با روی کار آمدن دولت های
محافظه کار در انگلیس، آمریکا و فرانسه از رواج گسترده ای در عرصه سیاست
برخوردار شد به طوری که هم اکنون در کشور ما نیز موضوع خصوصی سازی از جمله
مباحث عمده عرصه سیاست تلقی می شود.
مفهوم
خصوصی سازی بر وجود دو حوزه خصوصی و عمومی دلالت دارد که معنای آن تحول و
نقل و انتقال دارایی ها ،تصدی ها و مدیریت ها بین این دو عرصه است.
واژه "خصوصی سازی" (Privatization) واژه ای است که از اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ با روی کار آمدن دولت های محافظه کار در انگلیس، آمریکا و فرانسه
از رواج گسترده ای در عرصه سیاست برخوردار شد به طوری که هم اکنون در کشور
ما نیز موضوع خصوصی سازی از جمله مباحث عمده عرصه سیاست تلقی می شود.
اگر
چه گفته می شود که تعریف واژه "خصوصی سازی" کار بسیار مشکلی است اما در هر
حال دو معنای محدود و گسترده برای این واژه وجود دارد. خصوصی سازی در معنای محدود خود عبارت است از واگذاری دارایی ها و شرکت های دولتی و عمومی به بخش خصوصی به طور کلی و یا شریک کردن آنها در این دارایی ها و شرکت ها.
معنای خصوصی سازی در مفهوم گسترده آن بسیار وسیع تر از واگذاری دارایی ها و شرکت های دولتی و عمومی به بخش خصوصی است و بر واگذاری فعالیت ها و تصدی گریهایی که قبلاً به طور انحصاری در اختیار دولت و بخش عمومی بود دلالت می کند.
به عبارت دیگر معنای واژه خصوصی سازی در طیفی قرار دارد که هدف آن اجرای شیوه ها و سیاست هایی برای افزایش نقش نیروهای بازار آزاد در اقتصاد ملی کشورها از طریق ترتیبات مختلف می باشد.
منطقی که فرآیند خصوصی سازی بر پایه آن استوار شده این است که انتقال
تصدیها و فعالیت ها در زمینه های تولید کالا و ارائه خدمات از بخش دولتی و
عمومی به بخش خصوصی باعث افزایش کارایی عوامل تولید و تخصیص بهینه منابع
که ناشی از گسترش رقابت و ایجاد شفافیت است، می شود.
همچنین گسترش خصوصی سازی موجب گسترش مالکیت بخش خصوصی و در نتیجه مشارکت بیشتر شهروندان در اداره امور جامعه می شود
و منابع بخش خصوصی برای پیشرفت جامعه را در کنار منابع محدود دولت قرار می
دهد. البته نیل به این مقصود با سازوکارهایی که کشورهای مختلف برای اجرای
برنامه های خصوصی سازی خود تدوین می کنند و نیز نظارت دقیق بر اجرای صحیح
آنها ارتباط نزدیکی دارد.
با
توجه به این که موضوعیت واژه خصوصی سازی به وجود دو عرصه عمومی و خصوصی
وابسته است. نقل و انتقال دارایی ها یا واگذاری تصدی ها بین سازمانهای
موجود در هر کدام از این دو بخش خصوصی سازی نیست. به عنوان نمونه واگذاری
یک سازمان و شرکت دولتی به یک نهاد عمومی مستقل خصوصی سازی تلقی نمی گردد.
کلیه حقوق تحت مجوز