آن چه از نظر اسلام سبب محرم شدن زن و مرد می‏شود، اجرای عقد ازدواج است و فقط رضایت قلبی کافی نیست اگر چه علاوه بر اجرای صیغه عقد، رضایت قلبی باید باشد و بدون رضایت، عقد باطل است.

باید در صورت امکان صیغه به زبان عربی اجرا شود. اگر مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، به هر لفظی (مثلاً فارسی) که صیغه را بخوانند صحیح است اما باید لفظی بگویند که معنی “زوَّجْتُ و قبلتُ” را بفهماند.(۱)

اما دلیل لزوم اجرای عقد و عدم کفایت رضایت آن است که اوّلاً با اجرای عقد، ازدواج با زنا متمایز می‏شود. در زنا معمولاً رضایت قلبی بین طرفین وجوددارد. ثانیاً چون ازدواج یک پیمان مهم اجتماعی محسوب میشود (که با تحقق آن آثار و نتایج و تعهداتی بر آن مترتب است مانند ارث، نفقه و فرزند) بدیهی است که با به کار بردن لفظ و اجرای عقد در مراسم رسمی، ابهام باقی نمی‏ماند و به راحتی کسی نمی‏تواند ازدواج را منکر شود. از نظر روانی نیز اجرای عقد، اطمینان قلبی زوجین را بیشتر و نسبت به انجام تعهدات راسخ‏تر می‏سازد. چون طبق موازین دینی عمل نموده‏اند، به ازدواج نوعی تقدس بخشیده می‏شود و در انسان، التزام به دستورهای دینی را تقویت می‏کند.

علاوه بر امور یاد شده، در مسائل فرعی اسلام، مسلمان باید متعبد باشد و به سلیقه و ذوق شخصی اکتفا نکند، هر چند، بعضی افراد رضایت قلبی در ازدواج را مطابق با ذوق خود بدانند، ولی در این امور، برای مسلمان؛ دستور و خواست شرع مهم‏تر است و جای تعجب نیست که “لفظی” تأثیر دهد و یا فاقد تأثیر نماید.

ذبح حیوان بدون گفتن بسم‏اللَّه یا اللَّه‏اکبر صحیح نیست.

حتی اگر با توجه به مسئله عمداً نام خدا برده نشود، حیوان پاک نمی‏شود و گوشت آن حرام است.(۲) اما با یاد خدا حیوان پاک و حلال می‏شود.

ادیان دیگر: در دین یهود ازدواج عقدی است که در آن نوعی امر معنوی و الهی نهفته است. ازدواج عقدی است میان دو نفر که بر اساس آن برکت خدا را طلب می‏کنند. این قرارداد به صورت کتبی است که شوهر به همسرش میدهد و کتوبه نام دارد.(۳)

آنان مراسم ازدواج را زیر سایبان و در حضور صدها نفر برگزار می‏کنند و جشن می‏گیرند.(۴) امروزه اقلیت‏های مذهبی، یهودیان و مسیحیان در ایران، همانند مسلمانان برای رسمیّت بخشیدن به ازدواجشان در اماکن مذهبی خویش، عقد ازدواج را توسط عالم دینی خویش جاری می‏کنند و او خطبه عقد را می‏خواند، اگر چه شاید بسیاری از پیروان آن‏ها این مسئله را رعایت نکنند.

پی نوشت‏ها:

۱٫ توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص ۳۸۳٫

۲٫ همان، ص ۵۰۴٫

۳٫ ورنرمنسکی، اخلاق در شش دین جهان، ص ۲۷۶٫