این میان، گامهای كوتاه و
حساب شده در نجابت زنان تأثیری عجیب دارد كه به هنگام بالا و پایین رفتن
از پلهها به صورت مورب انجام میشود. مهمترین موضوع آداب معاشرت در لباس
سنتی ژاپن طریقه...
زن ژاپنی، روبات شبانه روزی
زنان
ژاپنی با توجه به انواع مشغلههایی كه در خانه دارند، كار خویش را در
بیرون از منزل، از ساعت نه صبح آغاز میكنند و تا پنج بعد از ظهر ادامه
میدهند.
در كشور صنعتی ژاپن، بیشترین بار زندگی خانوادگی و اجتماعی بر
دوش زنان است. آنان در كمال صبر و بردباری با توجه به مشكلات جامعه صنعتی
درصدد رفع مشكلات خانواده و از طرفی، تهیه نیازمندیهای آن هستند تا آسایش
را برای همسر و فرزندان خویش فراهم سازند.
آن
چه دشواری را برای زنان ژاپنی دو چندان میكند، حضور اجتماعی ایشان است و
این كه پا به پای مردان، در امور جاری جامعه همكاری تنگاتنگ دارند؛ آنها
هم باید رضایت همسر و فرزندان و هم كارفرما را تأمین كنند؛ و این بسیار
مشكل و طاقت فرساست؛ زیرا زندگی در دنیای صنعت، فرهنگ خاص خود را دارد كه
هرگز با بافت زندگی سنتی ژاپنیها تلفیق نخواهد شد.
تهیه صبحانه گرم و
به صورت هر روز برای تمام افراد خانواده، از مواردی است كه زنان ژاپنی را
وا میدارد تا هر روز پنج صبح، پیش از همگان از خواب برخیزند و بعد از
تهیه صبحانه، فرزندان خویش را راهی مدرسه كنند. سپس همسر خود را با ناهار
از قبل تهیه شده، راهی محل كار سازند.
بعد
از راهی شدن همسر و فرزندان، زن خانواده باید رختخوابهای آنان را كه روی
تاتامیها پهن شده جمع آوری كند و در كمدهای كشویی كه در دیوار جاسازی شده
اند قرار دهد (تاتامی: نوعی كفپوش).
پس
از مرتب كردن خانه، تازه زنان خود را برای كار در محیطهای اجتماعی –
كارخانهها، شركتها و ... – آماده میكنند. به علاوه، هر زن ژاپنی بعد از
پایان كار خود، هنگام بازگشت به منزل، حتماً سری به سوپر ماركت محله خواهد
زد تا مواد غذایی لازم را، برای تهیه شام و صبحانه فردا خریداری كند.
مردان
ژاپنی هنگام بازگشت به منزل، پیش از هر كار، حمام میكنند و دقایقی را در
حوضچههای آب گرم غوطه ور میشوند تا خستگی دنیای صنعت را از تن به در
كنند.
در این زمان، زنان به تهیه و طبخ غذا مشغول اند؛ ضمن آن كه
كارهای عقب ماندهی خانه را انجام میدهند. از طرفی به دروس فرزندان نیز
رسیدگی میكنند.
واقعیت
آن است كه زنان ژاپنی به مراتب بیش از مردان این كشور زحمت میكشند و
فعالیت میكنند، اما با تمام خدماتی كه آنان متقبل میشوند. حقوقشان توسط
مردان نادیده گرفته میشود. هر زن ژاپنی در طول شبانه روز همانند یك روبات
كار میكند تا بتواند زندگی اجتماعی و ماشینی خود را مهار سازد؛ و این عمل
هر روز تكرار میشود. اصولاً زندگی در جوامع صنعتی، به ویژه ژاپن مشكلات
روحی و عاطفی بسیاری به همراه دارد. اما زنان ژاپنی فوق العاده خانواده
دوست هستند؛ و با تمام فشارهای روحی، روانی و جسمی، طول عمر در مردم این
كشور زیاد است؛ به طوری كه ژاپن، كهنسالترین كشور جهان محسوب میشود.
بانوان ژاپنی و آرایش
زنان
ژاپنی اغلب موهایی نرم دارند؛ اما آرزومند داشتن موهای مجعد هستند. آنان
در اجتماع، عموماً از كت و دامن و گاه شلوار استفاده میكنند و نهایت
سلیقه را در آرایش و انتخاب لباس به كار میگیرند. بانوان ژاپنی آرایش
صورت را بسیار بسیار ساده انجام میدهند. در این كشور، مردان عموماً موهای
خود را چرب میكنند و زنان موی كوتاه دارند؛ اما موی دختران بلند و همراه
با چتری است كه این تفاوت در آرایش مو، یكی از علامتهای ازدواج در میان
بانوان ژاپنی است.
لباس، نماد شخصیت زنان ژاپنی
كیمونو
لباس سنتی و رسمی مردم ژاپن است. كیمونوی خانمها عمدتاً از جنس ابریشم
است و شلوار آن رنگهای شاد و روشن دارد. در كیمونو هرگز دكمه ای به كار
نمیرود. این لباس در زنان توسط شالهای پهن ابریشمی كه مزین به نقش و
نگار است و به آن ابی (= كمربند) گویند مهار میشود.
آستینهای
لباس كیمونو بلند گشاد است و از آن به عنوان جیب استفاده میشود؛ به این
ترتیب كه در آن دستمال یا كیف پول مخصوص خود را كه از پارچه زربافت است
قرار میدهند. در فصل گرما بادبزن از دیگر وسایل همراه لباس است كه زنان
بیشتر مورد استفاده قرار میدهند.
كیمونوی
خانمها اغلب از ابریشم است و باید در زیر آن زیرپوشی ابریشمی و سفید
پوشیده شود كه در بعضی مدلهای گرانبها به دو زیرپوش هم میرسد تا ضمن
گرفتن حرارت بدن لباس را برجستهتر نشان دهد.
آن
چه در هر دو البسه (مردان و زنان) مهم است، پوشیدن جورابهای سفیدی است كه
انگشت شصت را از دیگر انگشتان پا مجزا میكند تا صندلهای مخصوص ژاپنی به
راحتی در پا قرار گیرد. این صندلها برای زنان ژاپنی به شكل بیضی است و
رنگهای متنوع و شادی دارد؛ اما برای مردها تختهای مستطیل شكل است كه روی
آن ضربدری از الیاف تعبیه شده و به آن «گتا» گویند.
از آن جا كه پوشیدن كیمونو به مهارتی خاص نیاز دارد. آموزش قبلی آن توسط پدربزرگها و مادربزرگها انجام میشود.
نوع آرایش مو و شیوه گره زدن شالهای پهن برای مهار كردن لباس به دور كمر، زنان و دختران ژاپنی را از یكدیگر متمایز میكند.
شخصیت
زنان و دختران ژاپنی در لباسهای كیمونو بسیار متفاوت تر از آن چیزی است
كه هر روز در اجتماع ظهور دارند؛ زیرا راه رفتن، نشستن، برخاستن و آداب
معاشرت در این لباس بسیار ویژه و خاص صورت میگیرد. این میان، گامهای
كوتاه و حساب شده در نجابت زنان تأثیری عجیب دارد كه به هنگام بالا و
پایین رفتن از پلهها به صورت مورب انجام میشود. مهمترین موضوع آداب
معاشرت در لباس سنتی ژاپن طریقه نشستن است كه به آن «یس زا»
گویند. به علت بستن شال به روی شكم دور كمر، بدن كاملاً مستقیم است و هرگز
نباید خم شود؛ ضمن آن كه مقدار خوراك بسیار كم و ساعتها دو زانو به روی
پاشنه پا نشستن طاقت فرساست.
امروز مدارسی مخصوص وجود دارند كه شیوه
زندگی سنتی از جمله پوشیدن، راه رفتن و آداب معاشرت مربوط به لباس كیمونو
را به علاقه مندان میآموزند.
خانواده و غذا
ژاپنیها غذای خود را با دو چوب نازك كه به آن «هاشی»
گویند، تناول میكنند كه در واقع نقش قاشق و چنگال را دارد. غذای گرم كه
توسط زن خانواده تهیه و طبخ میشود، اغلب گوهان (برنج) است و گاه سوپی در
كنار آن دیده میشود. ژاپنیها در خانه عموماً از ظروف كوچك برای صرف غذا
استفاده میكنند. آنها در پیالههای كوچك، برنج میریزند. آن را نزدیك
دهان خود قرار میدهند و باهاشی غذای خود را تندتند راهی دهانشان میكنند.
چنانچه میهمان خانواده ای ژاپنی باشید
خانم خانه سوپ خوشمزه ای برای شما میآورد كه بایستی آن را "هورت"
بكشید و با نفسهای عمیق نوش جان كنید. یكی از رسوم و آداب غذا خوردن در
ژاپن آن است كه پیش از صرف غذا لیوان افراد حاضر از نوشیدنی پر میشود. به
علاوه، لیوان هر كس بعد از نوشیدن، به سرعت باید توسط فرد دیگری پر شود.
این عمل در خانوادههای ژاپنی توسط خانمها صورت میگیرد.
تنوع در
غذاهای ژاپنی بسیار است؛ زنان خانواده اغلب یك نوع غذا با حجم زیاد برای
خانواده تهیه نمیكنند؛ بلكه حجم غذاها بسیار كم اما دارای تنوع است؛ و
اعضای خانواده به مقدار كافی از هر كدام مصرف میكنند.
در تمام محلههای ژاپن رستورانهای سنتی وجود دارد كه همان قهوه خانههای خودمان محسوب میشوند و از معروف رین غذاهای آنها لامه (نوعی
شوربا) است كه طرفداران زیادی دارد. در سوپر ماركتها و فروشگاههای بزرگ
نیز میتوان غذاهای خانگی را در ظروف یك بار مصرف خریداری كرد.