رشد
ماهيها : رشد ماهيان و عواملي كه روند رشد تحت تأثير آنهاست براي پرورش
دهنده ماهي ، در درجه اول اهميت قرار دارند ، زيرا حداكثر رشد ماهي در
حداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلي اوست .
ماهي جانوري
خونسرد است و جهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژي نيست ،
بدين لحاظ ، يك ماهي نسبت به يك جانور خونگرم ، از لحاظ تبديل مواد غذايي
به پروتئين بدن ، از كارآيي و استعداد بيشتري برخوردار است .
تغذيه
ماهيان انرژي مورد نياز ماهي از غذا تأمين ميشود ، بهر حال اين انرژي در
اصل از خورشيد توليد مي شود . انرژي خورشيد به وسيله گياهاني كه براي
ساختن كربوئيدرات ها، انرژي مصرف مي نمايند، به غذا تبديل مي گردد.
جانوران اين گياهان را خورده و انرژي ذخيره شده را جهت انجام فعاليت هاي
خود مورد استفاده قرار مي دهند ، بنابراين گياهان بعنوان توليدكنندگان
اوليه مواد غذايي شناخته شده اند ، كه اين مواد به صور ديگر تبديل مي گردد
و سپس در اختيار ماهيان قرار مي گيرد. در زير بطور فشرده نيازهاي غذايي
ماهيان مورد اشاره قرار مي گيرد.
تركيبات معدني ماهـيان از مـواد
مـعدني بيشماري استفاده مي نمايند كه عناصر ذيل ضرورت بيشتري براي آنان
دارد كه عبارتند از : كلسيم ، فسفر ، سديم ، موليبدن ، كلر، منيزيم، آهن،
سلينيوم، يد، منگنز، مس، كبالت و روي كه عوامل ياد شده از طريق محصولات
جنبي كشتارگاهها همچون پودر ماهي در اختيار ماهيان قرار مي گيرد.
تركيبات آلي كه خود شامل مواد زير هستند: پروتئين ها
پروتئين
ها تركيبات آلي پيچيده اي هستند كه از واحدهاي اسيد آمينه ساخته شده اند و
از طريق اسيدهاي ديواره روده به داخل خون جذب و يا جهت توليد انرژي مي
سوزند. منابع گياهي و غالباً حيواني در تأمين پروتئين مصرفي ، در جيره
غذايي مصرفي ، تغذيه مصنوعي پرورش دهندگان گنجانده مي شود. چربيها
اين
مواد از واحدهاي اصلي به نام اسيدهاي چرب تشكيل مي شوند . اطلاعات در مورد
جزئيات نياز ماهي به چربي در دست نيست، لذا در غذاهاي ويژه مصنوعي
اهميتشان در درجه دوم قرار دارد. ئيدرات هاي كربن
اين مواد شامل گروه
وسيعي از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترين ئيدرات هاي
كربن، قندها و پيچيده ترين آنها پلي ساكاريدها است . اين مواد غالباً در
تغذيه مصنوعي ماهياني به كار مي رود كه از طريق آنزيم آميلاز، قادر به
بهره وري از محصولات گياهي هستند. ويتامينها : براي سلامت ماهي ضروري و
شامل دو دسته اند
محلول در آب كه شامل موارد زير هستند:
الف) تيامين كه در غلات و حبوبات و سبزيجات و خميرترش (Yeast) و بافت حيواني يافت مي شود و كمبود آن باعث كمي رشد و تشنج ها است.
ب) پيريدوكسين، كه در خمير ترش، غلات وحبوبات موجود است و كمبود آن كم خوني ماهي را به دنبال دارد.
ج) اسيد اسكوربيك كه در سبزيجات و بافت حيواني موجود و كمبود آن باعث خونريزي بافتها مي شود.
محلـول در چربي كه خود شامـل ويتامين هاي A-D- KوE مي باشد الف)
ويتامين A در روغن ماهي موجود و از طريق گنجاندن پودر ماهي در جيره غذايي
تأمين مي شود. ب) ويتامينD از طريـق تأثير نور ماوراء بنفـش در پوست ماهي
ساخته مي شود و كمبود آن اختلال در فرآيند استخوان سازي را باعث مي شود.
ج) ويتامين E و K در بافت گياهي و سبزيجات موجود و كمبود آنان باعث كم
خوني و اختلال در انعقاد خون مي گردد.
عوامل زير نيز در رشد ماهيان آب شيرين از اهميت برخوردارند :
چه در آب شيرين و چه شور ماهي بدليل خونسرد بودن ، ميزان فعاليت بدنش با
افزايش حرارت بسرعت زياد مي شود، لذا هرچه درجه حرارت بيشتر، انرژي بيشتري
مورد نياز ماهي است . بطور معمول در نقاط گرمسير نسبت به نقاط سردسير رشد
ماهيان آب شيرين بيشتر است.
جريان آب :ماهيان
آب شيرين در صورتيكه در آبي با جرياني سريع نگهداري شوند، نسبت به موقعيكه
در يك استخر بسر مي برند، مجبور هستند كه براي شنا كردن و موضعگيري در
مقابل جريان آب ، انرژي بيشتري مصرف نمايند.
اندازه بدن :
ميزان سوخت و ساز يك ماهي كوچك بالاتر از ميزان مزبور در يك ماهي بزرگ است
. بنابراين در عرصه تكثير و پرورش آبزيان، عملاً معلوم شده كه ماهي كوچك ،
برحسب واحد وزن بدن به غذاي بيشتر نياز دارد.
ساير عوامل: افزايش مستمر و ممتد فعاليت بدني يا سوخت و ساز ، نياز به انـــرژي يك<