نمونه سوالات ادبیات 2
- در مورد خواجه عبدالله انصاری چه می دانید؟
ج: خواجه عبدالله انصاری معروف به پیر هرات دانشمند وعارف قرن پنجم از آثار مشهور او نامه زادالعارفین
مناجات نامه و رساله دل وجان را می توان نام برد.
2- متن زیر را به فارسی برگردانید وبنویسید دارای چه آرایه ای است؟
الهی ترسانم از بدی خود بیامرز مرا به خوبی خود
ج: متن ساده= خدایا از کارهای بد خودم می ترسم من را به خوبی خود ببخش.
دارای آرایه تضاد است بین بدی وخوبی – بین بدی خود و خوبی آرایه سجع است.
3- این بیت را معنی کنید.
علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را که به سوا فکندی همه سایه ی هما را
ج: ای علی ای همای سعادت ورحمت تو نشانه ای هستی برای شناخت خدا که سایه ی سعادت را بر سر همه موجودات افکنده ای.
4- آرایه ی تلمیح را تعریف کنید؟
ج: هرگاه شاعر یا نویسنده احادیث، آیات، داستان ها و وقایع
تاریخی را در ضمن شعر یا نوشته خود بیاورد از آرایه ی تلمیح استفاده کرده
است.
مثال: نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
5- واج آرایی یا نغمه حروف را تعریف کنید؟ و در شعر فردوسی مثالی بیاورید که صامت خ و چ تکرار شده باشد.
ج: واج آریی یا نغمه حروف تکرار واج (صامت یا مصوت) در یک مصراع یا یک نوشته است مانند مثال زیر
بر او راست کرد وچپ کرد راست خروش از خم چرخ چاچی بخاست
6- حماسه چند گونه است؟ برای هر کدام مختصری بنویسید؟
ج: حماسه دو گونه است. 1- طبیعی 2- مصنوع
حماسه طبیعی از زمان های دور به صورت شفاهی در بین مردم بوده بعد ها به شکل مکتوب و بیشتر به صورت شعر
در آمده در آمده مانند: ایلیاد و اودیه اثر هومر و شاهنامه اثر ابولقاسم فردوسی.
حماسه مصنوع به تقلید از حماسه طبیعی است در آن به جای آفرینش حماسه به باز آفرینی حماسه می پردازد
مانند: حمله حیدری اثر باذل و حارون نامه اثر ابن حسام خوشفی
7- این عبارت را ساده وروان معنی کنید.
سلام او در وقت صباح مومنان را صبوح است. ج:سلام در جهت خدا در با مداد مومنان را سرمستی ونشاط می بخشد.
8- ممال چیست؟ در این مورد توضیح دهید.
ج: کلمه هایی مثل سلاح مزاح که عربی هستند در فارسی به الف آن ها تبدیل به ی می شود مانند: سلیح ومزیح به این
تغییر شکل مما ل می گویند.
9- این بیت را معنی کنید.
کشا نی بدو گفت بی بارگی به کشتن دهی سر یکبارگی
ج: اشکبوس به رستم گفت: بدون اسب آمده ای به میدان جنگ خودت را خیلی زود به کشتن می دهی.
10- دو گونه ادبیات نمایشی را نام ببرید وبنویسید کار گردان به چه کسی می گویند؟
ج: دو گونه ادبیات نمایشی عبارتند از: نمایش نامه (پیس) و فیلم نامه (سناریو)
به کسی که فیلم نامه را به کمک بازیگران اجرا می کند کار گردان می گویند.
11- به این نوع نثر چه می گویند؟
چه خبره ؟ قرار نبود که همه تون انتخاب بشین ج:به این نوع نثر شکسته می گویند.
12- خواندن کدام داستان ها و رمان های ترجمه شده ذهن خوانندگان ایرانی را تا حدود ی با هنر داستان نویسی غرب
آشنا کرد؟ ج:ذهن خوانندگان ایرانی با رما نهای کنت مونت کریستو ، سه تفنگدار و ژیل بلاس به هنر داستان نویسی
غرب آشنا کرد.
13- روی آوردن به ادبیات داستانی معاصر از چه زمانی شروع شد وبا چه کتاب هایی؟
ج: روی آوردن به ادبیات معاصر از اوایل دوره مشروطه ، کتاب
هایی مانند سیاحت نامه ابراهیم بیگ اثر زین العابدین مراغه ای و مسالک
المحسنین از عبدالرحیم طا لبوف آغاز شد.
14- محمد علی جمال زاده آغاز چه سبکی است؟ ج:جمال زاده با
نوشتن داستان های کوتاه یکی بود یکی نبود و به اعتبار همین کتاب او را
آغاز گر سبک واقع گرایی در نثر معاصر فارسی وپدر داستان نویسی دانسته اند.
15- آثار محمد علی جمال زاده را نام ببرید؟ ج: دارالمجانین- سروته یک کرباس- تلخ وشیرین- هفت کشور- شور آباد-
راه آب نامه- قصه های کوتاه برای بچه های ریش دار و قصه ما به سر رسید.
16- کنا یه های این متن را مشخص کنید وبنویسید منظور این کنایه چیست؟
گفت: تنها همان رتبه های بالا را وعده بگیر و ما بقی را نقداّ خط بکش و بگذار سماق بمکند.
ج: خط بکش منظور دعوت نکن . بگذار سماق بمکند بگذار در انتظار بما نند.
17- بزرگ علوی کیست؟ ج: بزرگ علوی از داستان نویسان معاصر است او از نخستین تحصیل کرده های ایرانی
مقیم آلمان بود.
18- آثار بزرگ علوی را نام ببرید؟ ج: از جمله آثار بزرگ علوی عبارتند از: چشم هایش- چمدان- میرزا- سالاری ها
19- آیا نوشته های بزرگ علوی تا ثیری در نویسندگان ما داشته است؟
ج: داستان گیله مرد اثر بزرگ علوی تا مدت ها راهنمای عمل
نویسندگان مبارز بود وتاثیر آنرا بر کتاب ((از رنجی که می بریم)) نوشته ی
جلال آ ل احمد آشکار است.
20- متن زیر که از داستان گیله مرد آورده شده دارای چه آرایه ای است؟
باران هنگامه کرده بود، باد چنگ می انداخت، درختان کهن به جان یکدیگرافتاده بودند.
ج: این متن دارای آرایه تشخیص می با شد.
21- سیمین دانشور کیست؟ ج:سیمین دانشور از نویسندگان معاصر است. همسر مرحوم جلال آل احمد نویسنده مشهور
ایران است.
22- مشهور ترین اثر سیمین دانشور چه نام دارد و موضوع آن چیست؟
ج: مشهور ترین اثر سیمین دانشور سووشون(سیاوشان) است که نویسنده به شرح و توصیف زندگی اجتماعی مردم
فارس در خلال جنگ جهانی دوم و تسلط انگلیسی ها می پردازد.
23- در داستان گیله مرد نویسنده در چند جای داستان از صدای جیغ زنی که در جنگل پیچیده است یاد می کند مقصود
چیست؟ ج:صدای جیغ بیانگر درون آشفته گیله مرد است که خاطره کشته شدن همسرش را بیاد می آورد.
24- نویسنده از مراسم سوگ سیاوش (در داستان سو وشون) برای پروراندن داستان چگونه بهره گرفته است؟
ج: نویسنده بین یوسف که قهرمان داستان است وسیاوش وحضرت امام حسین شباهتی بر قرار کرده و گفته مظلومیت
تکرار می شود.
25- بیت زیر را معنی کنید واشاره به چیست و دارای چه آرایه ای است؟
آمد موج الست، کشتی الست، کشتی قالب ببست باز چو کشتی شکست نوبت وصل و لقاست
ج: معنی: هنگامیکه انسان پاسخ مثبت داد خلقت انسان آغاز شد
وهنگامیکه جسم از میان رفت نوبت دیدار با خدا میرسد. این بیت دارای آرایه
تلمیح است و اشاره به الست بربکم قالو بلی.
26- چه نوشته یا سروده ای در حوزه ی ادبیات پایداری است؟
ج: هر نوشته یا سروده ای که مبارزه ی ملت ها را در برابر عوامل استبداد داخلی یا تجاوز بیگانگان نشان دهد در حوزه
ادبیات پایداری است.
27- اصلی ترین مسا ئل در حوزه ادبیات پایداری چیست؟
ج: اصلی ترین مسا ئل در حوزه ی ادبیات پایداری ترسیم چهره بیدادگر، ستایش آزادی و آزادگی و انعکاس مظلومیت
مردم و بزرگ داشت شهدای راه آزادی و ....است.
28- تشبیه را تعریف کنید و ارکان آن را روی این جمله مشخص کنید؟
ج: تشبیه یعنی شبیه کردن چیزی یا کسی به چیزی یا کسی دیگر.
سرش مانند گلوله گرد بود. ج: سرش: مشبه- مانند: ادات تشبیه- گلوله: مشبه به- گرد: وجه شبه.
29- از چهره های برجسته ادبیات مقاومت فلسطین چه کسانی را می شناسید؟
ج: از چهره های مشهور غسان کنفانی- محمود درویش- جبرا ابراهیم جبرا- و اثل مانین را می توان نام برد.
30- مشهور ترین نویسنده ادب پایداری سیاهان چه نام دارد؟ واسم کتاب مشهور آنرا بنویسید؟
ج: مشهور ترین نویسنده ادب پایداری سیاهان هریت بیچر استوا را می توان نام برد. وکتاب مشهوراو کلبه عمو تم است.
31- این بیت را به نثر روان معنی کنید؟
ما به فلک بوده ایم ، یار ملک بوده ایم باز همان جا رویم جمله ، که آن شهر ماست
ج: ما در عالم بالا همدم فرشتگان بوده ایم دو باره به آنجا می رویم زیرا وطن اصلی ما آن جاست.
32- نوشته زیر که از متن داستان کلبه عمو تم انتخاب شده
دارای چه آرایه ای است؟مرد پهن و کوتاه قد و خپله ای که پیرهنی ریش ریش
روی سینه اش دهن کجی می کرد...ج: روی سینه اش دهن کجی می کرد دارای آرایه
ی تشخیص است.
33- در متن داستان کلبه عمو تم خواندیم که سیمون لگری ارباب
جدید تم بود. او چه چیزی را لازمه سپردن مسئولیت مباشری به عمو تم داشت؟
ج: لگری از عمو تم خواسته بود که خشونت را پیشه کند. زیرا عقیده داشت
انسان باید سنگ دل باشد.
34- متن زیر ترجمه شعر پابلو نرودا شاعر انقلابی شیلی است منظور شاعر چیست؟
ما این را از گذشته به ارث می بریم وامروزه چهره شیلی بزرگ شده است
ج: معنی: ما از قدیم مبارز و ملتی مقاوم وپایدار بوده ایم امروزه شیلی توسعه یافته.
35- متن زیر ترجمه شعر جبرا ابراهیم جبرا شاعر انقلابی
فلسطین است منظور شاعر چیست؟ وبا عشق خود استعاره از کجاست؟ بهارهای پیاپی
را در بیابان های تبعید می گذرانیم باعشق خود چه کنم.
ج: معنی: سال های متوالی را در تبعید گاه ها سپری می کنیم با سرزمین خود چه کنیم. با عشق خود استعاره از فلسطین است.
36- متن زیر ترجمه شعر جبرا ابراهیم جبرا شاعر انقلابی فلسطین است. منظور از تموز و دبکه چیست؟
برای حاصل دادن کشتزارها منتظر رسیدن تموز و پای کوبی دبکه در موقع درو هستیم.
ج: تموز: ماه اول تابستان. دبکه: پای کوبی وجشن ملی است که در سوریه رواج دارد.
37- کدام شاعر فلسطینی است که به جز برای فلسطین شعر نگفته وبه چه نامی مشهور است؟
ج:محمود درویش به جز برای فلسطین شعر نگفته وبه شاعر مقاومت مشهور است.
38- متن زیر ترجمه شعری است از محمود درویش آن را به نثر روان بنویسید و ارتباط معنایی با چه حدیثی است؟
ای خونین چشم و خونین دست به راستی که شب رفتنی است
ج: معنی: ای اسرائیلیان قاتل حقیقآ دوران ظلم وستم تو خواهد گذشت. ارتبط معنایی دارد با جاء الحق و ذهق الباطل.
39- بیت زیر دارای چه آرایه ای است ومفهوم گذران در مصراع اول ودوم چیست؟
برخیز و مخور غم جهان گذران بنشین ودمی به شادمانی گذران
ج: این بیت دارای آرایه جناس تام است بین گذران در مصراع اول و دوم – گذران مصرع اول به معنی سپری شونده
و گذران مصراع دوم به معنی سپری کن است.
40- این بیت دارای چه آرایه است؟
بهرام که گور می گرفتی همه عمر دیدی که چگونه گور بهرام گرفت
ج: 1- آرایه تلمیح 2- جناس تام.
41- ویکتور هوگو را معرفی کنید وآثار او را بنویسید؟
هوگو از مشهور ترین شاعران رمانتیک قرن نوزده فرانسه است و آثار او عبارتند از:
1- بی نوایان 2- گوژپشت نترادم 3- کار گردان دریا 4- مردی که می خندد.
42- متن زیر که داستان هدیه سال نو اثر ویلیام سیدنی پورتر معروف به اُ.هنری است دارای چه آرایه ای است؟
زندگی معجون درد آوری است از لبخندهای زود گذر
ج: آرایه تشبیه: زندگی مشبه– معجون مشبه به – ادات تشبه محذوف– درد آور مشبه به .
بین درد آور ولبخند آریه متناقص نما (پارادوکس).
درک مطلب
منظور از جمله های زیر چیست؟
43- هرگز پستچی نامه ای در آن نینداخته بود. ج: کسی سراغ آن ها را نگرفته.
44- مصطفی مجلس آرای بلا معارض شده است. ج: مصطفی مجلس آرای بدون رقیب است.
45- با چشمها یش می جنگد. ج: با تمام وجود می جنگد.
46- مغازه ها را برای خرید هدیه جیم زیر پا گذاشت. ج: برای خرید هدیه جستجوی فراوانی کرد.
47- هنگامیکه دلا به خانه رسید به فکر چاره ای برای ته مانده ی چپاول مادام سوفیا افتاد. ج: منظور موهای کوتاه شده
موجود روی سرش.
48- جیم ناگهان به هوش آمد. ج: جیم یک دفعه متوجه شد.
49- آخر و عاقبت اسبش را پی می کنند. ج: سر انجام دست و پای اسبش را قطع می کند.
50- سر و بکالش خینی بود. ج: سر و صورتش خونی بود.
51- زری احساس می کند پلک هایش داغ شده. ج: اشک در چشمهایش جمع شد.
52- آفتاب تیغ کشید. ج: آفتاب طلوع کرد.
53- یکهو نگاه می کنی رنگ شب پریده. ج: ناگهان متوحه می شوی روز شده.
54- شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیایید. ج: با بی دقتی درو کنید تا چیزی گیر فقیر ومحتاج هم بیاید.
55- زبانش تپق می زد. ج: لکنت زبان داشت.
56- مقصد عارفان و عاشقان حقیقی چیست؟
ج: مقصد عارفان و عاشقان حقیقی نه رسیدن به بهشت است ونه رهایی از دوزخ بلکه تنها شیفته خدا هستند.
57- قافیه را در بیت سعدی مشخص کنید.
در آن نفس که بمیرم ، در آرزوی تو باشم بدان امید دهم جان که خاک کوی تو باشم
ج: آرزوی و کوی: قافیه هستند.
58- آرایه ایهام را تعریف کنید ومثالی بزنید؟
ج: هرگاه در نثر به شعر واژه ای آورده شود که دو معنی بدهد و
منظور معنی دومی مورد نظر باشد به آن ارایه ایهام گویند. مثال: گفتم غم تو
دارم ، گفتا غمت سر آید گفتم که ماه من شو ، گفتا اگر برآید.
(برآید: اگر امکان داشته باشد)
59- آرایه این شعر حافظ را مشخص کنید؟
دل می رود زدستم صاحب دلان ، خدا را دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا
ج: دل ودستم آرایه ی مراعات ونظیر پنهان و اشکارا آرایه تضاد
60- این بیت را معنی کنید وبنویسید چه آرایه ای دارد؟
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت ، با دشمنان مدارا
ج: معنی: آرامش هر دو جهان در گرو عمل کردن به این جمله است بادوستان جوانمردی کن وبا دشمنان سازش
بین دوستان و دشمنان آرایه تضاد.
61- از عرش به فرش آمدن کنایه از چیست؟ ج: یعنی از عزت به ذلت رسیدن.
62- نمی هلند: نمی گذارند یا اجازه نمی دهند. این فعل دارای دو مصدر است آن ها را بنویسید؟
ج: هلیدن و هشتن که بن مضارع هر دو هل است.
63- این بیت از حکیم سنایی را معنی کنید و بنویسید دارای چه آرایه ای است؟
دو قدم بیش نیست این همه راه راه نزدیک شد سخن کوتاه
ج: معنی: راه عشق به خدا و رسیدن به او بسیار کوتاه است. بنا براین سخن را کوتاه می کنیم.
این بیت بین دو قدم بیش نیست و این همه راه دارای آرایه متناقض نما است.
64- این بیت از حکیم سنایی را معنی کنید؟
عنان گیر تو گر روزی جمال در دین باشد عجب نبودکه ابدال خود را هم عنان بینی
ج: معنی: آن زمانی که هدایت کننده تو دین زیبای اسلام باشد تعجب نکن خودت را هم رتبه ی مردان خدا بینی.
65- این نثر از کتاب فیه ما فیه اثر مولوی انتخاب شده آن را به نثر روان بنویسید؟
در زمان مصطفی (ص) کافری را غلامی بود مسلمان ، صاحب گوهر سحری خداوند گارش فرمود تاس ها برگیر که به
حمام رویم. ج:در زمان حضرت رسول کافری غلامی داشت که مسلمان بود و با اصل و نژاد خوب ، هنگام سحر اربابش
گفت کاسه های مسی را بر دار به حمام برویم.
66- این بیت از ناصر خسرو را معنی کنید؟
من آنم که در پای خوکان نریزم مرا این قیمتی در لفظ دری را
ج: معنی: من آن کسی نیستم که مدح پادشاهان خوک صفتی را بکنم با این زبان فارسی که مثل مروارید گرانبها است.
67- این بیت فردوسی را معنی کنید؟
به دیدارت آرایش جان کنم زمن هرچه خواهی فرمان کنم
68- این بیت را معنی کنید؟
دانش و آزادگی و دین ومروت این همه را بنده درم نتوان کرد
ج: معنی: دانش و آزادگی و دین و جوانمردی انسان ها را نمی توان با پول به خدمت گرفت.
69- دکتر محمد علی اسلامی ندوشن در مقاله جلوه های هنر در اصفهان چرا نقش کاشی های اصفهان را بهار منجمد
نامیده است؟ ج: به سبب زیبایی و طراوت به بهار تشبه کرده وبه خاطر ثبات و جاودانگی به منجمد بودن تشبه کرده.
70- قسمتی از زندگی خسرو که در قالب داستان بیان شده اثر کیست؟ ونویسنده چه منظوری از این داستان داشته است؟
ج: نویسنده داستان خسرو عبدالحسین وجدانی نویسنده معاصر است که یکی از مشکلات فرهنگی اجتماعی زمان ما
و آثار مخرب وزیان آن را بیان کرده است.
71- آرایه ی اسلوب معادله را تعریف کنید ومثالی بزنید؟
ج: اسلوب معادله آرایه ای است که شاعر در آن مصراع دوم را به
عنوان مثال و معادل مصراع اول می آورد به طوری که بتوان جای دو مصراع را
عوض کرد (البته در ظاهر هیچگونه ارتباطی دو مصراع با هم ندارند اما با کمی
دقت متوجه می شویم) مثال: از مولوی از قضا سر کنگبین صفر افزود
روغن بادام خشکی می نمود
72- مقصود از اصطلاحات زیر را بنویسید؟
کمیتش لنگ بود. ج: ضعف ونا توانی داشت. سپر انداختن. ج: تسلیم شدن.
مثل شاخ شمشاد. ج: سرحال و با نشاط باب دندان. ج: مطابق میل
73- دو مصراع از سهراب سپهری است درباره آن ها توضیح دهید وبنویسید پنجره نماد چیست؟
پشت دریا ها شهری است. ج: درپشت دریا ها شهری است که ارتباط همه در اوج کمال است. که در آن پنجره روبه
تجلی باز است. پنجره نماد ارتباط.
74- شعر معاصر پس از نیما به چند گونه ادامه پیدا کرد؟
ج: به 3 گونه
1- شعر آزاد یا نیمایی وزن دارد جای قافیه مشخص نیست.
2- شعر سپید وزن ندارد جای قافیه مشخص نیست.
3- شعر موج نو وزن دارد نه قفیه.
75- این دو مصراع از علی اسفندیاری معروف به نیما یوشیج است آن ها را توضیح دهید؟
خشک آمد کشتگاه من
ج: سرزمین من ایران در همسایگی کشور روسیه که آباد و پیشرفته است مانند کشتزار خشک است در جوار کشت همسایه.
76- شعر زیر از علی گرما رودی است . آن را توضیح دهید؟
خجسته باد نام خداوند ، نیکوترین آفریدگاران که تو را آفرید .
ج: مبارک باد نام پروردگار ، بهترین خلق کننده که ای علی (ع) تو را خلق کرد.
77- به این شعر شفیعی کد کنی توجه کنید وبنویسید گون و نسیم نماد چه کسانی هستند؟
به کجا چنین شتبان گون از نسیم پرسید دل من گرفته ز این جا ، هوس سفر نداری
ج: گون نماد انسان اسیر و گرفتار.
نسیم نماد انسان آزاده.
78- این نوشته را به نثر روان وساده بنویسید ، این نوشته از کتاب کلیه ودمنه است؟
در آبگیری 3 ماهی بود: دو حازم یکی عاجز از قضا روزی دو صیاد بر آن گذشتند و با یک دیگر میعاد نهادند که دام
بیاورند و هر 3 ماهی را بگیرند.ج: در تا لابی 3 ماهی بود: دو
تا دور اندیش ویکی ناتوان ، اتفاقآ روزی دو ماهیگیر از آنجا گذشتند وبا یک
دیگر وعده
کردند که تور بیاورند و هر 3 ماهی را بگیرند.
79- کلمات زیر نماد چه چیزی هستند؟
1- زیتون2- نرون3- شب4- پنجره ج:1- نماد صلح 2- نماد ظلم وستم 3- نماد ظلم واستبداد 4- نماد ارتباط
80- این بیت از شاهنامه دارای چه آرایه ای است؟
به شهر تو شیر و نهنگ و پلنگ سوار اندر آینه هر سه به جنگ
ج: دارای آرایه مراعات ونظیر است بین شیر ، نهنگ و پلنگ
81- این بیت که اثر مولوی است را معنی کنید؟
او خدو انداخت بر روی علی افتخار هر نبی وهر ولی
ج: عمر آب دهان انداخت بر روی حضرت علی (ع) علی آن کسی است که مایه افتخار پیامبر و اولیای خداست.
82- فیلم گاو و سریال امام علی (ع) اثر کدام فیلم نویسان است؟
ج: فیلم گاو اثر داریوش مهرجویی است. و سریال امام علی (ع) اثر داوود میر باقری است.
83- این بیت شاهنامه را معنی کنید؟
کشانی بدو گفت بی بارگی به کشتن دهی سر یکبارگی
ج: معنی: اشکبوس به رستم گفت بدون اسب خودت را به کشتن می دهی.
84- این بیت که از حماسه های مصنوع است به نام حمله حیدری اثر باذل مشهدی را معنی کنید؟
بر مصطفی بهر رخصت دوید ازو خواست دستوری اما ندید
ج: معنی: حضرت علی (ع) برای جنگ نزد پیامبر (ص) دوید و اجازه خواست اما اجازه داده نشد.
85- این بیت را معنی کنید؟
چو سوفارش آمد به پهنای گوش زشاخ گوزنان برآمد خروس
ج: معنی: همین که انتهای تیر به گوش رستم نزدیک شد از کمان وقتی تیر رها شد فریادی برخاست.
86- این بیت را معنی کنید؟
شجاع غضنفر وصی نبی نهنگ یم قدرت حق ، علی
ج: شیر دلاور و جانشین پیامبر و نهنگ دریای قدرت خدا یعنی علی (ع)
87- این نوشته بیانگر چه چیزی در جامعه ما بوده است؟
شاه قرار داده هرکس اضافه مواجب می خواهد سال اول تومنی هفت
هزار به خود شاه پیشکش کند دیگر به احدی تعارف ندهد. ج: بیانگر فساد و
رشوه خواری در جامعه و در بار است.
88- قبل از نیما یعنی در زمان مشروطه افرادی بودند که در
زمینه شعر نو و جریان نوآوری کارهایی کردند نام آن ها را بنویسید؟ ج: نام
آن ها عبارتند از: ابولقاسم لاهوتی – نقی رفعت – شمس کسمایی – جعفر خامنه
ای.
89- این شعر از موسوی گرما رودی که اثر او به نام در سایه نخل ولایت است را بیشتر توضیح دهید؟
دری که باغ بینش ما گشوده ای هزار بار خیبری تر است.
ج: توضیح: دری که بر روی اندیشه ی ما گشودهای هزار بار از در خییبر ، بزرگ تر است.
90- محمد حسن رهی معیری چه کست؟
ج: از شاعران غزل سرای معاصر است. و مجموعه شعر او به نام سایه عمر بسیار معروف است.
91- ابن بطوطه کیست؟ ج: ابن بطوطه عالم و جهان گرد مشهور
مراکشی در قرن هشتم است. او به ایران هم آمده وشهر شوشتر و از جمله جزیره
کیش را هم دیده.
92- دکتر طه حسین کیست؟ (طاها حسین)
دکتر طه حسین ادیب و پژوهشگر معاصر مصری که در سه سالگی نا
بینا شد اما با استعداد و پشتکاری فوق العاده توانست به سرعت پیشرفت کند
وبه مدارج عالی برسد.
93- این بیت از قصیده سرای توانا مسعود سعد سلمان است آنرا معنی کنید؟ ( او شاعر قرن پنجم و اوایل ششم است.)
امروزه به غم فزون ترم از دی و امسال به نقد کمتر از پارم
ج: معنی: امروزه بیشتر از دیروز قصه و غم دارم و امسال از پارسال فقیر تر هستم
94- نوشته زیر از تذکره الاولیای عطار است آن را به نثر روان بنویسید؟
الهی ، مرا عمل بهشت نیست و طاقت دوزخ ندارم. اکنون کار با فضل تو افتاد.
ج: خدایا اعمال و کرداری که مرا به بهشت ببرد ندارم، طاقت آتش دوزخ را ندارم اکنون به کرم و بخشایش تو بستگی دارد.
95- بیت زیر اسکندر ختلانی شاعر کشور تاجیکستان است آن را معنی کنید .
پنداشتی که ریشه ی پیوند من گسست در سینه ام هزار خراسان نهفته است
ج: معنی: ای دشمن تصور کردی که رشته ی دوستی من با فرهنگ و
ادبیات فارسی ( وطن ادبی من ) من قطع شده. اینطور نیست وجود من لبریز از
عشق نسبت به ایران است.
96- نوشته زیر بخشی از آیه ی اول سوره دهر است آن را معنی کنید؟
کان لم یکن شیئآ مذکورا ج: معنی: چیزی قابل ذکر نبود.
97- این نوشته را به نثر ساده و معمولی بنویسید؟
مصطفی به عادت معهود ابتدا مبلغی سرخ و سیاه شد. ج: مصطفی به عادت همیشگی اول کمی رنگ به رنگ شد.
98- این جمله را به نثر روان بنویسید؟
محتاج به تذکار نیست که ایشان در خوراک هم سر سوزنی قصور را جایز نمی شمردند.
ج: احتیاج به یاد آوری نیست که ایشان در خوراک ذره ای از خوردن کوتاهی نمی کرد.
99- در جمله زیر ارکان تشبیه را مشخص کنید.
همان زن نفرت انگیز با دهانی هم چون دهان کفتار و ...
ج: دهانی: مشبه – هم چون: ادات تشبیه – دهان کفتار: مشبه به – وجه شبه محذوف (حذف شده)
100- در جمله زیر ارکان تشبیه را در روی جمله مشخص کنید؟
او مانند پیرزنی به جلو خم شده بود. ج: او: مشبه – پیرزنی: مشبه به – خم شده بود: وجه شبه
101- جمله ی ای کاش عظمت در نگاه تو باشد ... از آندره ژید را با این شعر سهراب سپهری در چشم ها را باید شست،
جور دیگر باید دید مقایسه کنید ونتیجه آن را بنویسید؟
ج: هر دو تأکید دارند بر داشتن طرز تفکر صحیح و مثبت بینش راستین.
102- ارکان تشبیه را در جمله زیر مشخص کنید؟
گیسوان دلا چون آبشار طلایی رنگی می درخشید.
ج: گیسوان مشبه– چون: ادات تشبه– آبشار: مشبه به– می درخشید: وجه شبه
103- آریه مراعات و نظیر را تعریف کنید و مثالی بیاورید؟
ج: اگر در شعر یا نثر واژه هایی بیاورند که در معنی با یکدیگر متناسب باشند مانند: گل ولاله یا شمع و پروانه یا
تیر و کمان و ... به آن مراعات و نظیر گویند. مانند: نهادند آورد گاهی چنان که کم دیده باشد زمین و زمان.
104- این بیت دارای چه آرایه است؟
زره لخت لخت و قبا چاک چاک سر وروی مردان پر از گرد وخاک
ج: بین سر و روی و گرد خاک آریه ی مراعات و نظیر وجود دارد.
105- آیا زبان فارسی در بیرون از ایران رواج دارد؟
ج: زبان فارسی از دوره غزنوی تا حدود صدو پنجاه سال پیش زبان اداری و درباره ی هندوستان وپاکستان بود.
106- شاعران غیر ایرانی را که به فارسی شعر می گفته اند نام ببرید؟
1- امیر خسرو دهلوی2- فیض دکنی3- زیب النساء4- بیدل دهلوی5- اقبال لاهوری.
107- این بیت مسعود سلمان را معنی کنید؟
شخصی به هزار غم گرفتارم در هر نفسی به جان رسد کارم
ج: من (مسعود سلمان) به هزاران غم و اندوه گرفتار هستم و هر لحظه روزگار بر من دشوار می شود.
108- کدام شاعر در قلعه نای و مرنج سال ها زندانی بود؟
ج: مسعود سعد سلمان شاعر قصیده سرای توانا قرن پنجم و اوایل ششم بود که حدود بیست سال از زندگی خود را بدون
دلیل در زندان بسر برد. او در قلعه های دهک و سو به مدت هفت سال و قلعه نای به مدت سه سال و در قلعه مرنج
به مدت هشت سال زندانی بوده او در مدت زندانی خود شرح حال خود را سرود که به حبسیات معروف است.
109- واژه هایی زیر را معنی کنید؟
1- برسان کوس : ج: مانند دهل 2- بی بارگی: ج: بدون اسب 3-
سزد: ج: شایسته 4- ابرش: ج: اسب خال دار5- غضنفر: ج: شیر 6- سماجت: ج:
پا فشاری 7- مصاف: ج: جنگ کردن 8- موقع ترفیع رتبه: ج: بالا رفتن
درجه9- ولیمه: ج: میهمانی 10- با حال استیصال: ج: با حال در ماندگی و
ناچاری 11- جوان دیلاقی: ج: جوان قد دراز12- استشاره: ج: مشورت کردن 13-
بلا معارض: ج: بدون رقیب 14- تنبوشه: ج: لوله سفالی15- بقولات: ج: حبوبات
16- لابه: ج: التماس کردن 17- جوال: ج: کیسه پارچه ای 18- شعشه: ج:
درخشش19- مادام: ج: پیوسته 20- اصحاب: ج: یاران 21- حزن انگیز: ج: غم
انگیز 22- ولع: ج: حرص 23- باد شرطه:ج: باد موافق 24- سروت: ج: جوانمردی
25- مدارا: ج: سازش 26- ابدال: ج: مردان خدا 27- رفعت: ج: بلندی28- منا
عت: ج: بلند نظری 29- خدمه: ج: نیرنگ 30- عروج: ج: بالا رفتن 31-
متاخر: ج: دوره معاصر32- عادت مالوف: ج: عادت همیشگی 33- معاصی: ج:
گناهان 34- سمند: ج: اسب زرد 35- حازم: ج: دور اندیش36- چینه: ج: دیوار
37- داروگ: ج: غورباغه درختی 38- رقعه: ج: تکه کاغذی که روی آن می
نویسند39- قاپوچی: ج: در بان (واژه ترکی) 40- تموز: ج: ماه اول تابستان
41- به نان: ج: انگشتان 42- توتیا: ج: اکسید طبیعی و نا خالص روی 43-
جبهه: ج: پیشانی 44- سو فار: ج: دهانه تیر 45- سحاب: ج: ابر 46- مضغ:
ج:در زیر دندان جویدن 47- مناعت: ج: بلند نظری 48- هله: ج: آگاه باش
49- طارمی: ج: نرده چوبی یا آهنی50- ادعیه: ج: دعا ها
110- واژه هایی را که زیر آن ها خط کشیده شده معنی کنید؟
1- دلیری کجا نام او اشکبوس ج: که.2- نور خورشید در تلا لو آب گونه ای است که ... ج: درخشش.
3- آثار شادی در وجناتش نمودار گردید ج: رخسار.4- اشبان ج: سایه ها و سیاهی که دور دیده شوند.
5- در خور ساعت جیم بود ج: شایسته.6- خسرو ارتجالآ می خواست ج: بی درنگ
7- از قضا سر کنگبین صفر افزود ج: زرد آب.8- در تستر در مدینه امام شرف الدین منزل کردم ج: شتر.
9- سومی خادم سماط و مامور تنظیم برنامه ی غذا بود ج: سفره10- در باب حساب دارالطباعه حرف می زدیم ج: چایخانه.
11- آثار شادی در وجناتش نمودار گردید ج: رخسار.12- من گوش استماع ندارم ج: من گوش شنیدن ندارم.
13- داروگ ج: قورباغه درختی به اعتقاد مردم مازندران وقتی داروگ بخواند باران می بارد.
14- چنان محظوظ گردیده بود که جلو رفته جبهه شاعر را بوسیده ج: بهره ور شدن - پیشانی.
102- این بیت مسعود سلمان را بیان کنید؟
محبوس چرا شدم ، نمی دانم دانم که نه دزدم و نه عیارم
ج: چرا زندان شدم نمی دان همین قدر می دانم که نه دزد بوده ام نه جزء اوباش بوده ام.
لازم به توضیح است که عیار معنایی متعدد دارد . به معنی زرنگ هم می باشد.
103- شیخ الشیوخ شبلی کیست؟ شبلی از عارفان قرن سوم هجری است.
104- بیت زیر از فخرالدین عراقی می باشد آنرا معنی کنید وبنویسید دارای چه آرایه ای است؟
یک کرشمه کرد با خود آنچنانک فتنه ای در پیر ودر برنا نهاد
ج: با یک ناز و کرشمه همه ی انسان ها را از پیر و جوان عاشق و شیفته خود نمود.
این بیت دارای آرایه تضاد است بین پیر و برنا.
105- این شعر اخوان ثالث می باشد آن را معنی کنید؟
جاودان بر اسب یال افشان زردش می چمد در آن ج: برای همیشه اسب زرد یال خود آهسته و با ناز خرامان گردش می کند.
نمونه سؤال امتحانی
بخش اول - معنای اشعار و عبارات زیر را بنویسید :
اين حرف كه در بادي امر به نظرم بي معني مي آمد كم كم وقتي
درست آن را در زوايا و خفاياي خاطر و مخيله نشخوار كردم معلوم شد آن قدرها
هم نامعقول نيست
و صداي كشيد ه ي آب نكشيده اي به قول متجدّدين طنين انداز شد
و پنج انگشت دعا گو به معّيت مچ و كف و مايتعلّق به بر صورت آقاي استادي
نقش بست.
به دو چشم خونفشانم هله اي نسيم رحمت كه زكوي او غباري به من آر توتيا را
تهمتن به بند كمر برد چنگ گزين كرد يك چوبه تير خدنگ
به گرز گران دست برد اشكبوس زمين آهنين شد سپهر آبنوس
سپر بر سر آورد شير اله علم كرد شمشير آن اژدها
شجاع غضنفر وصي نبي نهنگ يم قدرت حق علي
يكي از حضار كه كباده ي شعر و ادب مي كشيد چنان محظـوظ گرديد كه جلو رفت و جبهه ي شاعر را بوسيد.
براي حاصل دادن كشتزارها منتظر رسيدن تموزو پايكوبي دبكه در موقع درو هستيم
آن لاورتون رو خودم به درك فرستادم .
شلخته درو كنيد تا چيزي گير خوشه چين ها بيايد
و سلام او در وقت صباح مومنان را صبوح است
ميسيو تم لابد خودت را يك جنتلمن تصور كرده اي
بخش دوم- خود آزمايي :به سوالات خواسته شده پاسخ دهيد
در داستان هديه ي سال نو با وجود پرداخت قيمت مو چرا نويسنده آن را چپاولي از طرف مادام سوفيا مي داند ؟
در داستان بينوايان كوزت براي غلبه به ترس خود جه تدبيري مي انديشيد ؟
در داستان بينوايان كوزت براي غلبه به ترس خود جه تدبيري مي انديشيد ؟
زيتون نماد چيست و نشانه ي كدام كشور است ؟
در داستان گيله مرد چرا نويسنده از صداي جيغ زني در جنگل به صورت مكرر استفاده مي كند ؟
به نظر شما اوج داستان كباب غاز كجا است؟
در داستان بچه هاي آسمان چرا نويسنده در پايان داستان پاهاي
علي را نوراني به تصوير مي كشد؟ و مي گويد ماهي ها به دورآن طواف مي كردند.
عبارات مقابل كنايه از چه اند ؟ شكم را صابون زدن سماق مكيدن
دربيت : به شهر تو شير و پلنگ و نهنگ سوار اندر آيند هر سه به جنگ چه استفهامي وجود دارد؟
اين شاعر را شاعر مقاومت فلسطين مي نامند.
نخستين مجموعه ي داستان هاي ايراني چه نام داشت وچه كسي آن را نوشت؟
بخش سوم : درك مطلب4 نمره
به سوالات خواسته شده پاسخ دهيد0
ما را به ياد بياور اكنون كه /له كرده اند گل هاي نو شكفته
در پشته هاي اطرافمان/ خانه ها را برسرمان خراب كرده اند / و راه بيابان
را به رويمان باز گذاشتند /تا اين كه مزرع ها برخود پيچيدند/واز سايه هاي
آبي خارهاي سرخ/ بر اجساد به جا مانده و طعمه ي زاغ و عقاب شده فرو
ريخت/آيا از سرزمين تو بود كه فرشتگان؟ /سرود هاي صلح و شادي انسان را
براي چوپانان مي خواندند.
1-كلمه ي گل هاي نو شكفته مي تواند در بر دارنده ي چه مفاهيمي باشد نام ببريد5/0 (2مورد)
2-منظور از خار هاي سرخ و سايه هاي آبي چيست؟ 5/0
3-منظور از چوپانان وسرود هاي صلح وشادي چيست؟5/0
با توجه به مصراع هاي « ازتمام بند گاه هايش راندند /زيباي
كوچكش را ربودند /وگفتند تو آواره اي/اي خونين چشم و خونين دست/ به راستي
كه شب رفتني است نه اتاق توقيف ماندني است نه حلقه هاي زنجير/ نرون مرد
ولي رم نمرده است /با چشم هايش مي جنگد /و دانه ي خشكيده ي خوشه اي/دره
ها را از خوشه ها لبريز خواهد كرد » به سوالات خواسته شده پاسخ دهيد
1- منظور از زيباي كوچك چيست؟ 25/0
2- منظور از خونين چشم و خونين دست چه كسي است؟25/0
3- منظور از شب چيست ؟ 25/0
4- دو واژه از اين شعر را بياوريد كه نماد اسارت هستند ؟5/0
5- منظور از نرون مرد ولي رم نمرده است چيست ؟ 5/0
6- با چشم هايش مي جنگد يعني چه؟ 25/0
7- منظور از دانه ي خشكيده و خوشه ها چيست؟5/0
بخش چهارم - دانش هاي ادبي 3 نمره
تفاوت حماسه ي مصنوع و طبيعي را بنويسيد
دربيت : چه زنم چو ناي هردم زنواي شوق او دم كه لسان غيب خوشتر بنوازد اين نوا را
چه صنعت ادبي مشهوري به چشم مي خورد 0
در كدام بيت از ابيات بخش معني كنيد قافيه ها غلط است؟
ممال را شرح كنيد و مثالي بياوريد
در داستان بچه هاي آسمان چه چيز به علي خسته كه ديگر طاقت وتوان ادامه ي مسابقه نداشت نيرو مي بخشيد .
كتاب انگيزه ي نيكسون كشي و جشن انقلاب شيلي اثر كيست؟
در داستان كلبه ي عمو تم ويژگي هاي شخصيتي تم ولگري را بيان كنيد.
در داستان هديه ي سا ل نو دو چيز گران بهايي كه خانواده ي جيمز به آن افتخار مي كردند چه بود ؟
بخش پنجم - معني كنيد 2 نمره
كلماتي كه زير آن ها خط كشيده شده است را معني كنيد0
1.فلك باخت از سهم آن جنگ رنگ 5. از ايوان كه طارمي چوبي داشت
2.مگر نمي داني كه شگوم ندارد و بچّه ي اول مي ميرد 6. سرنا همچنان سوزناك مي زد0
3.مهمان ها سخت در محظور گير كرده 7. خود تو منو تلكه كردي
4. چند خلنگ خشك كه به دست باد رانده مي شدند8. عفريت چه كسي تو را ياري خواهد داد
بخش ششم - شعر حفظي 1 نمره
جاهاي خالي را با عبارات مناسب تكميل كنيد0
1. هر نفس آواز عشق مي رسد ............................25/0
ما به فلك مي رويم...................................... 5/0
2. در طبع جهان اگر .................. ....................... 25/0
نوبــت به تو خود نيـــامدي از دگـــران
بخش اول- ابيات و عبارات زير رامعني كنيد. ( 6 نمره)
با چشم هايش مي جنگد .
امروز صبح تو كروج پيدا كردم .
مهمان ها سخت در محظور گير كرده بودند .
خدايا مارا آن ده كه آن به .
تو قلب سپه را به آيين بدار .
شلخته دروكنيد تا چيزي گير خوشه چين ها بيايد .
به نام خداي جهان آفرين بينداخت شمشير را شاه دين
از سايه هاي آبي / خارهاي سرخ / بر اجساد به جامانده و طعمه ي عقاب و زاغ شده فرو ريخت .
برِ مصطفي بهر رخصت د ويد از او خواست دستوري امّا نديد
علي اي هماي رحمت تو چه آيتي خدا را كه به ماسوا فكندي همه سايه ي هما را
كشاني بدو گفت با تو سليح نبينم همي جز فسوس و مزيح
بخش دوم معني لغات- معني لغات مشخّص شده را بنويسيد ( 2 نمره)
1- فلك باخت از سهم آن جنگ رنگ
2- شاخه هاي عظيم به وضعي موحش سيخ ايستاده بودند .
3- جوان ديلاق مصطفي نام 4- با حال استيصال پرسيدم
5- آن لاورتون را خودم به درك فرستادم 6- مگر اي سحاب رحمت تو بباري ار نه دوزخ
7- لگري لوحي دردست داشت كه روي آن اسامي كارگران نوشته شده بود .
8- اگر آن بسته را باز كني علّت بُهت مرا درك خواهي كرد .
بخش سوم - دانش هاي ادبي ( 3نمره)
داستان كوتاه در ايران باكدام مجموعه آغاز شد ؟
مشهور ترين اثر سيمين دانشور چيست ؟
انواع حماسه را فقط نام ببريد .
چه كسي را« شاعر مقاومت فلسطين » ناميده اند؟
شاخص ترين آرايه ي ادبي بيت « نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت متحيّرم چه نامم شه ملك لافتي را » بنويسيد .
كتاب « بينوايان» ويكتور هوگو ماجراي چه مردمي است ؟
به كسي كه فيلم نامه را به كمك بازيگران اجرا مي كند .................... مي گويند .
ادبيات داستاني معاصر در ايران از چه دوره اي رواج پيدا كرد؟
بخش چهارم : درك مطلب ( 4 نمره)
با توجه به ابيات زير به پرسش ها پاسخ دهيد .
حبيب خــداي جهان آفرين نگه كرد بـر روي مـردان دين
به جز بازوي دين و شير خدا كه شــد طا لب رزم آن اژدها
همه برده سر در گريبان فرو نشد هيچ كس را هوس رزم او
الف- در بيت اول منظور از « حبيب خدا » كيست ؟( 5/0)
ب- در بيت دوم يك استعاره پيدا كنيد و بنويسيد منظور چه كسي است ؟(5/0)
ج- « سر در گريبان فرو بردن » كنايه از چيست ؟ ( 5/0)
در عبارت « فرشتگان سرود هاي صلح و شادي انسان را براي چوپانان خواندند »منظور از قسمت هاي مشخّص شده چيست ؟
پيام اصلي داستان « كباب غاز » يادآور كدام ضرب المثل است ؟
در عبارت « الهي بر كشته هاي ما جز باران رحمت خود مبار » منظور از « كشته ها» چيست ؟
در عبارت « اي خونين چشم و خونين دست / به راستي كه شب رفتني است .
منظور از « خونين دست » و « شب » چيست ؟
« گنجينه ي صلح و آرامش » در عبارت « تم مي خواست از اين
گنجينه ي صلح و آرامشي كه خداوند به او بخشيده بود سرمايه هايي نثار كند »
چيست ؟
بخش پنجم : خود آزمايي ( 4 نمره)
در بيت « همه شب در اين اميدم كه نسيم صبحگاهي به پيام آشنايي بنوازد آشنا را » منظور از « پيام آشنا » و « آشنا » چيست ؟
معني كنايي عبارت هاي زير را بنويسيد .
الف- دندان به دندان خاييدن: ب- سماق مكيدن :
چرا مجيد مجيدي فيلم نامه را « بچه هاي آسمان » ناميده است ؟
زيتون نماد چيست؟ و نشانه ي كدام كشور است ؟
مقصور از « نرون مرد ولي رم نمرده است » چيست ؟
كوزت براي غلبه بر ترس و دلهره ي خود چه تدبيري انديشيد ؟
در درس « كباب غاز» نويسنده از كدام شيوه براي تأثير گذاري بيشتر استفاده كرده است ؟
غرض شاعر از « زيباي كوچك » در مصراع « زيباي كوچكش را ربودند » چيست ؟
بخش ششم : شعر حفظي ( 1 نمره)
ابيات زير را كامل كنيد .
الف- بــهرام كه گــور مي گرفتـــي همــه
عمر
....................................................................................
ب – هر نفس آواز .............. مي رسد از چپ و راست
ما به فلـــــك مي رويم عـزم ............. كه راست
نوشته شده در دوشنبه نوزدهم دی 1390- توسط غلامحسین پویان
کلیه حقوق تحت مجوز