حفظ سلامت خانواده بخصوص در ايامی مانند نوروز که خانواده
ها در صدد برگزاری هر چه مفرح تر تعطيلات خود هستند از اهميت ويژه ای
برخوردار است . با توجه به تغييراتی که در الگوی مصرف غذايی خانوار در اين
ايام رخ می دهد نکات ذيل جهت به حداقل رساندن مسائل ناشی از آن توصيه می
گردد.
در ايام نوروز بهتر است برنامه غذايي مانند ساير زمان ها
تنظيم شود و مصرف آجيل و مغزها به عنوان ميان وعده و در مقدار متعادل
باشد. ولي مي توان حجم مواد غذايي را در هر وعده هاي اصلي كاهش داد. به
ويژه شام را بسيار مختصر ميل كرد.
صبحانه يكي از مهمترين وعده هاي غذايي است كه براي سلامت و
تندرستي افراد اهميت خاصي دارد. افراد بهتر است در ايام تعطيل شبها زودتر
بخوابند تا صبح بتوانند با شادابي از خواب برخيزند و صبحانه كاملي شامل
مقادير مناسبي نان، شير، پنير، گردو و ... مصرف نمايند. بهتراست از خوردن
كره، خامه، سرشير تا حد امكان پرهيز نمايند و براي ايجاد تنوع غذايي در
صبحانه ها از تخم مرغ، خيار، گوجه فرنگي، ميوه ها و آب ميوه استفاده
نمايند.
زياده روي در مصرف شيريني و شكلات در ايام نوروز هم مانند
ساير مواقع مي تواند منجر به بروز مشكلاتي براي سلامت شود. در كودكان
زياده روي در مصرف تنقلات، شيريني و شكلات در اين ايام اغلب باعث بروز
مشكلات گوارشي مثل درد معده، تهوع و استفراغ مي شود و ضمن اين كه مانع
مصرف وعده هاي اصلي غذا مي شود و به اين ترتيب تداوم اين وضعيت به مدت 2
هفته در تعطيلات مي تواند منجر به بروز مشكلات جدي در تغذيه آن ها شود.
مشكل ديگري كه در نتيجه مصرف زياده از حد شيريني و شكلات
ممكن است در كودكان ايجاد شود. مشكلات دنداني است به ويژه اگر بعد از هر
بار مصرف به بهداشت دندان ها و مسواك زدن توجه نشود.
در مورد افراد بزرگسال نيز زياده روي در مصرف مي تواند منجر
به مشكلات گوارشي و همچنين افزايش انرژي دريافتي و در نتيجه اضافه وزن در
اين ايام شود و در مورد افرادي كه مبتلا به قند خون و يا چربي خون بالا
هستند زياده روي در مصرف باعث اختلال در وضعيت سلامت آن ها خواهد شد.
بنابراين براي برخورداري از تعطيلات همراه با آرامش و سلامتي تعادل در
مصرف مواد غذايي را در اين ايام در نظر بگيريد.
- هنگام خريد آجيل بايد به تازگي آن توجه داشت، تا حد امكان
از فروشگاه هائي كه معتبر هستند و اجناس با كيفيت مرغوب و تازه عرضه مي
كنند خريداري كنيد. از خريد خشكباري كه علائم كپك زدگي در آن ها مشاهده مي
شود خودداري كنيد. بهتر است انواع كم نمك را انتخاب نمائيد.
- برای استفاده از ميوه های خشک به خاطر داشته باشيد که ارزش
تغذيه اي ميوه هاي خشك به شيوه خشك شدن آن ها بستگي دارد هر چه زمان خشك
كردن بيشتر باشد و مواد خشك كننده بيشتري استفاده شود؛ از ارزش تغذيه اي
آن ها كاسته مي شود . ميوه هاي خشك به نسبت واحد حجم كالري بيشتري دارند
اما به دليل نگهداري آسانتر براي استفاده در مدت طولاني مناسبتر هستند.
كارشناسان توصيه مي كنند براي بهره مندشدن از ويتامين ها و املاح موجود در
ميوه ها آنها را به صورت تازه مصرف کنيد.
-
- از غذاهاي آبدار مثل سوپ ها، آش، ميوه هاي آبدار، سبزي هاي آبدار مثل خيار و گوجه فرنگي و كاهو استفاده نماييد.
- از مصرف زياد چاي و قهوه پرهيز كنيد.
- به اندازه ی مناسب تحرك بدني و ورزش داشته باشيد.
هموطنان عزيزی که قصد مسافرت دارند بايد در طول سفر دقت كنند
تا اصول تغذيه اي، بهداشت و ايمني مواد غذايي را رعايت كنند لذا بايد به
نكته هاي زير توجه نمايند:
- در طول سفر مانند ساير مواقع به طور متناسب، متعادل و متنوع از تمام گروه هاي غذايي استفاده نماييد.
- براي جلوگيري از كم آبي و يبوست مقادير مناسبي آب بنوشيد.
البته بهتر است از آب هاي بسته بندي كه سلامت آن مورد اطمينان است استفاده
شود. در صورتی که به آب آشاميدنی سالم دسترسی نداريد آب را حداقل به مدت 1
دقيقه بجوشانيد
- از خوردن غذاهاي چرب، سرخ شده، شيريني ها، شكلات و خامه اجتناب نماييد.
- از ميوه ها به عنوان ميان وعده مناسب استفاده کرده و. حتما" قبل از استفاده آن ها را خوب شستشو دهيد.
- بهتر است به جاي مصرف نوشابه، از دوغ و نوشيدني هاي كم كالري استفاده كنيد.
- براي برطرف شدن نياز مايعات بدن، آب بهترين نوشيدني است، تا حد امكان از مصرف سانديس، نوشابه ها پرهيز كنيد..
- حتما" در طول سفر به دريافت مقادير مناسب لبنيات دقت كرده
و روزانه متناسب با نياز بدنتان حدود 2 تا 3 ليوان شير يا ماست استفاده
كنيد.
- به جاي مصرف غذاهاي سرخ شده، از غذاهاي آب پز، كبابي و تنوري استفاده نماييد،
- تا حد امكان از مصرف سوسيس وكالباس پرهيز كنيد.
جهت حفظ ايمنی غذا و پيشگيری از انواع مسموميت ها :
- غذای مورد مصرف بايد کاملا پخته شود : ممکن است با توجه
به مدت تعطيلات و احتمالا تعجيل در ساعت حرکت در تهيه غذا کوتاهی شود ، به
گونه ای که غذا به ويژه گوشت ها به طور کامل پخته نشده و همين سبب آلودگی
و فساد آن شود . از ظاهر گوشت می توان به ميزان پخت آن پی برد ، به عنوان
مثال رنگ گوشت پخته بايد قهوه
ای باشد ، ولی اکثر مواقع مغز ( درون ) کباب کوبيده يا برگ ، قرمز رنگ است
. مردم فکر می کنند چون گوشت روی شعله مستقيم قرار گرفته ، بنابراين قسمت
درونی آن پخته می شود ولی چنين تفکری اشتباه است . بارها ديده شده که روی
( سطح ) کباب به حالت سوخته در آمده اما درون آن هم چنان نپخته مانده است
. در چنين مواردی بايد گوشت را مجددا روی آتش قرار داد تا به اصطلاح مغز
پخت شود . هم چنين ماهی
زمانی پخته است که گوشت آن به صورت لايه لايه در آيد . در مورد پخت مرغ آب
پز، وقتی آب مرغ شفاف و گوشت مرغ سفيد شود مرغ پخته و آماده شده است .
با توجه به اين که رطوبت زياد ، رشد و تکثير ميکروب ها را
بيشتر می کند ، سعی کنيد از غذاهای نيمه خشک با رطوبت کم استفاده کنيد .
مانند : عدس پلو ، لوبيا پلو ، ماکارونی و …
در صورت مصرف غذاهاي كنسروي قبل از مصرف از سلامت آن ها
اطمينان حاصل كنيد، در صورت مشاهده برآمدگــي و فرورفتگي از مصرف آن ها
خودداري كنيد. قبل از مصرف حتما" آن ها را 20 دقيقه بجوشانيد.
- بهتر است از خوردن سبزي ها به صورت خام به دليل احتمال آلودگي خودداري کنيد.
در صورتي كه در هنگام سفر تمايل به مصرف غذا در رستوران داريد چند نكته را مورد توجه قرار دهيد:
- به رستوران هاي معتبر كه اصول بهداشتي بيشتر در آن ها
رعايت شده است مراجعه كنيد. وضعيت بهداشت سالن، دستشويي ها، كارگران و ...
تا حدي مي تواند معيار سطح بهداشت رستوران باشد.
- در صورت امكان لوازم شخصي مانند قاشق، چنگال و ليوان مخصوص خود را همراه داشته باشيد.
- از مصرف بعضي از مواد غذايي مانند سالاد الويه، همبرگر، كباب كوبيده، پياز در مكان هائي قابل اطمينان نيستند، خودداري كنيد
- به بهداشت فردي يعني شستشوي دست ها قبل از مصرف غذا توجه كنيد.
- در مورد آب آشاميدني در صورت امكان از آب معدني استفاده شود و در غير اين صورت به بهداشت پارچ و ليوان ها توجه نمائيد.
کلیه حقوق تحت مجوز