« باباجان پیری است و هزار عیب. خدا وقتی میخواد به ما لطف كند گوشهایمان را سنگین میكند كه كمتر بشنویم تا كمتر برنجیم.»
« باباجان پیری است و هزار عیب. خدا وقتی میخواد به ما لطف كند گوشهایمان را سنگین میكند كه كمتر بشنویم تا كمتر برنجیم.»
این پاسخ سالمند دوست داشتنی و سپید مویی است در مقابل سوال من كه از او میپرسم با كمشنوایی چه میكنید؟
باباعلی
از آن بابابزرگهای محبوبی است كه كسی دلش نمیخواهد او را برنجاند اما
خودش فكر میكند دیگران یواش حرف میزنند تا او نشنود چه میگویند. او
میداند كه گوشهایش سنگین شده است اما چیزی كه نمیداند این است كه
زودرنج هم شده.
این
سالمند 75 ساله بارها به خاطر نشنیدن صدای بوق، زنگ در یا تلفن دچار
مشكلات جدی شده است. او هنوز مطمئن نیست كه بخواهد با یك سمعك كوچك مشكل
خود را حل كند.
دكتر عباسعلی وفایی گوش را وسیله ارتباطی مهم برای انسان میداند و معتقد است: اینكه
درك صحیحی از محیط اطراف داشته باشیم و تصمیم درست و بموقع در مقابل
محركها بگیریم نیاز به عملكرد صحیح حواس خصوصا شنوایی دارد.
برای
انسان توانایی برقراری ارتباط موثر با اجتماع و بهبود وضعیت روابط عاطفی و
هیجانی با دیگران ضروری است. به اعتقاد این پژوهشگر نقص شنوایی قابل جبران
است اما سر كردن با آن به بهانه پیری میتواند منجر به افسردگی در اثر
منزوی شدن و احساس محدودیت و بیارزشی شود. شنوایی كافی برای آگاهی از
اخبار روزمره از طریق رادیو و تلویزیون ضروری است و تلفن، وسیله فراگیری
كه امروز اغلب ما با آن ارتباط برقرار میكنیم نیاز به شنیدن دارد. تنها
شدن در اجتماع امروز میتواند ایمنی سالمند را به خطر بیندازد و بر
فعالیتهای فیزیكی و عاطفی اجتماعی او اثر بگذارد.
كم شنوایی چطور آشكار میشود
دكتر
عباسعلی وفایی از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكی سمنان نقص شنوایی را یكی
از آسیبهای ناشی از سالمندی میداند و و میافزاید: اولین علائمی كه ناشی
از كم شنوایی است عبارت است از نقص در برقراری ارتباط، درخواست مداوم
تكرار كلمات، توجه به لبها و لب خوانی و كج كردن سر به یك سمت به منظور
تلاش برای بهتر شنیدن وبا اثرات رفتاری چون تحریكپذیری و دشمن پنداری، از
دست دادن احساس شادابی و منزوی شدن بروز میكند.
وی میافزاید: نقص شنوایی مخفی است و تنها با تفسیرهای غلط و اشتباه در تشخیص، فراموشی، گیجی و حتی جنون بروز میكند.
پیشرفت
نقص شنوایی اغلب به تدریج اتفاق میافتد بنابراین همیشه واضح نیست كه
حوادث اطراف شخص بر نقص شنوایی او تاثیر داشته است یا نه.
كم شنوایی، یك بیماری رایج
طبق اعلام مركز بینالمللی بررسی آمارهای
بهداشتی طی دهه گذشته كاهش شنوایی یكی از شایعترین وضعیتهای بهداشتی
مزمن در ایالات متحده بوده است. این بررسی نشان داد كه نقص شنوایی در
افراد 65 تا 74 سال حدود 23درصد و در افراد بالای 75 سال 32 درصد شیوع
داشته است.
متاسفانه
اغلب افراد عادی و حتی بعضی از مراقبین بهداشتی در مورد مشكلات ارتباطیای
كه سالمندان مبتلا به نقص شنوایی با آن دست به گریبان هستند آگاهی ندارند.
گوشها هم پیر میشوند
شاید
لغت پیرگوشی به گوش شما هم خورده باشد. این لغت برای تشخیص نقص شنوایی در
سنین بالا استفاده میشود. این اختلال تدریجا پیشرفت میكند و به میزان
زیادی بر میزان شنوایی هر دو گوش تاثیر میگذارد.
صدمات
ناشی از عفونتها به گوش، صداهای مزاحم، داروهایی كه بر بدن اثر دارند،
بیماریهای قلبی- عروقی، حوادث عروق مغزی و اختلالاتی از این قبیل
میتواند عملكرد شنوایی را كاهش دهد. برخی از اختلالات سبب كاهش توانایی
فرد در درك كلمات میشود یا فرآیند صحبت كردن را دچار اختلال كند.
وزوز گوش یكی دیگر از مشكلات سالمندان است كه امكان دارد با درمان برطرف شود.
به
هر حال اغلب دلیل این بیماری ناشناخته میماند. در بعضی موارد شدت وزوز
گوش به قدری است كه میتواند در عملكرد روزانه فرد اثر بگذارد.
با پیرگوشی مبارزه كنیم
متخصصان
توصیه میكنند به منظور پیشگیری از بروز اختلالات شنوایی، عفونتهای گوش
باید كاملا تحت درمان قرار گیرند. از ضربه به گوش جلوگیری شود و با شستشوی
كامل مجرای خارجی گوش كانال گوش خارجی توسط متخصص از آلودگیهای مزاحم پاك
شود.
افراد
باید از سر و صداهای بلند محیطی دوری كنند و برای این منظور در صورتی كه
نمیتوان صدای محیط را كاهش داد استفاده از گوشیهای محافظ ضروری است.
دكتر وفایی به سالمندان توصیه میكند معاینات دورهای شنواییسنجی را فراموش نكنند.
با یك سالمند كمشنوا چطور حرف بزنید
یك
روز یك پرستار را دیدم كه ماسك زده بود و از پشت آن با یك سالمند صحبت
میكرد. سالمند كمشنوا بود و تمام سعی خود را میكرد تا حرفهای او را
بفهمد اما نمیتوانست. دست آخر عصبانی شد و گفت دخترجان چرا دهانت را
بستی، من كه سل ندارم گوشم سنگین است!
صحبت كردن و شنیدن حرفهای سالمند كمشنوا نیز راز و رمزهایی دارد كه مهمترین آنان را متخصصان به ما توصیه میكنند:
باید توجه سالمند را برای آغاز ارتباط با بلند كردن یك دست و یك لبخند جلب كنید.
طوری بایستید كه یك چراغ روی صورت شما را روشن كند.
برای صحبت كردن درست روبهروی او بایستید و هنگام صحبت به او نگاه كنید.
به او اجازه لبخوانی بدهید و هنگام حرف زدن با او از آدامس جویدن، لبخند زدن و گرفتن جلوی دهان پرهیز كنید.
بوضوح و آرام و شمرده صحبت كنید.
فریاد نزنید، زیرا لبخوانی را دشوارتر میكند.
اگر سالمند نمیتواند صحبت شما را درك كند آن را به صورت دیگری بیان كنید.
اگر
شنوایی یك گوش بهتر از دیگری است نزدیك به آن گوش صحبت كنید. بیشتر از
عبارات یككلمهای استفاده كنید كه عنوان اصلی بحث را روشن كند و سپس
توضیح دهید.
اگر سالمند سواد دارد، بخواهید آنچه از حرفهایتان فهمیده را بنویسد.
راهنمایی استفاده از سمعك
اگر قصد دارید از سمعك كمك بگیرید سعی كنید یك مورد سبكتر را انتخاب كنید. از استفاده كوتاهمدت شروع كرده، بتدریج زمان استفاده را افزایش دهید.
قسمت گوشی را از دریافتكننده آن جدا كنید و روزانه آن را با آب و صابون بشویید.
كانولای گوشی را باید كنترل كنید تا تجمع مواد زاید سبب اختلال در عملكرد
آن نشود. ذرات خارجی را با استفاده از نی كاملا پاك كنید. باتری گوشی را
به صورت دورهای كنترل كنید و همیشه باتری اضافی داشته باشید. در صورت
بروز اختلال در گوشی سریعا آن را تعمیر كنید.