اينترنت
بدون شک تاثيری شگرف در فرآيند طراحی و پياده سازی نرم افزار را ايجاد و
ما امروزه با نسل جديدی از برنامه ها مواحه می باشيم که از زيرساخت
اينترنت بعنوان بستری مناسب استفاده تا ما همچنان شاهد پويائی نرم افزار
بمنظور سرويس دهی در تمامی عرصه های بشريت و اين بار در گستره جهانی باشيم
. در اين راستا شرکت های عظيم نرم افزاری با ارائه راه حل های جامع و
فراگير ، پاسخی شايسته به خيل گسترده نيازهای مطرح دراين زمينه را داده
اند . شرکت مايکروسافت با ارائه پلات فرم دات نت ، تحولی عظيم در عرصه
طراحی و پياده سازی نزم افزار ايجاد و امکانات گسترده و يکپارچه ای را
برای پياده کنندگانی ارائه که تمايل به استفاده از پلات فرم مايکروسافت
برای پياده سازی نرم افزار دارند . در اين مقاله و دو مقاله ای که در ادامه منتشر خواهد شد ،اهداف زير دنبال خواهد شد : آشنائی با برنامه هائی که بر روی بستر اينترنت پياده سازی می گردند . آشنائی با ابزارهای موجود بمنظور پياده سازی برنامه های وب آشنائی با نحوه عمليات برنامه های وب ASP.NET آشنائی با بخش های متفاوت يک برنامه وب آشنائی با پتانسيل های فريمورک دات نت بمنظور پياده سازی برنامه ها ی وب آشنائی با محيط ويژوال استوديو دات نت بمنظور پياده سازی برنامه های وب در بخش اول اين مقاله ، به بررسی چهار مورد اوليه خواهيم پرداخت . انواع برنامه های وب برنامه
های وب يکی از چهار نوع برنامه نويسی اينترنت می باشند که می توان با
استفاده از ويژوال استوديو دات نت آنان را ايجاد نمود . يک برنامه
اينترنت ، برنامه ای است که از اينترنت با رويکردهای متفاوت بمنظور نيل به
اهداف خود ، استفاده می نمايد. مثلا" برنامه هائی که امکان ريجستر نمودن
کاربران را از طريق اينترنت فراهم و يا برنامه هائی که اطلاعات و راهنمائی
لازم در خصوص استفاده از يک نرم افزار را از طريق اينترنت به مخاطبان خود
ارائه می نمايند ، جملگی برنامه های اينترنتی می باشند که از زيرساخت
اينترنت استفاده می نمايند . تعريف يک برنامه اينترنت بسيار گسترده بوده و
شايد تعريف کامل آن با در نظر گرفتن تمامی ابعاد از حوصله اين مقاله خارج
باشد . بدين دليل و بمنظور تمرکز بر انواع برنامه های اينترنت ، آنان را
به چهار گروه متفاوت تقسيم و ادامه بحث را با آنان دنبال خواهيم کرد . برنامه
های وب ( Web applications ) . اين نوع از برنامه ها ، محتويات مورد نظر
خود را توسط سرويس دهنده و از طريق اينترنت برای سرويس گيرنده ارسال می
نمايند . کاربران ، برنامه های وب را ازطريق يک مرورگر وب مشاهده خواهند
کرد . سرويس های وب ( Web services). اين نوع از عناصر، سرويس های
پردازشی لازم را از طريق يک سرويس دهنده به ساير برنامه ها بر روی
اينترنت ، ارائه می نمايند . برنامه های Internet-enabled . اين نوع
از برنامه ها ، برنامه های خود اتکائی ( Stan_d-alone ) بوده که از
يکپارچگی اينترنت بمنظور انجام عملياتی نظير ريجستر نمودن کاربران بصورت
online ، ارائه راهنمائی و پشتيبانی فنی به کاربران و بهنگام سازی محصولات
نرم افزاری استفاده می نمايند . برنامه های نظير به نظير (
Peer-to-Peer application ) . اين نوع از برنامه ها، برنامه های
خوداتکائی ( Stan_d-alone ) می باشند که از اينترنت بعنوان بستر ارتباطی
خود با ساير کاربرانی که نمونه هائی از برنامه رااجراء می نمايند ،
استفاده می نمايند . با استفاده از ويژوال استوديو دات نت ، امکان
پياده سازی انواع برنامه های فوق وجود خواهد داشت . در اين مقاله صرفا" بر
روی برنامه های وب متمرکز خواهيم شد. نحوه کارکرد برنامه های وب برنامه
های وب ، تابع معماری سرويس گيرنده - سرويس دهنده می باشند . در اين
راستا، برنامه وب بر روی سرويس دهنده مستقر و مسئوليت پاسخگوئی به درخواست
های ارسالی توسط چندين سرويس گيرنده بر روی اينترنت را برعهده خواهد داشت
.در سمت سرويس گيرنده ، برنامه وب توسط يک مرورگر ميزبان می گردد. رابط
کاربربرنامه، مشابه صفحات وب مبتنی بر HTML بوده که توسط مرورگر سرويس
گيرنده تفسير و نمايش داده می شود . از زاويه سرويس دهنده ، برنامه وب تحت
IIS)Internet Information Services) اجراء می گردد . IIS ، مسئوليت
مديريت برنامه ، پردازش درخواست های ارسالی از سرويس گيرندگان به برنامه و
ارائه پاسخ های برنامه به سرويس گيرندگان را بر عهده دارد .درخواست های
سرويس گيرندگان و پاسخ های سرويس دهندگان از طريق اينترنت و با استفاده از
پروتکل HTTP)Hypertext Transport Protocol) انجام می شود . پروتکل ،
مجموعه ای از قوانين لازم بمنظور تشريح نحوه ارتباط دو و يا چندين آيتم از
طريق يک محيط انتقال ( زير ساخت انتقال داده ) نظير اينترنت است . شکل زير
نحوه ارتباط سرويس گيرنده و سرويس دهنده در يک برنامه وب را نشان می دهد
.برنامه وب ، هماهنگی ومديريت لازم در خصوص پاسخ های لازم به متقاضيان را
با استفاده از منابع موجود بر روی سرويس دهنده انجام خواهد داد . منابع
فوق، شامل کدهای اجرائی در حال اجراء بر روی سرويس دهنده ، فرم های وب ،
صفحات HTML ، فايل های تصوير و ساير مواردی است که محتويات برنامه را
ايجاد می نمايند . برنامه های وب، شباهت زيادی به وب سايت های سنتی
دارند. با اين تفاوت که محتويات بصورت پويا و پس از اجرای کدهای نوشته
شده، توليد و در اختيار کاربران قرار می گيرد . (در مقابل استفاده از
اطلاعات ايستا و ذخيره شده در صفحات وب بر روی سرويس دهنده ) . شکل زير،
نحوه ارسال محتويات مبتنی بر HTML به کاربر را نشان می دهد . بخش
اجرائی ( کدهای اجرائی ) يک برنامه وب،امکان انجام عملياتی رافراهم می
نمايد که تحقق آنان بکمک صفحات وب ايستا و بالطبع وب سايت های ايستا وجود
نخواهد داشت . موارد زير ، نمونه هائی در اين زمينه می باشد : •جمع آوری اطلاعات از کاربر و ذخيره سازی اطلاعات اخذ شده بر روی سرويس دهنده •انجام
عمليات متفاوت نظير : ثبت سفارش يک کالای خاص ،پردازش های محاسباتی
پيچيده و يا بازيابی اطلاعات ذخيره شده در يک بانک اطلاعاتی •شناسائی يک کاربر خاص و ارائه يک اينترفيس خاص و سفارشی برای وی •ارائه محتوياتی که ماهيتی کاملا" متغير دارند نظير : فهرست موجودی ، اطلاعات محموله ها و سفارشات تعيين تکليف نشده موارد
فوق، صرفا" نمونه هائی اندک در زمينه پتانسيل های برنامه های وب بوده و
می توان با استفاده از يک برنامه وب، هرگونه عملياتی را که امکان انجام آن
در برنامه های مبتنی بر معماری سرويس گيرنده - سرويس دهنده وجود دارد ،
پياده سازی نمود. ASP.NET و پتانسيل ها ی مربوطه ASP.NET
، پلات فرمی است که از آن بمنظور ايجاد برنامه های وب و سرويس های وب با
نظارت و مديريت IIS، استفاده می گردد. ASP.NET تنها گزينه و روش موجود
بمنظور ايجاد يک برنامه وب نبوده و در اين راستا می توان از تکنولوژی های
ديگر نظير CGI نيز استفاده کرد . چيزی که ASP.NET را از ساير تکنولوژی های
موجود متمايز می نمايد ، ارتباط و يکپارچگی لازم بين سرويس دهنده
مايکروسافت ، برنامه نويسی ، دستيابی به داده و ابزارهای امنـيتی است .
ASP.NET ، انسجام لازم بمنظور پياده سازی برنامه وب را ارائه و خود
بعنوان بخشی از فريمورک دات نت مطرح و شامل چندين عنصر اساسی است : •ابزارهای
پياده سازی وب مربوط به ويژوال استوديو دات نت . در اين رابطه ابزارهای
ويژوال لازم بمنظور طراحی صفحات وب و تمپليت های برنامه نويسی ، مديريت
پروژه و ابزارهای لازم بمنظوربکارگيری برنامه های وب ، ارائه شده است . •استفاده
از namespace با نام System.Web . پتانسيل فوق، بخشی از فريمورک دات نت
محسوب و شامل کلاس های لازم برنامه نويسی بمنظور انجام عمليات مرتبط و
مختص وب نظير درخواست ها و پاسخ ها ی مبتنی بر HTTP ، مرورگرها و نامه های
الکترونيکی است . •کنترل های سرويس دهنده و HTML . پتانسيل های فوق ،
عناصر مورد نياز بمنظور طراحی وپياده سازی رابط کاربر بوده که از آنان
بمنظور دريافت و جمع آوری اطلاعات از کاربر و ارائه پاسخ های لازم ،
استفاده می گردد. علاوه بر موارد اشاره شده ، ASP.NET از عناصر
متداول برنامه نويسی و ابزارهای ويندوز استفاده می نمايد. عناصر فوق ،
بعنوان بخشی از ASP.NET محسوب نمی گردند ولی دارای نقشی اساسی در رابطه با
برنامه نويسی ASP.NET می باشند . •IIS . همانگونه که اشاره گرديد ، IIS مسئوليت ميزبان نمودن برنامه های وب بر روی سرويس دهنده ويندوز را برعهده دارد . •زبان
های برنامه نويسی VB.NET ، ويژوال #C و ويژوال #J . سه زبان فوق ، بطور
کامل توسط ويژوال استوديو بمنظور ايجاد برنامه های وب ، حمايت می گردند. •فريمورک
دات نت . پتانسيل فوق، مجموعه ای کامل و گسترده از کلاس های برنامه نويسی
در ويندوز شامل کلاس های ASP.NET را ارائه که می توان از آنان بمنظور
انجام عمليات مختلف برنامه نويسی نظير دستيابی به فايل ، تبديل نوع داده ،
عمليات بر روی بردار و رشته ها و ساير موارد ديگر، استفاده نمود. •ابزارها
و کلاس های بانک اطلاعاتی ADO.NET . عناصر فوق ، امکان دستيابی به بانک
اطلاعاتی SQL SERVER و بانک های اطلاعاتی ODBC را فراهم می نمايند .
دستيابی به داده، اغلب بعنوان يکی از عناصر اساسی در برنامه های وب تلقی
می گردد . •مرکز تست برنامه ( ACT ) . عناصر ويژوال استوديو دات نت ، روشی اتوماتيک بمنظور بررسی و تست برنامه های وب را ارائه می نمايند. ASP.NET
يک پلات فرم کامل برای پياده سازی برنامه های وبی می باشد که تحت IIS ،
اجراء می گردند. لازم است به اين نکته اشاره گردد که ASP.NET يک پلات فرم
مستقل نبوده چراکه عملا" توسط IIS ميزبان می گردد. ASP.NET ، می بايست بر
روی سرويس دهندگان ويندوز ، اجراء گردد . مزايای ASP.NET ASP.NET
، دارای مزايای متعددی نسبت به ساير پلات فرم ها ی ارائه شده بمنظور توليد
برنامه های وب است . شايد مهمترين و شاخص ترين ويژگی آن ، ارتباط با
سرويس دهنده ويندوز و ابزارهای برنامه نويسی است . برنامه های وبی که با
استفاده از ASP.NET ايجاد می گردند ، بسادگی ايجاد ، اشکال زدائی و
بکارگرفته خواهند شد چراکه انجام عمليات فوق، توسط محيط پياده سازی
ويژوال استوديو دات نت بصورت يکپارچه و منسجم ميسر می گردد . استفاده از
ASP.NET توسط پياده کنندگان برنامه های وب ، مزايای زير را بدنبال خواهد
داشت : •بخش های اجرائی يک برنامه وب، ترجمه می گردند، بنابراين سرعت اجرای آنان بمراتب بيشتر از اسکريپت های تفسيری است . •بهنگام سازی On-the -fly ، برنامه های وب بکارگرفته شده بدون نياز به راه اندازی مجدد سرويس دهنده •دستيابی به فريمورک دات نت که تسهيل در امر برنامه نويسی را بدنبال خواهد داشت . •استفاده از زبان برنامه نويسی شناخته شده و گسترده ويژوال بيسيک که بطور کامل امکانات برنامه نويسی شی گراء را حمايت می نمايد. •معرفی زبان جديد ويژوال #C که نسخه ای با نوع ايمن و شی گراء از زبان برنامه نويسی C است . •قابليت ايجاد کنترل های سرويس دهنده سفارشی از کنترل ها ی موجود •اتوماسيون
مديريت وضعيت برای کنترل ها ی موجود بر يک صفحه وب ، بدين ترتيب رفتار
آنان دراکثر موارد مشابه کنترل های ويندوز می گردد. •استفاده از امکانات امنيتی از قبل ايجاد شده در سرويس دهنده ويندوز و يا ساير روش های تائيد و معتبر سازی •ارتباط و پيوستگی با ADO.NET بمنظور دستيابی به بانک اطلاعاتی و ابزارهای طراحی ارائه شده در ويژوال استوديو دات نت •حمايت کامل از XML ،CSS و ساير استانداردهای جديد مرتبط با وب •دارای
امکانات لازم و از قبل تعبيه شده در رابطه با caching صفحات بر روی سرويس
دهنده که فرکانس درخواست آنان زياد است ، محلی نمودن محتويات برای زبان
های خاص و فرهنگ های متفاوت و تشخيص قابليت های مرورگر بخش های يک برنامه وب يک
برنامه وب از سه بخش اساسی تشکيل می گردد : محتويات ، منطق برنامه و
اطلاعات مرتبط با پيکربندی وب . جدول زير خلاصه ای از وضعيت سه بخش فوق را
بهمرا ه نمونه مثال هائی که در يک برنامه وب ASP.NET استفاده می گردد،
نشان می دهد. پيکربندی فرم وب ، عنصری
اساسی در يک برنامه وب بوده و دارای شکل ظاهری مشابه و رفتاری نظير يک
صفحه HTML می باشد . فرم های وب ، دارای کنترل های لازم بمنظور پاسخگوئی و
واکنش در مقابل رويدادها و اجرای کد متناظر با رويداد محقق شده می باشند
.در يک برنامه وب ، بخش اجرائی فرم وب در يک اسمبلی ( dll . ) ذخيره و بر
روی سرويس دهنده و تحت کنترل پردازه خدمتگزار ASP.NET ( با نام asp_wp.exe
) و با هماهنگی و ارتباط با IIS ، اجراء می گردد.بخش محتويات يک فرم وب در
يک دايرکتوری وب مستقر می گردد. شکل زير بخش های متفاوت يک برنامه وب را
بر روی سرويس دهنده وب ، نشان می دهد. پس از درخواست يک فرم وب توسط کاربران ، مراحل زير دنبال می گردد : •IIS
، پردازه خدمتگزار ASP.NET را در صورتيکه هنوز اجراء نشده باشد، اجراء می
نمايد. پردازه خدمتگزار ASP.NET اسمبلی مربوط به فرم وب را در حافظه مستقر
می نمايد . •اسمبلی ،پاسخ مناسب را به کاربر و بر اساس محتوی فرم وب
درخواستی و يا هر منطق برنامه که محتوياتی پويا را ايجاد می نمايد ، ارائه
خواهد داد . •IIS ، پاسخ لازم به کاربر را به شکل HTML ارائه می نمايد . پس
از دريافت فرم وب توسط کاربر ، امکان ورود اطلاعات ، انتخاب گزينه های
موجود، کليک نمودن Button فراهم و می توان از ساير کنترل های موجود در
صفحه استفاده کرد. برخی از کنترل ها نظير button می توانند باعث post back
صفحه به سرويس دهنده برای پردازش رويداد مربوطه گردند. نحوه انجام مراحل
سه گانه فوق، در شکل زير نشان داده شده است . اجزاء فرم وب بر روی يک فرم وب می توان از عناصر متفاوتی استفاده کرد. جدول زير، عناصر مورد نظر را نشان می دهد کنترل
ها ی فوق به رويدادهای کاربر از طريق اجراء روتين مرتبط با رويداد بر روی
سرويس دهنده، پاسخ خواهند داد . کنترل های سرويس دهنده دارای ويژگی های از
قبل ساخته بمنظور ذخيره داده درج شده توسط کاربر بين صفحات متفاوت است .
از کنترل های فوق ، بمنظورتعريف رابط کاربر يک فرم وب استفاده می
گرددTextBox, Label, Button, ListBox, DropDownList, DataGridکنترل های
سرويس دهند ه . کنترل های فوق ، عناصر ويژوال استاندارد ارائه شده در
HTML را ارائه می نمايند . استفاده از کنترل های فوق ، درموارديکه به
قابليت های کامل و بيشتر ارائه شده توسط کنترل های سرويس دهنده نياز نباشد
، توصيه می گردد. Text Area, Table, Image, Submit Button, Reset
Button کنترل های HTML کنترل های فوق ، روشی مناسب بمنظور
ارتباط ، اجرای دستورات و بازيابی داده از بانک های اطلاعاتی SQL ، ODBC و
فايل های داده XML است. SqlConnection, SqlComman_d, OleDbConnection,
OleDbComman_d, DataSe کنترل های داده عناصر فوق ، رويدادهای متفاوت
سطح سيستم که بر روی سرويس دهنده محقق می گردند را ارائه می نمايد.
FileSystemWatcher, EventLog, MessageQueueعناصر سيستم از کنترل های
سرويس دهنده و HTML بمنظور ايجاد رابط کاربر يک فرم وب استفاده می گردد.
کنترل های داده و عناصر سيستم، صرفا" در زمان طراحی بر روی يک فرم وب
قرار گرفته تا روشی ويژوال بمنظور تنظيم خصلت ها و برخورد با رويدادهای
مربوطه را ميسر سازند. کنترل های داده و عناصر سيستم در زمان اجراء دارای
نمايش ويژوال نخواهند بود .
.
|