آيين نامه
تاسيسات كارگاه از نظر بهداشت حرفه ايي
به استناد
قانون وظايف و تشكيلات
وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي
مستندات قانوني
بند2 ماده 1 قانون تشكيلات و وظايف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي :وظايف وزارت
بهداشت درمان و آموزش پزشكي عبارتند از :
تامين بهداشت عمومي و ارتقاء سطح آن از طريق اجراي برنامه هاي بهداشتي خصوصاَ در
زمينه بهداشت محيط ، مبارزه با بيماريها ،بهداشت خانواده و مدارس، آموزش بهداشت
عمومي، بهداشت كار و شاغلين با تاكيد بر اولويت مراقبتهاي بهداشتي اوليه ، بويژه
بهداشت مادر و كودكان با همكاري و هماهنگي دستگاههاي ذيربط.
ماده 85 قانون
كار
: براي صيانت نيروي انساني و منابع مادي كشور، رعايت دستورالعملهايي كه از
طريق شوراي عالي حفاظت فني (جهت تامين حفاظت فني ) و وزارت بهداشت، درمان و آموزش
پزشكي (جهت جلوگيري از بيماريهاي حرفه اي و تامين بهداشت كار و كارگر و محيط كار
)تدوين ميشود . براي كليه كارگاهها، كارفرمايان،كارگران و كارآموزان الزامي است .
ماده 156 قانون كار :
دستورالملهاي مربوط به تاسيسات كارگاه از نظر بهداشت محيط كار مانند غذاخوري ,حمام
و دستشوئي برابر آيين نامه اي خواهد بود كه توسط وزارت بهداشت ، درمان وآموزش پزشكي
تصويب و به مرحله اجراء در خواهد آمد.
ماده
90قانون كار:
كليه اشخاص
حقيقي يا حقوقي كه بخواهند لوازم حفاظت فني وبهداشت را وارد يا توليد كنند، بايد
مشخصات وسايل را بر حسب مورد همراه با نمونه هاي آن به وزارت كار و امور اجتماعي و
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ارسال دارند و پس از تائيد ،به ساخت يا وارد
كردن اين وسايل اقدام نمايند.
ماده
91 قانون كار:
كارفرمايان ومسئولان كليه واحدهاي موضوع ماده 85 اين قانون مكلفند بر اساس مصوبات
شوراي عالي حفاظت فني براي تامين حفاظت و سلامت و بهداشت كارگران در محيط كار،
وسايل و امكانات لازم را تهيه و در اختيار آنان قرار داده و چگونگي كاربرد وسايل
فوق الذكر را به آنان بياموزند و در خصوص رعايت مقررات حفاظتي و بهداشتي نظارت
نمايند.افراد مذكور نيز ملزم به استفاده و نگهداري از وسايل حفاظتي و بهداشتي فردي
و اجراي دستورالعمل هاي مربوطه كارگاه مي باشند.
ماده 92 قانون كار:
كليه واحدهاي موضوع ماده 85اين قانون كه شاغلين در آنها به اقتضاي نوع كار در معرض
بروز بيماريهاي ناشي
از كار قرار دارند بايد براي همه افرادمذكور پرونده پزشكي تشكيل دهند و حداقل سالي
يكبار توسط مراكز بهداشتي – درماني از آنها معاينه و آزمايش هاي لازم را به عمل
لاورند و نتيجه را در پرونده مربوط ظبط نمايند.
تبصره 1 :
چنانچه با تشخيص شوراي پزشكي نظر داده شود كه فرد معاينه شده به بيماري ناشي
از كار مبتلا يا در معرض ابتلا باشد ، كارفرما و مسئولين مربوطه مكلفند كار او را
بر اساس نظريه شوراي پزشكي مذكور بدون كاهش حق السعي ،در قسمت مناسب ديگري تعيين
نمايند.
ماده 93 قانون
كار :
به منظور جلب مشاركت كارگران و نظارت بر حسن اجراي مقرراتحفاظتي و بهداشتي
در محيط كار و پيشگيري از حوادث و بيماريها ، در كارگاههايي كه وزارت كار و امور
اجتماعي و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي ضروري تشخيص دهند، كميته حفاظت فني و
بهداشت كار تشكيل خواهد شد.
تبصره 1:
كميته مذكور از افراد متخصص در زمينه حفاظت فني و بهداشت حرفه اي و امور فني كارگاه
تشكيل مي شود واز بين اعضاء ، دو نفر شخص واجد شرايطي كه مورد تاييد وزارتخانه هاي
كار و امور اجتماعي و بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي باشند تعيين مي گردند كه وظيفه
شان برقراري ارتباط ميان كميته مذكور با كارفرما و وزارت كار و امور اجتماعي و
وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي مي باشد.
تبصره 2 :
نحوه تشكيل و تركيب اعضاء بر اساس دستورالملهايي خواهد بود كه توسط وزارت كار و
امور اجتماعي و وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكي تهيه و ابلاغ خواهد شد.
مبحث بازرسي كار
تبصره
1 ماده 96 قانون كار :وزارت
بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي مسئول برنامه ريزي ،كنترل ، ارزشيابي و بازرسي در
زمينه بهداشت كار و درمان كارگري بوده و موظف است اقدامات لازم را در اين زمينه
بعمل آورد.
ماده
97 قانون كار :
اشتغال در سمت بازرسي كار منوط به گذراندن دوره هاي آموزش نظري و علمي در بدو
استخدام است
ماده 98 قانون كار :
بازرسان كار و كارشناسان بهداشت كار در حدود وظايف خويش حق دارند بدون اطلاع قبلي
در هر موقع از شبانه روز به مؤسساتمشمول ماده 85 اين قانون وارد شده و به بازرسي
بپردازند ونيز مي توانند به دفاتر و مدارك مربوطه در مؤسسه مراجعه و در صورت لزوم
از تمام يا قسمتي از آنها رونوشت تحصيل نمايند.
تبصره:
ورود بازرسان كار به كارگاههاي خانوادگي منوط به اجازه كتبي دادستان محل
خواهد بود.
ماده
99 قانون كار :
بازرسان كار و كارشناسان بهداشت كار حق دارند به منظور اطلاع از تركيبات موادي كه
كارگران با آنها در تماس مي باشند و يا در انجام كار مورد استفاده قرار مي گيرند،
به اندازهايي كه براي آزمايش لازم است در مقابل رسيد نمونه بگيرند و به رؤساي
مستقيم خود تسليم نمايند.
ماده100قانون كار :
كليه بازرسان كار و كارشناسان بهداشت حرفه اي , داراي كارت ويژه حسب مورد با امضاء
وزير كارو امور اجتماعي يا وزير بهداشت درمان و آموزش پزشكي هستند كه هنگام بازرسي
بايد همراه آنها باشد و در صورت تقاضاي مقامات رسمي يا مسئولين كارگاه ارائه شود .
ماده 101 قانون كار :
گزارش بازرسان كار و كارشناسان بهداشت كار در موارد مربوط به حدود وظايف و
اختياراتشاندر حكم گزارش ضابطين دادگستري خواهد بود .
تبصره 1
: بازرسان كار و كارشناسان بهداشت كارميتوانند به عنوان مطلع و كارشناس در
جلسات مراجع حل اختلاف شركت نمايند .
ماده 102 :
بازرسان كار و كارشناسان بهداشت كار نمي توانند در كارگاهي اقدام به بازرسي نمايند
كه خود يا يكي از بستگان نسبي آنها تا طبقه سوم و يا يكي از اقرباي سببي درجه اول
ايشان بطور مستقيم در آن ذينفع باشند .
ماده 104 قانون كار :
كارفرمايان و ديگر كساني كه مانع ورود بازرسان كار و كارشناسان بهداشت كار به
كارگاه هاي مشمول اين قانون گردند و يا مانع انجام وظيفه ايشات شوند يا از دادن
اطلاعات و مدارك لازم به آنان خودداري نمايند, حسب مورد به مجازاتهاي مقرر در اين
قانون محكوم خواهند شد .
ماده 105 قانون كار :
هر گاه در حين بازرسي , به تشخيص بازرس كار يا كارشناس بهداشت حرفه اي احتمال وقوع
حادثه و يا بروز خطر در كارگاه داده شود , بازرس كار و يا كارشناس بهداشت حرفه اي
مكلف است مراتب را فورًا و كتباً به كارفرما يا نماينده او و نيز به رئيس مستقيم
خود اطلاع دهند .
تبصره 1 :
وزارت كار و امور اجتماعي و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي , حسب مورد گزارش
بازرسان كار و كارشناسان بهداشت حرفه اي از دادسراي عمومي محل و در صورت عدم تشكيل
دادسرا از دادگاه عمومي محل تقاضا خواهند كرد فورا قرار تعطيل و لاك و مهر تمام يا
قسمتي از كارگاه را صادر نمايند . دادستان بلافاصله نسبت به صدور قرار اقدام و قرار
مذكور پس از ابلاغ قابل اجراست .
دستور رفع تعطيل توسط مرجع مزبور در صورتي صادر خواهد شد كه بازرس كار ياكارشناس
بهداشت حرفه اي و يا كارشناسان ذيربط دادگستري رفع نواقص و معايب موجود را تاييد
نموده باشند .
تبصره 2 :
كارفرما مكلف است در ايامي كه به علت فوق كار تعطيل مي شود مزد كارگران كارگاه را
بپردازد .
كليات
ماده 1 :كارگاه
محلي است كه كارگر به درخواست كارفرما يا نماينده او در آنجا كار مي كند.
تبصره 1 :
كليه واحدهاي يك نفره (خويش فرما )نيز مشمول اين ائين نامه خواهند بود .
تبصره 2 :
مجموعه كارگاههايي كه در مجاورت يكديگر و تحت پوشش يك مديريت واحد قرار دارند مجتمع
كارگاهي ناميده مي شوند ودر اين صورت آنچه بعنوان تاسيسات بهداشت كارگاهي و تاسيسات
بهداشت عمومي كارگاه در اين آئين نامه آمده است مي توانند مناسب با استانداردهاي
ارائه شده بطور مشترك در محل هاي واحدي ايجاد گردند.
تبصره 3 :
از نظر اجراي اين دستورالعمل اتياجات بهداشتي كارگاه بر دو دسته تاسيسات بهداشتي
كارگاهي و تسهيلات بهداشتي كارگاهها به شرح ذيل تعريف مي گردند.
الف :
تاسيسات بهداشتي كارگاه : شامل ساختمان و تاسيسات كارگاهي است كه در ارتباط با
تامين شرايط بهداشتي محيط كار مطرح مي باشند از قبيل : ساختمان كارگاه ، سيستم
روشنايي، تهويه ، آب فاضلاب و زباله.
ب:
تسهيلات بهداشتي كارگاه شامل كليه تسهيلات جنبي كارگاه است كه براي حفظ سلامت
شاغلين و افراد وابسته به آنان در كارگاه موجود و يا داير ميگردد، از قبيل آشپزخانه
، محل غذاخوري ، انبارمواد غذايي ، سرد خانه ، حمام ، رختكن ، تسهيلات شستشوي البسه
كارگران ، دستشويي ، آبخوري ، توالت ، اتاق استراحت زنان ،مهد كودك و شيرخوارگاه ،
نمازخانهو تسهيلات مربوط به اياب و ذهاب كارگران مي باشد ،
ماده2 :
به استناد بند2 ماده 1 قانون وظايف و تشكيلات وزارت بهداشت ،درمان وآموزش پزشكي و
مواد 85،156،و تبصره 1 ماده 96 قانون كار رعايت شرايط و ضوابط مندرج در اين
دستورالعمل در كليه كارگاههاي كشور و براي كليه كارفرمايان ، كارگران و كارآموزان
الزامي است .و كارشناسان بهداشت حرفهاي وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي ناظر
بهاجراي صحيح آن مي باشند.
تبصره
: اظهار نظر در مواردي از قبيل
مطلوب ، نامطلوب ، مناسب ، نامناسب ، كافي ، ناكافي ، و ..... بعهده كارشناس بهداشت
حرفه اي وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود.
فصل اول :
تاسيسات بهداشتي كارگاه
ماده 3 :
ساختمان كاركاه بايد متناسب با وضع آب و هواي محل ساخته شده باشد .
ماده 4 :
ارتفاع كارگاه نبايد از سه متر كمتر باشد براي هر كارگر در كارگاه بايد حداقل سه
متر مربع سطح منظور گردد و سطح اشغال شده به وسيله ماشين آلات يا ابزار و اثاثيه
مربوط به كار و فاصله آنها از هم و مسير عبور و مرور وسايل نقليه جزء سطح محسوب نمي
شود ،
ماده 5 :
ديوارها و سقف كارگاه طوري ساخته شود كه از نفوذ عوامل زيان آور از قبيل
گرما ، رطوبت ،سرما ، صدا ، و غيره به داخل كارگاه و بالعكس جلوگيري كند .
ماده 6
: كف كارگاه بايد هموار ، بدون حفره و شكاف بوده ولغزنده نباشد و در
صورت لزوم قابل شستشو باشد و داراي شيب مناسب بطرف كفشوي باشد.
ماده 7 :
ديوارها بايد صاف ، بدون ترك خوردگي و به رنگ روشن و متناسب باشد .
ماده 8
: در كارگاههايي كه با موادشيميايي ويا مواد غذايي سروكار دارند ويا
طبيعت است كه باعث آلودگي و روغني شدن ديوارها مي شود ، ديوارها بايد صاف و قابل
شستشو باشند ،
ماده 9 :
در كارگاه بايد به تناسب وسعت محل ، نوع كار و شرايط اقليمي به اندازه كافي درب و
پنجره براي ورود نور و هوا موجود باشد .
ماده 10
: شيشه درب و پنجره بايد بدون شكستگي بوده و هميشه تميز باشند.
ماده 11
: درب و پنجره ها بايد مجهز به توري بوده و دربها داراي فنر يا درب بند
پنوماتيك باشند .
ماده 12
: انباشتن كالا در جلو پنجره ممنوع مي باشد.
ماده 13
: مساحت پنجره بايد متناسب با
مساحت كف كارگاه و نوع كار باشد .
ماده 14
: در كارگاه بايستي روشنايي كافي (طبيعي يا مصنوعي ) متناسب با نوع كار
و محل تامين شود .
ماده 15
: منابع روشنايي مصنوعي بايد همواره سالم و تميز باشند.
ماده 16 :
هواي كارگاههاي بدون آلودگي بايد متناسب با فصل و جمعيت شاغل تهويه گردد .
ماده 17
: در كارگاههاي كه آلودگي ناشي از كار وجود دارد ميبايست تهويه به گونه
اي صورت گيرد كه تراكم آن مطابق با حد تماس شغلي باشد .
ماده 18 :
وسايل سرمايشي و گرمايشي كارگاه بايد دما و رطوبت محيط كار را مطابق باحد مواجهه
مجاز تامين نمايند .
ماده 19
: كليه كارگاهها به تناسب كار و توليد خود بايد داراي انبار مناسب باشند
.
فصل دوم :
تسهيلات بهداشتي كارگاه
ماده 20 : در كارگاههايي كه زمان صرف غذا بر
ساعات كار منطبق باشد بايد داراي آشپزخانه با شرايط و ضوابط ذيل باشند.
تبصره : كارگاههايي كه زمان صرف غذا بر ساعات
كار منطبق باشد بايد داراي آشپزخانه نيستند ويا غذا در محل ديگري تهيه و طبخ مي
گردد موظفند جهت گرم كردن و آماده سازي و توزيع غذا امكانات لازم مطابق با شرايط و
ضوابط بهداشتي در اين دستورالعمل را فراهم نمايند .
1-
موقعيت آشپزخانه بايد طوري
باشدكه از مكانهاي آلوده دور بوده و مجاور سالن غذا خوري باشد و وسايل و شرايط پخت
بايد به گونه اي باشد كه براي قسمتهاي مجاور آن مزاحمتي ايجاد ننمايد .
2- فضاي آشپزخانه بايد متناسب با تعداد كاركران آشپزخانه و حجم كار باشد تا كار
تهيه و طبخ غذا براحتي انجام گيرد .
3- سقف آشپزخانه بايد به رنگ روشن و بدون ترك خوردگي باشد .
4- ديوارهاي آشپزخانه تا زير سقف كاشي ، بدون ترك خوردگي باشد
5- كف آشپزخانه بدون ترك خوردگي ، صاف ، هموار ، قابل ، شستشو و از نوع موزائيك ،
سنگ و امثالهم بوده و لغزنده نباشد و داراي شيب مناسب بطرف كفشوي باشد .
6- آشپزخانه بايد داراي تهويه مناسب باشد و بر روي اجاقها و منابع آلوده كننده هوا
، هود مناسب نصب شود .
7- آشپزخانه بايد داراي وسايل وسايل سرمايشي و گرمايشي مناسب ، متناسب با فصل باشد
،
8- آشپزخانه بايد داراي امكانات جنبي نظير : انبار مواد غذايي ، سرويسهاي بهداشتي
اختصاصي (حمام ، توالت ،دستشويي ، رختكن ) مطابق با موازين بهداشتي باشد ،
9- آشپز خانه كارگاههايي كه نياز به نگهداري مواد غذايي فاسد شدني دارند بايد داراي
يخچال ، فريزر و يا سرد خانه متناسب با حجم كاري و منطبق با شرايط و ضوابط بهداشتي
باشند .
10- محل شستشو و نگهداري ظروف بايد در مجاورت محل پخت غذا و در عين حال مجزا و
مستقل از آنها باشد بطوريكه ظروف از يك درب وارد و ظروف تميز از مسير هاي جداگانه
وارد آشپزخانه و محل غذاخوري شود .
11 - ظرفشويي بايد داراي شير آب گرم و سرد مشترك و شستشو با مواد پاك كننده و آب
كشي با آب گرم و سرد انجام گيرد .
12 - ظروف بايد بدون ترك خوردگي , بدون لب پريدگي بوده و از جنس زنگ نزن باشد ,
كليه ليوان و استكانهاي مورد استفاده ترجيحا از جنس شيشه اي يا استيل زنگ نزن باشند
.
13 – استفاده از ظروفي كه از طرف وزارت بهداشت , درمان و آموزش پزشكي غير مجاز
شناخته شود ممنوع است .
14 - استفاده از ظروف چوبي , ترك خورده و ظروف با آلياژسربي در آشپزخانه ممنوع
ميباشد .
15 - استفاده از قندان , نمكدان و مشابه آنها بدون سرپوش ممنوع است .
16 - ابزار و وسايلي كه براي پوست كندن , مخلوط كردن ,خرد كردن مواد غذايي بكار
برده ميشود نبايد درز و شكاف داشته باشد تا مواد در آنها جمع نشودو فاسد نگردند و
همچنين بايد اين وسايلبه آساني قابل جدا شدن از هم باشندتا بعد از اتمام كار شستشو
و خشك شوند و فقط هنگام استفاده , مجددا سوار شوند .
17 – پيشخوان , جاظرفي , كمدها , قفسه ها و گنجه ها بايد قابل شستشو بوده و كف آنها
حداقل 20 سانتيمتر از سطح زمين فاصله داشته باشد و از دسترس بند پايان و جوندگان
بدور باشند .
18 - نصب حشره كش برقي در آشپزخانه و محل غذاخوري الزامي است .
 19 - سطوح و ميزهاي كار بايد صاف و براحتي قابل شستشو باشد . ميزي كه براي آماده
سازي غذا مورد استفاده قرار ميگيرد بايد روكش مناسب , قايل شستشو و ضد عفوني و زنگ
نزن باشند .
20 - كف آشپزخانه بايدپس از هر پخت و پز با محلولهاي ضد عفوني كننده شستشو گردد .
21 – آشپزخانه بايد داراي روشنايي كافي باشدو شيشه درب و پنجره هاي آن مرتبا تميز
نگهداري شوند .
22 – كليه پنجره ها و دربها بايد مجهز به توري ضدزنگبوده و دربهاي آشپزخانه مجهز به
فنر و يا درب بند پنوماتيك باشند .
23 - كيفيت آب مصرفي در آشپزخانه بايد مورد تاييد مقامات بهداشتي باشد .
24 – آشپزخانه بايد داراي سيستم جمع آوري و دفع بهداشتي فاضلاب باشد .
25 – آشپزخانه بايد داراي زباله دان به تعداد و حجم مناسب باشد و داراي درب , قابل
شستشو و از جنس زنگ نزن باشند بطوريكه زباله ها به طريقه بهداشتي جمع آوري و دفع
گردد.
26 – كارگران آشپزخانه بايد قبل از شروع به كار استحمام نمايند .
27 – هر كارگر آشپزخانه بايد براي البسه و وسايل نظافت و استحمام خود در بيرون از
محوطه پخت و پز قفسه داشته باشد .
28 – كارگران بايد در هنگام كار ملبس به روپوش سفيد , كلاه سفيد و پيشبند باشند .
29 – لباس كار و وسايل نظافت و استحمام بايد به تعداد و مقدار كافي در اختيار كارگر
آشپزخانه قرار گيرد .
30 – لباس كارگراني كه با مواد غذايي سرو كار دارند بطور اختصاصي و مجزا از
لباس ساير كارگران و خارج از محوطه آشپزخانه و محل غذاخوري بايد شستشو گردد .
31
 - كارگران موظفند
بعد از توالت و قبل از شروع به كار دستهاي خود را با آب و صابون بشويند .
32
– كليه كارگراني
كه با طهيه , پخت و توزيع مواد غذايي سرو كار دارند بايد داراي كارت بهداشتي مطابق
با ضوابط وزارت بهداشت , درمان و آموزش پزشكي بوده و در محل كار نگهداري شود .
33
– كارگران
آشپزخانه بايد رعايت بهداشت فردي را نموده , ناخنها و موهاي آنان كوتاه و تميز باشد
.
34 – در موقع طبخ غذا
دستگاه سوخت و نوع مواد سوختني بگونه اي باشد كه احتراق بطور كامل صورت گيرد و باعث
آلودگي هوا نگردد .
35 – جعبه كمكهاي اوليه
با حداقل داروهاي مورد لزوم ( چسب , تنسو پلاست , قيچي , پنس , گاز استريل بسته
بندي شده و يك ماده ضدعفوني كننده ) تهيه و در محل مناسب نگهداري شود .
36- در صورت استفاده از
قالبهاي يخ ، بايد قبل از مصرف با آب تميز شستشو داد .
ماده 21 : كارفرما موظف است جهت آموزش موازين
بهداشتي به كارگراني كه با مواد غذايي سروكار دارند , هماهنگي ها و اقدامات لازم را
فراهم نمايد .
ماده 22 : هر گونه پخت و پز و آماده سازي و
توزيع غذادر غير از محل تعيين شده ممنوع ميباشد .
ماده 23 : استعمال دخانيات براي كليه كاركنان
آشپزخانه در حين كار و در محل آشپزخانه ممنوع ميباشد .
مبحث دوم :
محل غذاخوري
ماده 24 : كارگاههايي كه ساعات كار آنها با
زمان صرف غذا منطبق باشد بايد داراي محلي مستقل جهت غذا خوري مطابق با شرايط و
ضوابط ذيل باشند .
1-
وسعت محل غذا خوري
بايد متناسب با تعداد كاركنان باشد .
2-
در محل غذاخوري بايد
به تعداد كافي ميز و صندلي براي كارگراني كه در يك موقع غذا مي خورند وجود داشته
باشد .
3-
سقف محل غذا خوري
بايد صاف ، بدون ترك خوردگي و برنگ روشن باشد ،
4-
ديوارها بايستي مقاوم
، صاف ، برنگ روشن و قابل شستشو باشد .
5-
كف محل غذا خوري بايد
قابل شسنشو و داراي شيب مناسب به سمت كفشوي باشد و لغزنده نباشد .
6-
ميزها و صندلي ها
بايد از جنس مقاوم ، قابل شستشو ، بدون ترك خوردگي و درز باشند .
7-
زباله دانهاي درب دار
به تعداد كافي و در محلهاي مناسب و مجهز به وسايل قرار داده شود .
8-
محل غذا خوري بايد
داراي تهويه مناسب و مجهز به وسايل گرمايشي و سرمايشي ، متناسب با فصل باشد .
9-
محل غذا خوري بايد
داراي روشنايي كافي باشد و منابع روشنايي پاكيزه و تميز نگهداري شوند .
10- در
مسير ورود كاركنان به محل غذا خوري به تعداد كافي دستشويي مجهز به آب گرم ، سرد و
صابون تهيه و امكانات لازم جهت خشك كردن دست صورت فراهم گردد .
11-
كارگراني كه با مواد
سمي و عفونت زا سروكار دارند بايد قبل از ورود به محل غذا خوري لباس كار خود را
تعويض نمايند .
12-
درب پنجره هاي محل
غذا خوري بايد مجهز به توري باشد و دربهاي محل غذا خوري مجهز به فنر يا درب بند
پنوماتيك باشند .
مبحث سوم :
انبار مواد غذايي
ماده 25 : شرايط و ضوابط بهداشتي انبار مواد
غذايي به شرح ذيل مي باشد :
1-
انبار مواد غذايي
بايد در محل مناسب احداث شود .
2-
سطح و فضاي انبار
بايد متناسب با نوع و ميزان مواد مورد ذخيره باشد .
3-
انبار بايد داراي
قفسه بندي مناسب بوده و مواد طوري چيده شوند كه خطر سقوط نداشته و مزاحمتي براي
عبور ومرور افراد ايجاد ننمايد .
4-
ديوارها وسقف و كف
انبار بايد از مصالح مقاوم ساخته شده باشند و صاف ، بدون ترك خوردگي و قابل نظافت
باشند .
5-
ديوارهاي جانبي انبار
از سطح زمين به ارتفاع 80 سانتيمتر از بتون و مصالح مقاوم ساخته شوند تا مانع ورود
جوندگان به داخل انبار گردند .
6-
كليه دربها و پنجره
هاي انبار بايد سالم ، قابل شستسو و مجهز به توري زنگ نزن باشند .
7-
دربهاي انبار نبايستي
از كف زمين فاصله داشته باشند . پايين درب بايستي به ارتفاع 20 الي 30 سانتيمتر با
ورق آلو مينيم مجهز گردد تا از نفوذ حيوانات موذي جلوگيري گردد.
8-
درجه حرارت انبار
بايستي مرتباً كنترل گرديده بطوريكه در تمام فصول سال متناسب با نوع مواد مورد
ذخيره بوده و ازتابش مستقيم نور خورشيد بر روي مواد غذايي جلوگيري گردد .
9-
مواد غذايي فاسد
نشدني بايد در ظروف مناسب و درب دار و به ارتفاع 15 تا 20 سانتيمتر از كف انبار روي
پالتها نگهداري گردند .
10-
كارگرانيكه در انبار
فعاليت ميكنند بايد مجهز به وسايل حفاظت فردي مناسب بوده و كارت بهداشتي داشته
باشند .
11-
از انبار نمودن ظروف
خالي و وسايل اسقاطي در داخل انبار بايد احتراز شود .
12-
نظافت و گندزدايي
انبار بايد بطور منظم صورت گيرد .
13-
ورود افراد متفرقه به
انبار مواد غذايي ممنوع ميباشد .
مبحث چهارم :
يخچال و سرد خانه
ماده 26 : در كارگاههايي كه پخت و پز انجام مي
شود و يا مجبور به ذخيره مواد غذايي فاسد شدني هستند بايد يخچال يا سرد خانه مطابق
با شرايط ذيل وجود داشته باشد :
1-
يخچال يا سرد خانه
بايد مجهز به دما سنج سالم بوده و درجه حرارت آنها بطور منظم و مرتب كنترل گردند .
2-
نظافت و شستشوي داخل
يخچال و سرد خانه بايد مرتباُانجام شود .
3-
به منظور جلوگيري از
احتمال فساد در اثر قطع برق بايد سرد خانه مجهز به برق اضطراري باشد و سيستم برق آن
ايمن باشد .
4-
لاشه هاي گوشت بايد
از چنگك آويزان گردد .
5-
از قرار دادن مواد
غذايي بطور مستقيم و بدون داشت ظرف مناسب در داخل يخچال و سردخانه جلو گيري شود .
6-
قبل از قرار دادن
سبزيجات و ميوه جات در يخچال بايد آنها را سشتشو و ضد عفوني نمود .
7-
كارگران بايد براي
ورود به داخل سردخانه از كفش مخصوص سردخانه استفاده نمايند .
8-
ورود افراد متفرقه به
داخل سرد خانه ممنوع ميباشد .
مبحث پنجم :
حمام/ دوش :
ماده 27 : در كارگاههايي كه از نظر فرايند
توليد داراي آلودگي معمولي مي باشند بايد به ازاء هر 15 نفر كارگر يك دوش آب گرم و
سرد و در كارگاههايي كه شاغلين آنها با سموم ، مواد عفونت زا ويا مواد غذايي سرو
كار دارند براي 1 الي 10 نفر كارگر يك دوش آب گرم و سرد و به ازاء هر 10 نفر اضافي
يك دوش آب گرم و سرد ديگر در نظر گرفته شود . كارگاههاي صنفي از اين قاعده مثتثني
هستند .
ماده 28 : در كارگاههايي كه علاوه بر كارگران
مرد ، كارگران زن مشغول بكار مي باشند ، بايد حمام/دوش جداگانه ساخته شود .
ماده 29 : شرايط و ضوابط بهداشتي حمام /دوش به
قرار ذيل است :