مقدمه
خودرو وسیله نقلیه ای است که انسان برای رفع نیازمندی های خود از آن
استفاده می کند، یک خودرو از بخش های مختلفی تشکیل شده است، این بخش ها
عبارتند از :
1- شاسی و بدنه
2- سیستم تعلیق
3- سیستم ترمز
4- سیستم فرمان
5- مولد قدرت(مولد)
6- سیستم سوخت رسانی
7- سیستم انتقال قدرت
8- برق خودرو
درمجموعه ای از مقالات، سعی داریم توجه بیشتری به قسمت های مختلف خودرو
نماییم. این مجموعه مقالات می تواند برای دانش آموزان و دانشجویان رشته
مکانیک خودرو، صنایع اتومبیل و رشته های مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
توضیح
طراحی و ساخت بدنه خودرو بسیار حائز اهمیت است، اصل کلی در مورد طراحی و ساخت بدنه خودرو وجود دارد که عبارتست از: هر
چقدر ابعاد بیشتری برای اجرای یک طرح در نظر گرفته شود ، آن طرح جامع تر و
دقیق تر می باشد و بالعکس اگر نکته ای در طراحی از قلم بیفتد در نهایت
ممکن است در عمل مشکلاتی به وجود آید که باعث ایجاد اختلال در سیستم می
شود.
به طور کلی در طراحی خودرو نکات زیر در نظر گرفته می شود:
1- در ساخت اتاق و بدنه از سازه های سبک و تو خالی و مقاوم استفاده
شود، این کار مانع افزایش وزن خودرو می شود زیرا همان طور که می دانید
افزایش وزن خودرو با افزایش مصرف سوخت همراه است.
2- برخی از قسمت های بدنه می بایستی مستحکم تر باشند ، لذا استفاده
از ورق های ضخیم تر و یا تغییر شکل ورق های می تواند موثر باشد. هم چنین
استفاده از پروفیل تقویتی می تواند به استحکام آن بخش از بدنه کمک کند.
3- خودرو پیوسته در حال حرکت است و قسمت های مختلف آن در حال
ارتعاشند، بنابراین ار جوش هایی که ساختار خشک و شکننده دارند، نباید
استفاده کرد. بهتر است برای اتصال از جوش CO2 و در سایر موارد ار نقطه جوش استفاده کرد.
4- محل جوش و اتصال دو قطعه نباید در نقاطی که دچار تمرکز تنش هستند
و یا نیروی زیادی به آن جا وارد می شود، قرار بگیرد . زیرا احتمال شکست
جوش به شدت افزایش می یابد.
5- با تحلیل نیروی و گشتاورهایی که به نقاط مختلف بدنه وارد می شود
، می توان استحکام تمام نقاط خودرو را بررسی کرد و با اشتفاده از پروفیل
های تقویتی، فرم دادن به ورق و یا افزایش ضخامت ورق، مشکل را برطرف کرد.
6- محاسبه فرکانس طبیعی اتاق خودرو از اهمیت زیادی برخوردار است
زیرا ممکن است فرکانس طبیعی اتاق در محدوده فرکانس ارتعاشات و لرزش های
وارد بر خودرو قرار گیرد و باعث ایجاد پدیده تشدید یا رزونانس شود. این لرزش های شدید سرو صدای زیادی ایجاد می کند، جوش ها را می شکند و عمر قطعات را کاهش می دهد.
7- بدنه خودرو نباید در مقابل هوا از خود مقاومت نشان دهد، پس شکل
خارجی خودرو کاملا آیرودینامیک باید طراحی شود، زیرا در غیر این صورت، هم
کاهش سرعت و هم افزایش سوخت خواهیم داشت.
8- شکل و محل قرار گرفتن قطعات نباید به گونه ای باشد که در اثر
لرزش ورق ها به هم بخورند که سر و صدا ایجاد کنند، بنابراین می توان از
قطعات پلیمری به عنوان لرزه گیر استفاده کرد.
9- موقعیت قرارگیری تجهیزات و قطعات نسبت به راننده و سایر سرنشینان
باید به درستی در نظر گرفته شود(ارگونومی(Ergonomic)) . در بحث ارگونومی
شکل صندلی ها و موقعیت قرارگیری آن ها، موقعیت و زوایای تجهیزات به گونه
ای طراحی شود که بیشترین تطابق را با شرایط سرنشینان داشته باشد.
10- شکل اتاق و محل شیشه های عقب و جلو و ستون های سقف باید به گونه
ای باشد که راننده دید کافی باشد تا تمام جهات خودرو و تمامی زوایا را
ببیند.
11- مرکز ثقل خودرو بایستی با دقت تعیین شود زیرا
محل نامناسب آن بر هم زننده تعادل خودرو و کاهش قدرت فرمان پذیری می باشد.
12- اتاق خودرو می بایست در مقابل باران، سر و صدا و نفوذ گرد و غبار مقاوم باشد.
13- در اسکلت بندی اتاق، محل سرنشینان باید کاملا مستحکم و مقاوم بوده
تا در هنگام تصادفات تغییر شکل نیابد و هم چنین انرژی ناشی از برخورد را
جذب نمایند.
14- همه استانداردهای طراحی خودرو، مثل موقعیت چراغ های روشنایی،
موقعیت نصب پلاک، جرم و ابعاد خودرو قلاب های بوکسل، موقعیت قرارگیری مخزن
سوخت(باک)، مسائل ایمنی و ... مطابق شرایط تعیین شده، در نظر گرفته شود.