وضعیت
جسمانی اغلب کودکان و دانش آموزان ایرانی به گونه ای است که سن آنها با قد
و هیکل شان همخوانی ندارد. به طوریکه برخی از بچه ها به قدری ریز جسه و
کوچک اندام هستند که حضورشان در کلاسهای مقطع راهنمایی و متوسطه با شک و
تردید همراه می شود.
نخوردن صبحانه سالم و مقوی توسط نیمی از دانش آموزان و روی آوردن به
خوراکیها و تنقلات شکم پر کن، باعث شده با کودکانی مواجه شویم که قد و
هیکل آنها شبیه ساکنین "دهکده لی لی پوت" است.
وضعیت جسمانی اغلب کودکان و دانش آموزان ایرانی به گونه ای است که سن
آنها با قد و هیکل شان همخوانی ندارد. به طوریکه برخی از بچه ها به قدری
ریز جسه و کوچک اندام هستند که حضورشان در کلاسهای مقطع راهنمایی و متوسطه
با شک و تردید همراه می شود.
بررسیها
نشان می دهد که مصرف نوشابههای گازدار و حضور کمرنگ لبنیات در برنامه
غذایی روزانه سبب شده در طول سالهای گذشته تا 4 سانتی متر از متوسط قد
کودکان ایرانی کاسته شود. از طرفی فسفر موجود در این نوشیدنیها جذب کلسیم
را در دستگاه گوارش کاهش داده و عارضهای به نام پوکی استخوان را برای
جامعه ایرانی به ارمغان آورده است.
به گفته کارشناسان تغذیه، استفاده از روغنهای غیراستاندارد آن هم با حرارت بالا که به کرات مورد استفاده قرار میگیرد مشکل
دیگری است که در مورد بعضی از میان وعدهها وجود دارد، حرارت بالا در این
فرآوردهها منجر به تخریب برخی مواد مغذی شده و از طرف دیگر حرارت بالا که
منجر به دود کردن روغن میشود و ترکیباتی به نام آکرولئین تولید میکند که
حتی تنفس آن نیز خطرناک است.
تنقلات نیز
معمولاً دارای کالری بالا و درصد مواد مغذی کم هستند بدون اینکه نیازهای
تغذیهای کودکان را تامین کنند، ایجاد یک حس سیری کاذب در آنها کرده و به
مرور زمان باعث کمبودهای تغذیهای در کودک میشوند.
مواد افزودنیهای زیادی
که به انواع محصولات صنعتی از انواع کیک و بیسکویت، چیپس و پفک و انواع
آبمیوه اضافه میشود مانند نگهدارندهها، شیرینکنندههای مصنوعی، عطر و
طعم دهندهها و رنگها ممکن است در کوتاه مدت اثری نداشته باشد یا مقدار
آنها در مواد غذایی در حد استاندارد باشد ولی وقتی این مواد را در کل
دریافتهای روزانه و حتی ماهانه در نظر گرفته شود میتواند خطری برای
سلامتی باشد بویژه اگر مصرف این گونه از محصولات از سنین کودکی آغاز شده
باشد.
دکتر ابوالقاسم جزایری، استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: دخترانی
که به دلیل سوءتغذیه دچار کم وزنی و کوتاهقدی میشوند دارای لگن کوچکتری
بوده و در دوران بارداری جنین آنها رشد مناسبی نخواهد داشت.
مشاور دفتر تغذیه وزارت بهداشت می افزاید: احتمال تولد نوزاد کم وزن (کمتر
از 2500 گرم) در این دختران بر اثر سوءتغذیه افزایش مییابد و خطر مرگ و
میر نیز در کودکان کموزن بیشتر است. علاوه براین عادات تغذیه ای در
دوران نوجوانی و جوانی در دختران شکل میگیرد و در صورتی که این افراد
تغذیه نامناسبی داشته باشند امکان بروز برخی از بیماریها مانند پوکی
استخوان، چاقی، سرطان و کمخونی در سنین بالاتر افزایش مییابد.
دکتر غلامرضا خاتمی، رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران
با عنوان این مطلب که سوءتغذیه در کشور نسبت به سالهای گذشته کمتر شده
است، می گوید: حدود یک سوم کودکان ایرانی دچار سوءتغذیه هستند.
سوءتغذیه شامل لاغری، کمبود وزن و قد و همچنین چاقی می شود.
نخوردن صبحانه به عنوان یک عادت نادرست غذایی در میان بسیاری از دانش
آموزان رواج دارد و این امر موجب اختلال در روند یادگیری و رشد کودکان می
شود.
دکتر محمد صفریان استاد دانشگاه علوم پزشکی،
نقش والدین را در تغذیه مناسب دانش آموزان موثر می داند و می گوید:
استفاده از مواد غذایی مقوی و مناسب، کاهش مصرف مواد قندی، مصرف مغزها
همچون گردو و پسته از مواد مناسب در وعده صبحانه است و والدین می توانند
با هوشمندی فرزند خود را به خوردن صبحانه ترغیب کنند.
وی با بیان اینکه مصرف مواد غذایی و تنقلات بی ارزش موجب کمبود ریز مغذی
ها و همچنین اضافه وزن در کودکان می شود، می افزاید: والدین باید از در
دسترس قرار دادن تنقلات در پیشگیری از مشکلات بعدی تلاش کنند.
تغذیه نامناسب اغلب دانش آموزان و نداشتن فعالیت جسمانی مناسب باعث شده که
نسل امروز از قد و هیکل به مراتب کوچکتر و شکننده تری برخوردار شوند که
توانایی لازم برای کارهای سنگین را ندارند.