يک پلات فرم مناسب برای آينده
 دات نت،  اولين پلات فرم طراحی شده از صدر تا ذيل با در نظر گرفتن واقعيتی با نام  اينترنت است . دات نت از يک ماشين مجازی  خاص در اين زمينه استفاده می نمايد . ماهيت ماشين مجازی فوق ، بگونه ای است که  از API ويندوز فاصله و در اين رابطه از يک کتابخانه کلاس استفاده می نمايد که می توان به جرات اين ادعا را داشت که تاکنون نظير آن ، ايجاد نشده است . امکان استفاده از زبانهای متعدد برنامه نويسی ، وجود خواهد داشت .معماری  دات نت ، امکان ارتباط بين زبانها را بسادگی فراهم خواهد کرد .دات نت ، يک رويکرد جديد در رابطه با پياده سازی نر م افزار را مطرح نموده است . نگاه به دات نت ، عمدتا" بصورت سيستم های توزيع شده است. با استفاده از XML ،امکان اجرای  توابع بر روی کامپيوترهای متفاوت يک سازمان ويا جهان فراهم و جلوه ای زيبا در همياری بمنظور اجرای يک برنامه ، به نمايش در خواهد آمد. از اين منظر ، سيستم ها از سرويس دهندگان تا سيستم های بدون کابل ، قادر به اشتراک پلات فرم عمومی يکسانی خواهند بود . با استفاده از  نسخه های  دات نت که برای تمام آنها در دسترس خواهد بود،  امکان ارتباط مناسب آنها با يکديگر فراهم خواهد شد. دات نت ، بمنظور طراحی و پياده سازی برنامه های سنتی نيز راهکارها و امکانات مناسبی را ارائه تا از اين طريق امکان پياده سازی و بکارگيری اين نوع از نرم افزارها ، بسادگی انجام گيرد . برخی از تکنولوژی ها ی  ارائه شده در دات نت نظير فرم های ويندوز، تلاشی در اين راستا است .

ايده های اوليه
از اواخر سال 1995 ، شرکت ماکروسافت توجهی خاص و  قابل توجه نسبت به اينترنت نمود . هدف ماکروسافت در اين زمينه پيوند بين پلات فرم ويندوز و اينترنت بود. ماحصل تلاش  ماکروسافت در اين زمينه ارائه مدل برنامه نويسی Windiws DNA ، بود . در اين راستا مجموعه ای از ابزارها و تکنولوژی های  مبتنی بر اينترنت ، طراحی و ارائه گرديد . ASP  ، از اولين تلا ش های ماکروسافت در اين زمينه است . عملا" در اين زمينه ( مطرح شدن اسکريپت ها ی مفسری ) يک برگشت به عقب نسبت به پياده سازی ساختيافته و شی گراء را شاهد بوده ايم . طراحی ، اشکال زدائی و نگهداری چنين کدهای غير ساختيافته ای مسائل خاص خود را خواهد داشت . ساير زبانها نظير ويژوال بيسيک بصورت موفقيت آميز در رابطه با برنامه نويسی بر روی اينترنت و پلات فرم ماکروسافت استفاده می گرديد ولی اغلب از آن  بمنظور ايجاد عناصری که از طريق ASP ، بخدمت گرفته می شدند ، استفاده می گرديد .در اين رابطه تلاش های اندکی  نيز در جهت  ايجاد يک اينترفيس مبتنی بر وب بر روی زبان های سنتی نظير webclasses در VB ، نيز انجام شد ولی هيچکدام از تلاش های فوق ، در سطح گسترده ای مورد استقبال و پذيرش قرار نگرفت . ماکروسافت در صدد حل آشفتگی های همراه برنامه های ويندوز DNA بود . ويندوز DNA ، تصويری مناسب از يک معماری Three-Tire و مبتنی بر COM بود که تکنولوژی ASP در لايه Presentation ، اشياء Bussiness در لايه ميانی و يک engine  بانک اطلاعاتی رابطه ای در لايه Data ، قرار می گرفت . مفاهيم همراه DNA ،کامل و بی عيب  بود اما در زمان استفاده عملياتی  چالش های خاص خود را بدنبال داشت . پياده سازی عناصر COM ، مستلزم يک سطح مناسب از دانش و مهارت است  و می بايست زمان زيادی  در اين رابطه صرف گردد .  بکارگيری نرم افزارهای DNA ، نيز مسائل خاص خود را داشت ( مسائل مربوط به ورژن ، نصب عناصر و عناصری که با آن  مرتبط می باشند ) .
 بموازات تلاش ساير شرکت ها در رابطه با ارائه راهکارهائی خاص بمنظور پياده سازی برنامه ها ی وب  ،  شرکت ماکروسافت در صدد برطرف نمودن محدوديت های مدل برنامه نويسی DNA  گرديد.

تولد دات نت
در اوايل سال 1998 ، گروهی از پياده کنندگان نرم افزار در ماکروسافت ، کار خود را بر روی نسخه ای جديد از IIS ( نسخه چهار) ، به اتمام رساندند که دارای چندين ويژگی جديد در رابطه با ASP بود .در اين راستا ،  قابليت های جديدی بمنظور پياده سازی برنامه های وب  در ويندوز NT ، فراهم گرديد.گروه پياده کننده دارای ايده های متعددی برای اعمال اصلاحات جديد بودند . گروه فوق ، کار خود را بر روی يک معماری جديد برای پياده سازی ايده های مطرح شده ، آغاز نمود . اين پروژه ، NGWS)Netx Generation Window Services) ، ناميده گرديد. پس از ارائه  ويژوال استوديو شش ،  در اواخر سال 1998 ، تلاش برای ايجاد نسخه ای  جديد از ويژوال استوديو در دستور NGWS ، قرار گرفت . گروه COM+/MTS  در مدل پيشنهادی خود از يک Runtime ، عمومی برای تمامی زبانهای استفاده شده در ويژوال استوديو ، استفاده نمودند . تلاش افراد درگير در پروژه NGWS ادامه تا در نهايـت ، شرکت ماکروسافت در کنفرانس پياده کنندگان حرفه ای (PDC) ، دات نت را معرفی نمود.

مروری بر فريمورک دات نت
فريمورک دات نت ، تمامی لايه های پياده سازی نرم افزار را از سطح سيستم عامل به  بالا ،  تحت پوشش قرار می دهد. فريمورک فوق، سطحی مناسب وقدرتمند از ارتباط و همبستگی بين تکنولوژی  Presentation  ، تکنولوژی های Component و تکنولوژی های  Data  را ارائه می نمايد ( نظير اين ارتباط و همبستگی تاکنون در پلات فرم ويندوز مشاهده نشده است) .  معماری فوق ، امکان طراحی و پياده سازی برنامه های مبتنی بر اينترنت و محيط های Desktop ، را بسادگی فراهم و نيازهای هر گروه از نرم افزارهای فوق را بخوبی جواب می دهد . اجزای اصلی فريمورک دات نت در شکل زير نشان داده شده است .

فريمورک دات نت از لايه  پائين با عملياتی نظير مديريت حافظه آغاز و بسمت بالا بمنظور ارائه اينترفيس های برنامه ها و کاربران ، دنبال  می شود . در بين لايه ها ، لايه های سيستمی ديگر که هر يک دارای پتانسيل های خاصی برای پياده کنندگان می باشند ، وجود دارد.
 CLR) Common Language Runtime) ، بمنزله قلب فريمورک دات نت محسوب و engine لازم بمنظور ارائه قابليت های کليدی را ارائه می نمايد . CLR ، شامل عناصر اساسی ديگری نظير:  (Common Type System (CTS ، است. علاوه بر مديريت حافظه ، CLR ، مراجعات به اشياء و عمليات Garbage Collection را نيز انجام می دهد .
 در لايه ميانی ، ما شاهد نسل جديدی از سرويس های استاندارد نظير ADO.NET و XML می باشيم .سرويس های فوق ، تحت کنترل فريمورک بوده و امکان بکارگيری آنها بصورت جامع و استاندارد در بين تمامی زبانها ، فراهم می گردد . بالاترين لايه ، شامل اينترفيس های برنامه و کاربر است . فرم های ويندوز ، روشی جديد بمنظور ايجاد برنامه های Desktop مبتنی بر win32  می باشند. فرم های وب ، يک رابط کاربر مناسب برای برنامه های  مبتنی بر وب را ارائه می نمايند. سرويس های وب ، مکانيزمی بمنظور ارتباط برنامه ها از طريق اينترنت و با استفاده از SOAP  ، می باشد. سرويس های وب ، قابل مقايسه با عناصر COM و DCOM بوده با اين تفاوت مهم که در اين راستا از تکنولوژی های متعدد اينترنت ، استفاده می گردد. فرم های وب و سرويس های وب ،  اينترفيس اينترنت  دات نت را تشکيل و پياد ه سازی آنان از طريق بخش ديگری در فريمورک دات نت که  ASP.NET ، ناميده می شود ، محقق می گردد .
پتانسيل های موجود در هر لايه فريمورک دات نت ، توسط هر يک از زبان های سازگار با دات نت ، قابل استفاده خواهد بود. در پايان لازم است به اين نکته اشاره گردد که  در اين رابطه ( فريمورک دات نت ) می توان از اينترفيس های مبتنی بر متن ( کاراکتری) نيز استفاده کرد . اين نوع برنامه ها اصطلاحا" Console Application ، ناميده می شوند .

دربخش دوم اين مقاله به بررسی CLR و جايگاه آن در فريمورک دات نت، خواهيم پرداخت .