نقش‌های جاودان
داریوش ارجمند كه به سینما علاقه‌مند بود توانست در سال 65 یكی از بهترین و ماندگارترین نقش‌های سینمای ایران را از آن خود كند. نقش ناخدا خورشید در فیلمی به همین نام كه ناصر تقوایی آن را كارگردانی كرد. تقوایی ارجمند را از میان بازیگران زیادی كه برای این نقش در نظر گرفته بود و از آنها تست گرفته بود انتخاب كرد. می‌گویند ارجمند قرار بوده در این فیلم نقش دیگری را بازی كند اما وقتی تقوایی او را می‌بیند و تست‌هایی را كه مدنظر داشته از او می‌گیرد به دستیاران خود می‌گوید؛ ناخدا را پیدا كردم. ارجمند خودش هم بازی در فیلم ناخدا خورشید را اتفاق مهمی در زندگی خود می‌داند. اگر شما هم صحبت‌های او را در برنامه یك فیلم یك تجربه شنیده باشید حتما متوجه شده‌اید كه او چقدر عاشقانه از این نقش سخن می‌گفت. بازی ارجمند در ناخدا خورشید از دو منظر باید مورد توجه قرار بگیرد؛ یكی نوع بازی و دیگری گویش او. ارجمند برای بازی كاملا در نقش فرو رفته است و گویا مدت‌ها ناخداهای جنوبی را زیر نظر داشته تا همه ظرایف رفتاری آنها را پیدا كرده تا توانسته نقش ناخدا را از آن خود كند. بازی او یك شكل كلی دارد كه در این شكل كلی هم ارجمند كاملا نوع حركاتش را با یك مرد جنوبی و دریا نورد هماهنگ كرده است. اما آنچه بازی ناخدا خورشید را دلنشین و ماندگار كرده است ظرایفی است كه ارجمند آنها را در بازی خود اجرا كرده است تا ناخدا خورشید را به شخصیتی بی‌بدیل تبدیل كند؛ كه یكی از آنها نوع نگاهش است، دیگری نوع نشستن و راه رفتنش است و یكی دیگر از زیباترین رفتارهایش نوع سیگار روشن كردن‌هایش با یك دست است. خود ارجمند هم از این نوع سیگار روشن كردنش خاطره دارد كه در برنامه یك فیلم یك تجربه آن را چنین بازگو كرد: آنقدر بیرون آوردن سیخ كبریت از جعبه و روشن كردن آن را با یك دست تمرین كرده بودم كه تمام انگشت‌هایم سوخته بود. این تمرین برای سكانسی بود كه ناخدا در یك حركت خیلی سریع در حین گفتن دیالوگ سیگاری را از پاكت خارج می‌كند، كبریت را خیلی سریع روشن می‌كند و سیگار خود را آتش می‌كند. ارجمند برای بازی در این نقش توانست سیمرغ جایزه بهترین نقش اول مرد را از پنجمین جشنواره فیلم فجر در سال 65 از آن خود كند. ناخدا خورشید اعتبار مهمی را برای بازیگر خود به همراه آورد اعتباری كه تاكنون حرفه او را تضمین كرده است.
ارجمند در سال 67 نقش اصلی فیلم «كشتی آنجلیكا» به كارگردانی محمد بزرگ‌نیا را پذیرفت و به این ترتیب دومین اثر برجسته خود را طی 2 سال به ثبت رساند. كشتی آنجلیكا نیز یكی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران است. بزرگ نیا با ساخت این فیلم، ساخت فیلم‌های دریایی را در ایران پایه‌گذاری كرد البته تاكنون فقط خود او به این گونه سینمایی روی خوش نشان داده است و زحمت‌های ساخت چنین فیلم‌هایی را تقبل كرده تا بتواند آثاری متفاوت در سینما خلق كند. بزرگ‌نیا ماه‌هاست درگیر ساخت فیلم سینمایی «راه آبی ابریشم» است. در این فیلم داریوش ارجمند در كنار رضا كیانیان و بهرام رادان یكی از نقش‌های اصلی را بازی می‌كند. او ناخدایی جسور و با جرات است كه تصمیم می‌گیرد برای رساندن بار كشتی خود به چین از راه دریا سفر كند. چنین كه از پرونده بزرگ‌نیا، شنیده‌ها و عكس‌های فیلم راه آبی ابریشم برمی‌آید، این فیلم هم جزو بهترین‌های سینمای ایران خواهد شد و یك نقش جاودان دیگر به پرونده داریوش ارجمند افزوده خواهد شد.
سال 69 واروژ كریم مسیحی نقش اصلی مرد فیلم «پرده آخر» را به ارجمند سپرد. او در این فیلم نقش یك شاهزاده قجر را بازی كرد. شاهزاده‌ای ورشكسته اما هنر دوست كه تلاش می‌كرد با هر تمهیدی شده خانه و خاندان خود را حفظ كند. پرده آخر و نوع نقش‌آفرینی ارجمند دراین فیلم هم به تاریخ سینمای ایران پیوست تا این تاریخ را از همه نوع فیلم و نقش‌آفرینی غنی كند. در همه این فیلم‌ها ارجمند نقش مردی جاافتاده و دنیا دیده را بازی كرد كه دیگران روی حرف و اعمال او حساب می‌كردند. او نقش مثبت و احترام برانگیزی بود تا این‌كه داوود میرباقری نقش یك جاهل مسلك را در فیلم آدم برفی به ارجمند داد. همین نقش بود كه چارچوب نقش‌های این بازیگر را به هم ریخت و نشان داد كه كارگردانان می‌توانند از همه ظرفیت‌های این بازیگر برای فیلم‌های خود استفاده كنند. این نشانه را بهرام بیضایی به خاطر سپرد تا این‌كه فیلم «سگ‌كشی» به مرحله ساخت رسید و بیضایی یكی از نقش‌های این فیلم را به ارجمند سپرد و او در نقشی كوتاه یكی از بهترین بازی‌های خود را به نمایش گذاشت. البته در میان بازی‌های درخشان ارجمند نمی‌توان به سادگی از فیلم «اعتراض» ساخته مسعود كیمیایی گذشت. فیلمی كه كیمیایی در كنار زنده‌یاد مهدی فتحی به زیبایی آن را اجرا كرد.
از دیگر فیلم‌های سینمایی كه ارجمند در آنها ایفای نقش كرده است می‌توان به فیلم‌های پاییزان، سفر عشق، جستجوگران، تیغ آفتاب، قربانی، ناصرالدین شاه آكتور سینما، زمین آسمانی، هبوط، فرار مرگبار، هفت سنگ، مسافر ری، تب، میزاك، رئیس، تردید و. . . اشاره كرد.

مالك اشتر برای همه دوره‌ها
ارجمند تنها بازیگر ایرانی است كه توانسته نقش یكی از محبوب‌ترین چهره‌های شیعه را با بازی خود در ذهن مردم جاودانه كند. داوود میرباقری سازنده سریال تحسین برانگیز امام علی(ع) با سپردن نقش مالك اشتر به ارجمند این بازیگر را برای سالیان سال به چهره‌ای محبوب و قابل اعتماد بین عموم مردم تبدیل كرد. نوع گریم، صلابت در گفتار و اعمال، نوع نگاه حتی نوع راه رفتن ارجمند این بازیگر را كاملا در نقش مالك اشتر تثبیت كرد. اگر در تاریخ تشیع یك مالك اشتر وجود دارد تاكنون هم فقط یك كارگردان و یك بازیگر توانسته‌اند این چهره بی‌بدیل تاریخ را به درستی به ثبت برسانند. میرباقری هوشمندانه ارجمند را انتخاب كرد و هوشمندانه از او بازی گرفت. فیلمنامه خوب و كارگردانی منسجم هم به كمك ارجمند آمدند تا او نقشش را كامل اجرا كند. این بازیگر سال‌ها بعد از سریال امام علی در سریال «چهل سرباز» هم نقش رستم را به عهده گرفت اما ضعف در فیلمنامه، كارگردانی، گریم و ... نگذاشت تا ارجمند رستم ایرانی را هم جاودانه كند. البته بازی در نقش رستم، ارجمند در نقش مالك اشتر را در ذهن مردم به مرور كمرنگ كرد و آنها پذیرفتند كه ارجمند فقط یك بازیگر است، بازیگری كه مانند موم در دست كارگردان شكل می‌گیرد، هر چقدر كارگردان ورزیده‌تر و كاربلدتر باشد از ماهیت و توانایی ارجمند بیشتر می‌تواند استفاده كند.
ارجمند در كنار همه كارهای خوبی كه دارد و نقش‌های ماندگاری كه در پرونده خود دارد بازهم به ضرورت بازیگر بودن در چند سریال دیگر هم بازی كرده است كه شاید خود او هم از نتیجه كارش چندان راضی نباشد كه از میان آنها می‌توان به سریال‌های سال‌های خاكستری، هفت سنگ، قاب‌های خالی و. . . اشاره كرد.
با همه اینها همانطور كه در بالا اشاره شد می‌توان منتظر ماند تا فیلم راه آبی ابریشم آماده شود تا بازهم یك بازی درخشان از ارجمند را به تماشا بنشینیم هر چند این سوال برای كسانی كه بازی‌های ارجمند را پیگیری می‌كنند باقی است كه چرا بعد از همكاری موفقیت‌آمیز ارجمند با داوود میرباقری در سریال امام علی و فیلم آدم برفی، این بازیگر در سریال مختارنامه حضور ندارد. این در حالی است كه بیشتر بازیگران سرشناس سینما و تلویزیون در این سریال عظیم بازی دارند.