مقدمه:
سوء مصرف مواد مخدر بعنوان يكي از مشكلات
اجتماعي جامعه بشري را تهديد مي‌كند به‌گونه‌اي كه سلامت جسمي و رواني
و ارزشهاي انساني و معنوي را تحت تاثير قرار داده است.
استان فارس يكي از مناطق آلوده در كشور است (به همين دليل مبارزه و
موجه با اين پديده اجتناب‌ناپذيراست) يكي از مهمترين روشهاي مبارزه با
اعتياد كاهش تقاضا براي مصرف مواد مخدر يعني نوعي ايجاد مصونيت در فرد
و خانواده و در نهايت در جامعه است.
تعريف اعتياد:
سازگاري و عادت تدريجي ساختار جسمي و دواني با
نوعي ماده مخدر كه منجر به وابستگي جسمي و رواني مي‌گردد. و باعث افت
شديد در فعاليتهاي اجتماعي، خانوادگي و فردي مي‌شود. و فرد به آساني
قادر نخواهد بود در مقابل وسوسه مصرف مواد مقاومت كند.
مواد مخدر شايع در
ايران
ترياك: ماده‌اي قهوه‌اي رنگ و داراي
قوام خميري است كه به صورت كشيدني و خوراكي مصرف مي‌شود.
هروئين: پودر نرم و سفيدي كه به‌صورت كشيدني و استنشاقي و
تزريقي مصرف مي‌شود.
حشيش، بنگ، ماري جوانا: قسمت‌هاي مختلف گياه شاهدانه كه بصورت
كشيدني و خوراكي مصرف مي‌شود.
قرص‌هاي شيميايي قرصx (اكستازي): از تركيبات مواد محرك
الكل: به صورت خالص يا تركيب با مايعات ديگر و به صورت نوشيدني
مصرف مي‌شود.
عوامل مؤثر در گرايش
به اعتياد
عوامل فردي:
-كنجكاوي در نوجواني
-صفات شخصيتي ضد اجتماعي
-اعتماد به نفس پايين
-اختلال جسمي يا رواني
-موقعيت مخاطره آفرين
-تاثير مثبت مصرف مواد بر فرد
-فقر ياغناي زياد
-محروميت فرهنگي
عوامل خانوادگي و
محيطي
- غفلت از فرزندان
- وجود الگوي نامناسب
- خانواده گسسته
- دوست مصرف كننده مواد
- فشار در مدرسه
- محل سكونت
- خشونت بر عليه فرزندان
عوامل اجتماعي
- وفور مواد مخدر
- فقدان قانون و مقررات ثابت
- جابجايي هنجارهاي اجتماعي
- كمبود فعاليتهاي جايگزين
- نبودن امكانات مشاوره‌اي و حمايتي
- توسعه صنعتي
- محروميت اقتصادي-اجتماعي
علايم هشدار دهنده
براي خانواده
- فرار از مدرسه
- غيبت از محيط كار
- بي خوابي
- دوستان جريد
- يافتن قرص، ته سيگار، سرنگ، كاغذ لوله شده در اتاق
- دوري از خانواده
- كاهش بهداشت فردي
- دزدي از منزل يا محيط كار
- كاهش عملكرد در زمينه‌هاي مختلف
- تنگي مردمك و قرمزي چشم، كبودي لب‌ها
- سرخوشي بيش از حد
- چرتهاي مكرر روزانه
- ديرآمدن به منزل
- تغييرات رفتاري مثل پرخاشگري
راهكارها براي
خانواده
•
اطلاعات خود و فرزندان را در زمينه‌هاي مختلف و از جمله اعتياد افزايش
دهيد.
•
سعي كنيد نوجوانان جهت كسب آگاهي از مسائل مختلف به شما روي آورند نه
همسالان خود
•
صميميت را در خانواده حفظ كنيد و به كودكان علاقه نشان دهيد.
• نظم و قانون را بطور نسبي در خانه اجرا كنيد.
• مهارتهاي مختلف را به فرزندان بياموزيد.
• در دوست‌يابي به فرزندان كمك كنيد
• اعتماد به نفس و توان تصميم گيري را در آنها تقويت كنيد.
• به فعاليتهاي جنبي مثل تفريح و ورزش اهميت دهيد
• زمينه‌هاي پرورش فكر و رفتار درست را در خانه فراهم كنيد.
• يك الگوي مناسب باشيد.
• به شخصيت كودكانتان احترام بگذاريد.
• به خواسته‌هاي منطقي جوانان توجه نماييد.
• فرزندانتان را به پايبندي به اصول اخلاقي و مذهبي تشويق كنيد.
توجه داشته باشيد:
◊
پرورش انسان سالم نياز به اطلاعات كافي صرف وقت لازم و تمرين رفتارهاي
صحيح در محيط خانه مدرسه و اجتماع دارد.
◊
در حل مشكلات اجتماعي مثل اعتياد همه افراد بايد همكاري كنند
◊
در مواردي كه اطلاعات و آگاهي‌هاي شما كافي نيست از روانپزشك (متخصص
اعصاب و روان) و روانشناس كمك بگيريد.
مرکز
بهداشت استان - واحد سلامت جوانان و مدارس - بهداشت روان
گردآوری: دکتر علي باصری - فريبا رضايي - دکتر مجتبي نقشواريان
کلیه حقوق تحت مجوز