عروس ها و مادر شوهر ها
در
فرهنگهای مختلف و در میان مردمان شهرها و روستاها، با باورها و اعتقادات
متفاوت، چشمداشتها و انتظارات گوناگون و معیارهای ارزشی متمایز، عروس و
داماد، مادر داماد و مادر عروس همواره از جایگاه و منزلت خاصی برخوردار
بوده و هستند.
در حقیقت همانگونه که اشاره شد، ریشه ی نگرشهای منفی
نسبت به نزدیکان و خویشان نسبی و سببی و تبلور رفتارهای ناخوشایند؛ در
خودپرستیها و خودخواهیها، ضعف شخصیّت، تعصبات غیر معقول و محدودیتهای
فکری، بدآموزیها و بیبهره بودن از شیوههای مطلوب تربیتی و روشهای
متعالی برقراری و تداوم ارتباط موثر، مفید، متقابل، پویا و رضایتبخش با
دیگران و نزدیکان است.
در فرهنگ اسلامی، هدف غایی از ازدواج نیل به
آرامش و فلاح و رستگاری دنیوی و اخروی است. ازدواج به عنوان یک پدیده ی
مقدس و یک ضرورت و نیاز فطری و روانی برای جوانی که صلاحیّت، کفایت و
قابلیّت همسری را احراز مینماید، مطرح است. در این نگاه؛ فرایند ازدواج،
زوج شدن دختر و پسری کفو و همراه، لزوماً به معنای همزمانی آن با تشکیل
خانواده و زندگی مستقل و جداگانه و نیز فرزندآوری نیست. چرا که فرزندآوری
مستلزم کسب آمادگیها و قابلیتها، پذیرش مسوولیّتهای بیشتر، احراز
کفایتهای پدری و مادری، برنامهریزی و دعا و نیایش و طلب فرزندی صالح و
نورچشمی پربرکت از خالق یکتاست.
لذا اساس ازدواج و معنای زوجیت و
همسر شدن دختر از یک خانواده (عروسخانم) و پسری از خانواده دیگر (آقا
داماد)، تأمین و ارضای نیازهای فطری و رسیدن به آرامش روانی و سکینه ی
قلبی است. در این معنا، زن منبع آرامش بخشی وجود مرد و مرد تأمین کننده ی
نشاط درون و امنیّت خاطر زن است.
اصلیترین شاخصه و والاترین معیار موفّقیّت و سعادتمندی زن و شوهر، دل آرامی و نشاط روانی آنهاست.
با
نگرشی خردمندانه، انتظار معقول آن است که همه ی مادران و پدران مهربان،
مادرشوهرهای با محبّت و مادرزنهای دلسوز؛ فکر و نیّت خالصانه، رفتار
صادقانه و تلاش ایثارگرانهشان تنها در جهت تحکیم روابط میان عروس و
داماد، تقویت روحیه ی آرامشگری و سکینه ی خاطر ایشان باشد. در یک کلام
باید گفت که معیار و میزان و دامنه و گستره ی روابط خانوادگی باید افزایش
نشاط روانی، آسایش خیال و رشد و اعتلای وجود عروس و داماد باشد.
با این
نگاه، مادرشوهری موفّق و تواناست که همواره با پندار و رفتار عاقلانه،
مخلصانه و فداکارانه ی خویش زمینه دوستی، مودّت و محبّت میان پسر خود و
عروس خانم را بیشتر کند و با محبّتی که به عروسش ابراز مینماید کانون
وجود او را سرشار از آرامش سازد تا توان آرامشگری او نیز افزونتر گردد.
در
واقع، عروس خانم برای مادرشوهرهای مهربان و فهمیم همچون دختری عزیز و دوست
داشتنی است. مادرشوهرهای وارسته و دوراندیش همسر پسرشان را فرزندی دلبند
میپندارند و آرامش و راحت او را آرزوی قلبی خود میدانند و خدای ناکرده
او را به عنوان رقیب کششهای عاطفی و خواستهای روانی خود نمیبینند.
عروس
خانمها میتوانند صمیمیترین یار، با محبّتترین دوست و با وقاترین فرزند
برای مادرشوهرهای صبور خود باشند و مادرشوهرها نیز میتوانند برای همیشه
مادری مهربان، دلسوز و پرعطوفت برای عروس خانمهای فهیم و قدرشناس خویش
باشند.
مادر شوهرهای کریم و با صلابت بهدرستی میدانند که محبّت به
معنای گذشت، ایثار، صداقت، صبوری و احسان، جان مایه حیات پربرکت، آرامش
روان و نشاط و سرزندگی است.
مادرشوهای با فضیلت آگاهند که اعتماد به
نفس زوجهای جوان، گرمی زندگی مشترک آنان، سلامت فکر و روان، تحرک و
پویایی و حسن تدبیر آقا دامادها و عروس خانمها در دور بودن از دخالتها و
اظهارنظرهای غیرلازم، تشویقها و نگرانیهای بیمورد، مبرا بودن از شکها
و بدبینیها، حفظ زبان از آسیبها و مجهز بودن به زبان تشویق، ترغیب و
تأیید خوبیها و درستیهاست.
مادرشوهرهای صالح، متعهّد و آیندهنگر به
نیکی واقفند و باور دارند که شایسته آن است که به جای زبان انتقاد، کلام
گلهآمیز، رفتار دخالتگرانه و تحقیرآمیز، از کلام تأیید و تشویق، سخن
محبّتآمیز، رفتار حمایتی و هدایتی و همراه با تکریم شخصیّت زوجهای جوان
بهره گرفت.
مادرشوهرهای مطلوب و نمونه باور دارند که گفتار و رفتارشان
در مقابل عروس خانم باید به گونهای باشد که فرزندان ایشان (خواهر شوهرها
و برادر شوهرهای عروس خانم) نیز زبان تشویق و تأیید، محبّت و تکریم و
رفتار منطقی و عطوفانه را بیاموزند.
مادر شوهرهای بلنداندیش بهخوبی
میدانند که بخشی از شخصیّت عروس خانم جوانشان در زندگی مشترک با پسرشان
تکوین مییابد: لذا سعی میکنند مستعدترین بستر را برای تکوین مطلوب
شخصیّت فردی و اجتماعی عروس و داماد فراهم آورند.
مادر شوهرهای بصیر و
متعهّد همواره فرزندشان را به حمایت همه جانبه از همسر تشویق نموده و از
ایشان میخواهند که همسرشان را همراز خود بدانند و شریک زندگی دنیوی و
همسفر اخروی.