آثار رواني هديه‌دادن

هديه چه به صورت مادي باشد و چه معنوي اثرات رواني زيادي هم بر فرد هديه دهنده و هم هديه گيرنده دارد. زيرا فرد هديه دهنده به اين ارزش معنوي در ذات خود رسيده است كه اكنون وقت قدرداني، تشكر و احساس و ابراز همدلي و درك متقابل است و در عوض فرد هديه گيرنده نيز به ارزش معنوي آن پي خواهد برد. شفايي در اين باره مي‌گويد: «به طور كلي زماني كه فرد هديه گيرنده با دريافت هديه به اين نتيجه مي‌رسد كه براي طرف مقابلش مهم بوده است و در خريد و انتخاب هديه وقت، انرژي و هزينه فكري و روحي صرف شده است ، برايش ارزشمند است خصوصاً آنكه فرد هديه گيرنده احساس كند كه با نوع هديه‌اي كه ديگري به او داده است، ارزش و قدر و منزلتش از سوي فرد هديه دهنده درك شده است.

گل هديه‌ دادن به ديگران در بطن خود مفهوم و پيامي دارد كه ايرانيان از ديرباز اين مفاهيم را درك كرده‌اند. نقوش و حكاكي‌هاي به‌جا مانده از دوره ساسانيان نشان مي‌دهد گل دادن به ديگران در ايران باستان بسيار رواج داشته. در يك سراميكي كه تصوير دو بانوي ساساني روي آن حك شده است نشان مي‌دهد اين دو بانو در دستشان گل «مارگاريت» دارند. حتي شايد قدمت اين امر پسنديده به دوره قبل از هخامنشيان برسد. در دوره پادشاهان هخامنشي به زناني كه بيشتر از بقيه فرزند به دنيا مي‌آوردند گل و هديه‌هاي ديگر داده مي‌شد. دادن هديه و بطور كلي گل هديه دادن به ديگران براساس موقعيت فرهنگي و اجتماعي ملت‌ها با يكديگر فرق مي‌كند. گل دادن به ديگران در شهرها نسبت به روستاها با يكديگر متفاوت بوده و حتي مي‌توان گفت اين سنت از روستاها به شهرها انتقال پيدا كرده است. در روستاها افراد به يكديگر گل محمدي مي‌دادند و حالا در شهرها به دليل تنوع گل‌ها نوع گلي كه به يكديگر هديه مي‌دهند متفاوت است. در ايران هنوز اين سنت پسنديده رواج دارد كه افراد هنگام نشان‌دادن عشق و علاقه‌شان به ديگري و نيز به منظور ابراز شادي يا حتي غم خود شاخه و يا دسته گل هديه مي‌دهند كه البته هر يك از اين هدايا مفهوم خاص خود را دارند. گل، سمبل زيبايي است كه تمام حواس پنجگانه ما را درگير مي‌كند. انسان ذاتاً زيبايي‌ها را دوست دارد و چون گل سمبل زيبايي و طراوت است هديه‌دادن آن به ديگران همين پيام را به آنها انتقال خواهد داد. وقتي ما در يك مراسم عروسي به عروس و داماد گل هديه مي‌دهيم به نوعي پيام زندگي دوباره و دوباره متولد شدن را به آنها نويد مي‌دهيم. اين نكته را القا مي‌كنيم كه « تو دوباره متولد شده‌اي و چشمت را به روي زيبايي‌ها باز كرده‌اي » اما با اين‌كه گل سمبل شادي و شادكامي است ولي برخلاف تصور در مراسم عزاداري‌ها نيز به خانواده عزادار گل داده مي‌شود. فلسفه بسيار عميقي پشت اين پديده هست. در مراسم عزاداري باز هم با دادن گل به خانواده عزادار اين پيام را مي‌رسانيم: «مثل گل باشيد ولي عمرتان همچون گل نباشد.» دادن گل اين نويد روحي را مي‌بخشد كه همه ما بايد مانند گل زندگي‌مان را به بهترين و زيباترين شكل طي كنيم. وقتي به خانواده عزادار گل مي‌دهيم يا براي عيادت بيمار گل مي‌بريم به نوعي مي‌خواهيم اوج احساس دروني‌مان را نسبت به آنان ابراز و حمايت اجتماعي خود را از آنها اعلام كنيم. افراد هنگام سختي‌ها و مصيبت‌ها نيازمند حمايت ديگران هستند و اين حمايت عملي از آنان مي‌تواند تا حدودي دلگرم‌كننده باشد. گل هنگام عزاداري مي‌تواند خاطره عزيز از دست رفته را زنده نگه دارد و تداعي‌كننده ياد و خاطره وي باشد.