باشد .
بسياري از برق گرفتگي ها ناشي از خراب بودن كليدها ، سائيده شدن روكش
سيمها يا خرابي خود وسيله الكتريكي است . كودكان بيشتر در معرض خطر برق
گرفتگي قرار دارند چرا كه دوست دارند با كليدها ، سيمها و يا پريزها بازي
كنند .
آب يك هادي خوب جريان برق است لذا تماس با وسايل الكتريكي با دست خيس يا
زماني كه زير پاها خيس است ، خطر برق گرفتگي را افزايش مي دهد .
صاعقه يك منبع طبيعي توليد الكتريسيته ( جريان مستقيم با سرعت و ولتاژ فوق
العاده زياد ) است كه به طور عادي براي رساندن خود به زمين از نزديكترين
زائده بلندي كه در آن حوالي وجود دارد استفاده مي كند و اگر شخصي در تماس
با ، يا حتي نزديكي به يك زائده طبيعي مانند درخت ، برج يا دكل باشد صدمه
شديدي خواهد ديد . الكتريسيته توليد شده به وسيله برق آسمان عمرش فوق
العاده كوتاه است اما مي تواند موجب مرگ آني ( به علت ايست قلبي - تنفسي )
يا حداقل سبب به آتش كشيدن لباس شخص شود ( اما صدمات بافتهاي عمقي به نسبت
سبكتر است ) . بنابراين در زمان رعد و برق بايد به سرعت از محلهاي خطرناك
دور شد .
عوارض تهديد كننده جان مصدوم در صدمات الكتريكي
با ورود جريان برق به بدن در اثر انقباضهاي الكتريكي سفت ( كزازي
شكل ) عضلات تنفسي يا آسيب مراكز تنفسي در مغز ( در بصل النخاع ) ايست
تنفسي عارض مي شود و پس از مدتي قلب نيز از حركت مي ايستد . البته اگر
جريان برق از خود قلب نيز عبور كرده باشد با ايجاد انقباضات كرمي شكل و
غيرمؤثرو اسپاسموديك در بطن ( فيبريلاسيون بطني ) ايست قلبي اوليه خواهيم
داشت . پس از ايست قلبي - تنفسي اگر در عرض ۴ تا ۶ دقيقه عمليات احياء
شروع نشود مرگ قطعي و حتمي خواهد بود . اما قبل از شروع عمليات احياء
ابتدا بايد تماس مصدوم را با جريان برق از بين ببريم .
قطع جريان ولتاژ ضعيف
معقولترين كار قطع كليد كنتور است . اگر دسترسي سريع به فيوز امكان
پذير نبود دو شاخه را از پريز بيرون بياوريد يا سيم روكش دار را بكشيد تا
از پريز خارج شود و مطمئن شويد كه خود در يك محل بي خطر و سالم قرار گرفته
ايد . اگر نتوانستيد جريان برق را به اين ترتيب قطع كنيد روي يك ماده عايق
خشك مثل روزنامه يا يك تخته چوبي يا لاستيك بايستيد و با يك وسيله چوبي
بلند ( مثل جارو ) منبع برق را از مصدوم دور كنيد . يا اينكه يك طناب را
به دور رانها يا دست مصدوم بياندازيد و او را به سمت خود بكشيد تا از منبع
دور شود .
توجه : از به كار بردن وسايل فلزي يا مرطوب يا از تماس با بدن لخت مصدوم
كاملاً خودداري كنيد . اگر هيچ راهي وجود نداشت گوشه لباس مصدوم را كه خشك
است بگيريد و او را بكشيد .
برق گرفتگي با جريانهاي ولتاژ قوي
در مواردي كه با برق گرفتگي ولتاژ بالا روبرو هستيد به هيچ عنوان
به مصدوم نزديك نشويد مگر اينكه از طرف پليس يا شخص مسئولي به شما اطمينان
داده شود كه مي توانيد به مصدوم نزديك شويد . تماس با برق هاي پرولتاژ در
خطوط فشارقوي هوايي معمولاً سبب مرگ آني مي شود .
در چنين مواردي ضمن ايجاد سوختگي هاي شديد ، در اثر نيروي ناشي از اسپاسم
ناگهاني ماهيچه اي ، مصدوم به مساحتي دورتر از محل تماس پرت مي شود . اگر
مصدوم همچنان در تماس با برق مانده بود يا اينكه كمتر از ۱۸ متر از خطوط
فشار قوي فاصله داشت هرگز كوشش نكنيد كه او را نجات دهيد ، حتي به او
نزديك هم نشويد تا اينكه برق به وسيله مسئولين قطع شود چرا كه برق فشار
قوي حالت قوسي داشته و مي تواند مسافتهاي دور را نيز تحت تأثير قرار دهد
در اين موارد مواد عايق ، مانند چوب خشك يا لباس خشك به هيچ وجه حفاظتي
براي شما ايجاد نخواهد كرد .
بلافاصله به پليس خبر دهيد و اجازه ندهيد كسي به مصدوم نزديك شود و زماني
كمك هاي اوليه را شروع كنيد كه از طرف مسئولين يا مراجع رسمي به شما اطلاع
داده شود كه برق قطع شده است .
ارزيابي مصدومين برق گرفتگي
شكايات وعلائم
مصدومي كه دچار برق گرفتگي مي شود ممكن است يكي يا تمام شكايات و علائم زير را داشته باشد :
سوختگي هاي محل ورود و خروج جريان برق از بدن
قطع راههاي عصبي كه به صورت فلج اندام تظاهر مي كند .
درد و حساس شدن ماهيچه ها
افزايش فشار خون يا كاهش فشار خون همراه با علايم و شكايات ناشي از شوك
مشكل شدن تنفس يا ايست تنفسي ( ممكن است زبان ورم كند و راه هوايي را مسدود نمايد)
ضربانات نامنظم قلب يا ايست قلبي.
بي قراري و تحريك پذيري ، اگر مصدوم هوشيار است .
بيهوش شدن .
اختلالات بينايي .
شكستگي استخوانها ( از جمله ستون مهره ها ) و دررفتگي مفاصل به علت انقباضات شديد عضلات يا پرت شدن .
تشنج ( در موارد شديد )
مراقبت از مصدوم
مراحل مراقبتهاي اورژانس
مطمئن شويد كه خود و مصدوم در يك منطقه بي خطر قرار داريد .
براي مصدوم يك راه هوايي مطمئن برقرار كنيد و اگر لازم است ( در موارد
ايست قلبي - تنفسي ) عمليات احياي قلبي - تنفسي مقدماتي را شروع كنيد .
در صورت وجود ضايعات نخاعي و ستون فقرات ، آسيب هاي سر و شكستگي شديد ، مراقبتهاي اوليه مربوط به آنها را انجام دهيد .
سوختگي هاي الكتريكي را ارزيابي كنيد . در جستجوي حداقل دو محل سوختگي
خارج باشيد : يكي محل تماس با منبع انرژي الكتريكي و ديگري محل تماس با
زمين .
محل هاي سوختگي را سرد كنيد .
بر روي مناطق سوخته پانسمان استريل خشك قرار دهيد .
مراقب شوك باشيد . آن را درمان كرده و اكسيژن با غلظت بالا تجويز كنيد .
مصدوم را هر چه زودتر منتقل كنيد . بعضي از عوارض سوختگي ( مثل تورم
راههاي هوايي و در نتيجه خفگي ، نارسايي كليه ، اختلالات قلبي و شوك )
شروع تدريجي دارند . بنابراين بايد مصدوم را سريعاً به مركز مجهز منتقل
كرد و او را تحت نظر قرار داد .
توجه : آسيب هاي الكتريكي سبب تخريب وسيع عضلات شده ، كه اين باعث آزاد
شدن مواد سمي ( مثل ميوگلوبين ) به داخل خون مي شود . اين مواد از راه خون
به كليه ها رسيده و در ادرار ترشح مي شوند و رنگ آن را قرمز مي كنند و از
طرفي با رسوب در كليه ها سبب نارسايي كليه خواهند شد .
بنابراين براي جلوگيري از اين عارضه به مصدومين برق گرفتگي كه ادرار قرمز
دفع مي كنند بايد حجم زيادي از مايعات داخل وريدي ( ترجيحاً حاوي بي
كربنات سديم ) تزريق كرد تا با شسته شدن كليه ها ، آسيب كليوي تقليل يابد .
منبع : pezeshk.us
مشاهده فیلم در قسمت پایین
|