نگین های جواهر ، مجموعه ای از کانی های طبیعی ، سنگ ها ، شبه کانی یا شبه سنگ ها و فسیل ها ی قیمتی و نیمه قیمتی با منشاء معدنی یا غیر معدنی است ؛ که از جمال ودلربایی بسیاری برخوردار بوده و مقبولیت عام دارند.

تحقیق پیرامون نگین های جواهر ، از جهات مختلف قابل مطالعه و بررسی است . کانی شناسی علمی ، در دو شاخه ی اکتشاف و استخراج ، غیر از مشاهدات ظاهری به عناصرسازنده ( ترکیب شیمیایی ) ، ساختار تبلور ( کریستالوگرافی ) و خواص اُپتیکی یا میکروسکوپی نگین ها توجه نموده و به دنبال کاربردهای جدیدی برای آن ها در صنعت می گردد و تاریخ کانی شناسی نقطه نظر های دانشمندان گذشته را مورد مطالعه قرار میدهد. کانی شناسی اجتماعی نیز ، جایگاه کانی های جواهر را در فرهنگ و باور های ملـل بررسی نموده به نقل آثار معنوی آن می پردازد. 

در این مجموعه کوشیده ایم تا با ارائه ی اطلاعات فنی ومطالبی درباره ی کانی شناسی علمی ، با استفاده از عکس های واقعی از گوهر ها ، ضمن بیان مختصر ی از نظریات گذشتگان در باره ی کانی های مهم ـ صرف نظر از قضاوت در مورد درستی یا نادرستی مطالب مطرح شده درباره ی خواص درمانی یا آثار روحانی جواهرات ـ گامی در جهت بالابردن اطلاعات علا قه مندان به جواهرات برداریم .

با توجه به گستردگی مطالب ، موضوعات مرتبط با نگین های جواهر ، می توانند به تنهایی مقا له ای مستقل باشند ؛ پس بدیهی است که این اقدام اولین گام نبوده و آخرین گام نیز نخواهد بود و این دفتر با همه ی کاستی ها یش ما و سایرعلاقه مندان را از مطالعه و تحقیق بیشتر بی نیازنخواهد کرد.

کم نظیر بودن رنگ ها ، در نگین  های اصیل و قیمتی و تنوع ، درخشندگی و جذابیت بی مانند آن ها ، توجه عموم را به خود جلب  نموده است. به طوری که بسیاری از مردم غیر اَز بهره مندی از دل فریبی وزیبایی افسون کننده ی جواهرات و به کار گیری آنها در زینت آلات خویش برای هر یک ارزش و قداست خاصی قائل شده اند. نقش جواهرات در فرهنگ ملی و باورهای مذهبی ملل ، جایگاه ویژه ای دارد. هر قومی با ذوق و علاقه ی بسیار واستفاده از هنر و ابتکارخود ، از گوهرهای گرانبها برای تزیین کاخ ها یا عباد تگاه ها و ساخت تمثال قدیسین استفاده کرده اند.

جواهر خمسه و جواهر اثنی عشر

                  

هوا                     آب                     خاک            و             آتش

صاحبان این نظریه ، معتقد بودند که هر کس دارای طبعی است که از آغاز تولد ، تحت نفوذ آن طبع قرار دارد . پس برای استفاده ازهرچیزی باید طبیعتی را انتخاب کند که با وجه غالب طبع خودش تناسب داشته باشد. تا با اِتحاد  با آن به اعتدال برسد . و چون براین باور بودند که تأثیرات مورد انتظار در سنگ های جواهر ، بیشتر از حد معمول موجود است ؛  به سنگ ها ی قیمتی یا شبه سنگ ها بیشتر توجه می شد.